Η γρίπη των πτηνών είναι μια εξαιρετικά μεταδοτική και ταχέως θανατηφόρα νόσος που πλήττει πολλά είδη πτηνών και πουλερικών. Μάλιστα, σύμφωνα με τους ειδικούς, στο προσεχές διάστημα αναμένεται εκτεταμένη εξάπλωση λόγω της μετανάστευσης των πτηνών.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Γερμανίας, όπου ολοένα και περισσότερες πτηνοτροφικές μονάδες επηρεάζονται από τη γρίπη των πτηνών. Ειδικότερα, από τις αρχές Σεπτεμβρίου, το Ινστιτούτο Friedrich Loeffler έχει καταγράψει περίπου 31 εστίες του ιού σε εκτροφεία και 131 κρούσματα σε άγρια πτηνά.
Το Ινστιτούτο ανέφερε επίσης ότι φέτος το φθινόπωρο η εξάπλωση ξεκίνησε ασυνήθιστα νωρίς και προχωρά με γρήγορους ρυθμούς, με πάνω από 500.000 κότες, πάπιες, χήνες και γαλοπούλες να έχουν ήδη θανατωθεί.
Πόσο επικίνδυνη είναι η γρίπη των πτηνών;
«Κατ’ αρχήν, ο ιός H5N1 έχει όλα τα χαρακτηριστικά για να προκαλέσει πανδημία», δήλωσε ο ιολόγος και πρώην επικεφαλής του προγράμματος γρίπης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας Klaus Stöhr στο γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων DPA.
Όπως τόνισε, σύμφωνα με το Euronews, μέχρι στιγμής ο κίνδυνος μόλυνσης για τον άνθρωπο είναι εξαιρετικά χαμηλός. «Όποιος βρει νεκρά ζώα, για παράδειγμα κατά τη διάρκεια ενός περιπάτου, δεν πρέπει να τα αγγίζει, να κρατά απόσταση, να απομακρύνει τον σκύλο του και να ενημερώνει την αρμόδια κτηνιατρική υπηρεσία», συνέστησε.
Τα νεκρά ζώα δεν πρέπει να μετακινούνται και θα πρέπει να συλλέγονται αποκλειστικά από τις κτηνιατρικές αρχές. Φέτος το φθινόπωρο, οι γερανοί φαίνεται να πλήττονται περισσότερο.
Υπάρχουν πλέον περιστατικά παγκοσμίως όπου τα άγρια πτηνά μεταδίδουν τον ιό.
«Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν πλέον πολύ περισσότερες πιθανότητες μετάδοσης και προσαρμογής του ιού στους ανθρώπους. Ο κίνδυνος αυτός δεν πρέπει να υποτιμάται», προειδοποίησε ο Stöhr.
Παράλληλα, υπογράμμισε ότι μπορούν να ληφθούν αποτελεσματικά μέτρα πρόληψης. «Πανδημίες υπήρχαν πάντα, και η σωστή προετοιμασία είναι η καλύτερη άμυνα», είπε. Όπως εξήγησε, αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την παρακολούθηση των ζώων εκτροφής, την ανάπτυξη νέων εμβολίων και τον συντονισμό διεθνών σχεδίων αντιμετώπισης πανδημιών.
Πιθανές ελλείψεις σε αυγά και πουλερικά;
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Friedrich Loeffler, το αποκορύφωμα της μετανάστευσης των πτηνών δεν έχει φτάσει ακόμη. Οι πτηνοτροφικές μονάδες καλούνται να τηρούν αυστηρά τα μέτρα βιοασφάλειας, ενώ σε πολλές περιοχές έχουν ήδη δημιουργηθεί ζώνες προστασίας με πρόσθετους κανόνες, για να περιοριστεί η νόσος.
«Βρισκόμαστε ήδη σε μια πρώιμη αλλά έντονη φάση του ξεσπάσματος. Οι μονάδες με ωοτόκες όρνιθες και γαλοπούλες σε ελεύθερα ή ημιελεύθερα συστήματα πλήττονται περισσότερο», εξήγησε ο Hans-Peter Goldnick, πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης της Γερμανικής Πτηνοτροφικής Βιομηχανίας (ZDG).
Ο Goldnick προειδοποίησε ότι οι αρχές πρέπει να δράσουν άμεσα για να περιοριστεί η περαιτέρω εξάπλωση, προσθέτοντας ότι δε μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο ελλείψεων σε αυγά και κρέας πουλερικών. «Καλούμε τις ομόσπονδες κυβερνήσεις να δράσουν τώρα. Η αναμονή δεν είναι επιλογή», ανέφερε.
Από την πλευρά του, το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Γεωργίας αντέδρασε. Ο υπουργός Alois Rainer ζήτησε στενή συνεργασία μεταξύ ομοσπονδιακής και τοπικών κυβερνήσεων για την προστασία της κτηνοτροφίας. Παράλληλα, σκοπεύει να ζητήσει από την ΕΕ να αυξήσει το ανώτατο όριο αποζημίωσης από 50 σε 110 ευρώ.
Αποφύγετε τη διπλή μόλυνση με γρίπη και γρίπη των πτηνών
Η Μόνιμη Επιτροπή Εμβολιασμών (Stiko) και οι φαρμακευτικοί σύλλογοι συνιστούν σε όσους ανήκουν σε ομάδες κινδύνου να εμβολιαστούν κατά της εποχικής γρίπης. Όσοι εργάζονται με ζώα ή έχουν στενή επαφή μαζί τους, θα πρέπει να αποφύγουν τη διπλή μόλυνση από εποχική γρίπη και γρίπη των πτηνών.
Λόγω του κινδύνου της γρίπης των πτηνών, η Stiko είχε ήδη επεκτείνει τις συστάσεις της από τις αρχές του έτους, όπως εξήγησε ο Thomas Preis, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Φαρμακευτικών Συλλόγων της Γερμανίας, στην εφημερίδα Rheinische Post.
«Όσοι έχουν επαγγελματική ή ιδιωτική επαφή με πουλερικά, άγρια πτηνά, χοίρους ή φώκιες θα πρέπει να εμβολιαστούν κατά της γρίπης, ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος ταυτόχρονης μόλυνσης από εποχική και πτηνοτροφική γρίπη», σημείωσε.
Κατά την εμβολιαστική περίοδο 2024-2025, περίπου 122.000 άτομα εμβολιάστηκαν κατά της γρίπης και περίπου 80.000 κατά του κορωνοϊού στα φαρμακεία, αριθμοί σημαντικά υψηλότεροι από κάθε προηγούμενη χρονιά, σύμφωνα με έκθεση των φαρμακευτικών συλλόγων.
«Στόχος είναι να αποτραπεί η εμφάνιση μιας νέας παραλλαγής της γρίπης των πτηνών που θα μπορούσε να μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο και να αποτελέσει την αφετηρία για μια νέα πανδημία», κατέληξε ο Preis.
