Η βιταμίνη Β1 προστατεύει την καρδιά, τον εγκέφαλο και το νευρικό σύστημα. Το σώμα μας χρειάζεται βιταμίνη Β1 (θειαμίνη) για να παράγει τριφωσφορική αδενοσίνη (ATP). Όλα τα κύτταρα στο σώμα μας χρησιμοποιούν και αποθηκεύουν ATP για ενέργεια. Αυτό είναι αρκετά σημαντικό από μόνο του. Αλλά η έρευνα δείχνει ότι η βιταμίνη Β1 μπορεί επίσης να προσφέρει πολλά ακόμη οφέλη για την υγεία.
Το 1958, ο χημικός του Πανεπιστημίου Κολούμπια, Ronald Breslow, πρότεινε ότι η βιταμίνη Β1 εκτελεί βασικές μεταβολικές διεργασίες στο σώμα σχηματίζοντας μια μοριακή δομή γνωστή ως καρβένιο.
Το πρόβλημα είναι ότι τα καρβένια είναι εξαιρετικά ασταθή και αντιδραστικά και συνήθως διασπώνται αμέσως στο νερό. Θα έπρεπε, κατά πάσα πιθανότητα, να είναι ασύμβατα με την υψηλή περιεκτικότητα σε νερό του σώματος.
Ωστόσο, ερευνητές με επικεφαλής μια ομάδα από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, στο Ρίβερσαϊντ (UC Riverside) κατάφεραν τώρα να διατηρήσουν ένα καρβένιο άθικτο στο νερό για μήνες στο εργαστήριό τους.
«Αυτή είναι η πρώτη φορά που κάποιος μπόρεσε να παρατηρήσει ένα σταθερό καρβένιο στο νερό», λέει ο χημικός Vincent Lavallo, από το UC Riverside. «Οι άνθρωποι πίστευαν ότι ήταν μια τρελή ιδέα. Αλλά αποδείχθηκε ότι ο Breslow είχε δίκιο», προσθέτει.
Το κλειδί για την ανακάλυψη ήταν ο τρόπος με τον οποίο οι ερευνητές κατάφεραν να συνθέσουν ένα μόριο - «ασπίδα» στο εργαστήριο, να τυλίξουν το καρβένιο και να το διατηρήσουν άθικτο.
Η ομάδα μπόρεσε να χρησιμοποιήσει εικόνες υψηλής ανάλυσης για να επαληθεύσει τη σύνθεση του καρβενίου. Μέσω κάποιων άλλων χημικών τροποποιήσεων στην προστατευτική δομή, το καρβένιο θα μπορούσε να διατηρηθεί σταθερό στο νερό για έως και έξι μήνες. Αυτό δείχνει ότι τα καρβένια μπορούν να είναι βιολογικά εφικτά και ότι η βιταμίνη Β1 μπορεί να λάβει αυτή τη μορφή για να κάνει τη δουλειά της στο σώμα.
Επιπλέον, οι ερευνητές πιστεύουν ότι η προσέγγιση που χρησιμοποίησαν εδώ θα μπορούσε να έχει βιομηχανικές εφαρμογές. Η δυνατότητα σταθεροποίησης των καρβενίων θα μπορούσε να επιτρέψει στο νερό να αντικαταστήσει περισσότερες τοξικές και επικίνδυνες ουσίες σε χημικές αντιδράσεις στο μέλλον, καθιστώντας έναν καθαρότερο τρόπο παραγωγής πραγμάτων όπως φαρμακευτικά προϊόντα και καύσιμα.
«Το νερό είναι ο ιδανικός διαλύτης - είναι άφθονο, μη τοξικό και φιλικό προς το περιβάλλον», λέει ο χημικός Varun Raviprolu, από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, Λος Άντζελες (UCLA). «Αν μπορέσουμε να κάνουμε αυτούς τους ισχυρούς καταλύτες να λειτουργήσουν στο νερό, αυτό είναι ένα μεγάλο βήμα προς μια πιο πράσινη χημεία», προσθέτει.
Υπάρχει όμως μια ανατροπή εδώ: οι ερευνητές διερευνούσαν τη χημεία των αντιδραστικών μορίων γενικά, όχι προσπαθώντας να αποδείξουν την υπόθεση του Breslow. Είναι ένα ακόμη παράδειγμα των τυχαίων επιστημονικών ανακαλύψεων που μπορούν μερικές φορές να προκύψουν από προσεκτική έρευνα.