Όταν κάνει ζέστη και ο λαιμός σας στεγνώνει, το πιο φυσικό και διαδεδομένο πράγμα, είναι να στραφείτε σε ένα ποτήρι δροσερό νερό. Όμως, σύμφωνα με ερευνητές από το Ηνωμένο Βασίλειο, ίσως το γάλα είναι τελικά η πιο αποτελεσματική επιλογή για ενυδάτωση.
Μια μελέτη αποκάλυψε ότι, παρόλο που το νερό ξεδιψά άμεσα, δεν είναι πάντα το καλύτερο για τη διατήρηση υγρών στο σώμα μας μακροπρόθεσμα.
Οι επιστήμονες ανέπτυξαν έναν νέο δείκτη, τον Δείκτη Ενυδάτωσης Ποτών (Beverage Hydration Index - BHI), ο οποίος κατατάσσει τα ποτά ανάλογα με το πόσο υγρό παραμένει στον οργανισμό ώρες μετά την κατανάλωση, και προς έκπληξη πολλών, το νερό δεν είναι πρώτο.
Η μελέτη, που πραγματοποιήθηκε σε 72 υγιείς άνδρες, συνέκρινε την ενυδατική επίδραση 13 δημοφιλών ποτών, από νερό και αναψυκτικά μέχρι καφέ και γάλα. Οι συμμετέχοντες κατανάλωσαν ένα λίτρο από κάθε ρόφημα και οι ερευνητές παρακολούθησαν την απέκκριση ούρων για τέσσερις ώρες, ώστε να διαπιστώσουν πόσο υγρό κρατούσε το σώμα.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το γάλα με χαμηλά λιπαρά (skimmed milk) είχε την υψηλότερη βαθμολογία ενυδάτωσης, ξεπερνώντας ακόμη και το καθαρό νερό. Συγκεκριμένα, το γάλα κράτησε περίπου 339 γραμμάρια περισσότερα υγρά από το νερό, δύο ώρες μετά την κατανάλωση.
Γιατί όμως συμβαίνει αυτό;
Σύμφωνα με τον επικεφαλής της μελέτης, Dr. Ronald Maughan, το γάλα περιέχει λακτόζη (σάκχαρο), πρωτεΐνη, λίγο λίπος και νάτριο, συστατικά που επιβραδύνουν την κένωση του στομάχου και μειώνουν την παραγωγή ούρων, βοηθώντας έτσι στη διατήρηση των υγρών στο σώμα.
Το ίδιο ισχύει και για ειδικά διαλύματα επανυδάτωσης, τα οποία περιέχουν ισορροπημένες ποσότητες ζάχαρης, νατρίου και καλίου και χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της αφυδάτωσης.
Τι ισχύει για τους χυμούς, τα αναψυκτικά και τον καφέ;
Ο φυσικός χυμός πορτοκαλιού είχε μέτριο ενυδατικό όφελος, καλύτερο από το νερό στις πρώτες δύο ώρες, αλλά η διαφορά εξαλείφθηκε όταν οι ερευνητές υπολόγισαν την πραγματική περιεκτικότητα σε νερό. Η υψηλή συγκέντρωση ζάχαρης μπορεί να προκαλέσει το φαινόμενο της όσμωσης στο έντερο, τραβώντας υγρά από το σώμα για να διαλυθεί η ζάχαρη, κάτι που μπορεί να αντιστρέψει την ενυδάτωση.
Τα αναψυκτικά, είτε περιέχουν ζάχαρη είτε είναι διαίτης, δεν υπερέχουν σε σχέση με το νερό ως προς την κατακράτηση υγρών. Το ίδιο ισχύει και για το ανθρακούχο νερό.
Ο καφές και το τσάι, αντίθετα με τη γενική αντίληψη, δεν αφυδατώνουν όταν καταναλώνονται με μέτρο. Ένα φλιτζάνι καφέ με περίπου 80 mg καφεΐνης δεν προκαλεί διούρηση στους τακτικούς καταναλωτές. Μόνο σε ποσότητες πάνω από 300 mg καφεΐνης ημερησίως (δηλαδή 3–4 φλιτζάνια) ενδέχεται να υπάρξει μικρή απώλεια υγρών, κυρίως σε άτομα που δεν είναι εξοικειωμένα με την καφεΐνη. Επιπλέον, η προσθήκη γάλακτος στον καφέ βοηθά στην επιβράδυνση της γαστρικής κένωσης και άρα ενισχύει την ενυδάτωση.
Τι ισχύει για το αλκοόλ;
Η κατανάλωση μπύρας, με περιεκτικότητα γύρω στο 4% σε αλκοόλ, δεν αύξησε ιδιαίτερα την παραγωγή ούρων σε σχέση με το νερό, σύμφωνα με τη μελέτη. Αυτό δείχνει ότι η συνολική ποσότητα υγρού παίζει μεγαλύτερο ρόλο από την ίδια την περιεκτικότητα σε αλκοόλ. Για παράδειγμα, η μπύρα προκαλεί μικρότερη απώλεια υγρών από το ουίσκι, επειδή απλώς καταναλώνεται σε μεγαλύτερο όγκο.
Ο Δείκτης Ενυδάτωσης Ποτών (BHI) θα μπορούσε να αποδειχθεί πολύτιμος για άτομα που έχουν ανάγκη μακροχρόνιας διατήρησης υγρών, όπως οι αθλητές, οι εργαζόμενοι σε εξωτερικούς χώρους, ή όσοι δεν έχουν εύκολη πρόσβαση σε νερό ή τουαλέτα. Για τον μέσο άνθρωπο, ωστόσο, δεν χρειάζεται να αγχώνεται υπερβολικά για την ενυδατική αξία του κάθε ποτού.
