Τα αναψυκτικά δεν είναι από τις καλύτερες διατροφικές επιλογές, που μπορούμε να κάνουμε. Γι’ αυτό είναι προτιμότερο να τα αποφεύγουμε. Ωστόσο, υπάρχουν μερικοί άνθρωποι που τα λατρεύουν και δεν μπορούν να τα «κόψουν».
«Τα αναψυκτικά δεν είναι καθόλου υγιεινά», λέει η διαιτολόγος-διατροφολόγος του Geisinger Community Medical Center, Gina McArdle, στο Eat This, Not That!.
Αυτά τα ροφήματα περιέχουν ζάχαρη, καφεΐνη ή τεχνητά γλυκαντικά και, με την πάροδο του χρόνου, αυτά τα συστατικά μπορούν να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία.
Η McArdle είναι αρκετά σαφής: «Αν και η περιστασιακή κατανάλωση αναψυκτικού δεν θα έχει μακροχρόνιες επιπτώσεις στην υγεία, η κατανάλωση ενός ή περισσότερων ζαχαρούχων ροφημάτων κάθε μέρα θα έχει». Ποιες είναι αυτές οι επιπτώσεις;
Θα πεινάτε περισσότερο
Όταν τρώμε ή πίνουμε κάτι, το τελευταίο πράγμα που θέλουμε να μας συμβεί είναι να μας ανοίξει η όρεξη και να θέλουμε να φάμε περισσότερο. Αλλά, αυτό ακριβώς μπορεί να κάνει η καθημερινή κατανάλωση αναψυκτικών, προκαλώντας μας να καταναλώνουμε περισσότερη ενέργεια με την πάροδο του χρόνου.
Αυτό συμβαίνει σύμφωνα με μια ανασκόπηση μελετών που δημοσιεύθηκαν στο American Journal of Public Health, η οποία εξέτασε τη σχέση μεταξύ της πρόσληψης ενέργειας και της κατανάλωσης αναψυκτικών. Η ανασκόπηση, η οποία εξέτασε συνολικά 88 μελέτες, βρήκε «σαφείς συσχετίσεις» μεταξύ της κατανάλωσης αναψυκτικών και της κατανάλωσης περισσότερης ενέργειας, με μια μελέτη να διαπιστώνει ότι οι συμμετέχοντες που έπιναν αναψυκτικά έτρωγαν, κατά μέσο όρο, 17% περισσότερο από ό,τι αν δεν έπιναν αναψυκτικά.
Θα αυξηθεί το βάρος σας
Η καθημερινή κατανάλωση αναψυκτικών – κανονικών, όχι light - είναι ένας γρήγορος τρόπος για να προσθέσετε επιπλέον θερμίδες στη διατροφή σας, οι οποίες θα μπορούσαν να προκαλέσουν αύξηση του σωματικού σας βάρους με την πάροδο του χρόνου.
Λίγα τρόφιμα έχουν τόσο άμεση συσχέτιση με την αύξηση του βάρους – όπως έχει παρατηρηθεί - όσο τα αναψυκτικά. Αυτό προκύπτει από μια συστηματική ανασκόπηση μελετών που δημοσιεύθηκαν στο American Journal of Clinical Nutrition. Η ανασκόπηση, η οποία έλαβε υπόψη 30 ξεχωριστές μελέτες, τονίζει: «Τα αναψυκτικά προσφέρουν μικρό διατροφικό όφελος και αυξάνουν τις πιθανότητες απόκτησης περιττών κιλών και πιθανώς τον κίνδυνο διαβήτη, καταγμάτων και τερηδόνας».
Μπορεί να αυξήσετε την πιθανότητα εμφάνισης παθήσεων που σχετίζονται με την απώλεια μνήμης
Η σχέση μεταξύ της διατροφής και της υγείας του εγκεφάλου, ιδιαίτερα στην τρίτη ηλικία, είναι υπό παρακολούθηση. Ωστόσο, μερικές φορές μπορεί να είναι δύσκολο να κατανοήσουμε ότι οι καθημερινές διατροφικές επιλογές που κάνουμε θα μπορούσαν να μας επηρεάσουν στο μέλλον.
Γι' αυτό είναι σημαντικό να γνωρίζουμε την επίδραση που μπορεί να έχει ένα καθημερινό αναψυκτικό στις πιθανότητες εμφάνισης παθήσεων που σχετίζονται με την απώλεια μνήμης, όπως η νόσος Αλτσχάιμερ. Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Alzheimer's and Dementia διαπίστωσε ότι όσο περισσότερο κατανάλωνε κάποιος ζαχαρούχα ροφήματα όπως τα αναψυκτικά (ιδιαίτερα καθημερινά), τόσο περισσότερο πιθανό ήταν να εμφανίσει δείκτες προκλινικής νόσου Αλτσχάιμερ.
Μπορούν να μας κάνουν πιο ευάλωτους σε καρδιακές παθήσεις
Τα πράγματα σοβαρεύουν όταν λαμβάνεται υπόψιν η σχέση μεταξύ της πρόσληψης ζάχαρης και της υψηλής αρτηριακής πίεσης, της παχυσαρκίας, της υψηλής χοληστερόλης και των καρδιακών παθήσεων, λέει η Irina Todorov, γιατρός ολιστικής ιατρικής, η οποία είναι σαφής: «Όσο περισσότερα κουτάκια αναψυκτικών πίνουμε τακτικά την ημέρα, τόσο πιο πιθανό είναι να πεθάνουμε από καρδιακές παθήσεις».
Η Todorov επισημαίνει ότι τα αναψυκτικά διαίτης είναι λιγότερο επικίνδυνα σε αυτή την περίπτωση και μόνο όταν καταναλώνονται σε μεγάλες ποσότητες. Αλλά, όπως και να έχει, τα αναψυκτικά δεν είναι καλά για την καρδιά. Αντ' αυτού, η Todorov προτείνει να προσπαθήσουμε να μειώσουμε την πρόσληψη, αν δεν μπορούμε να τα «κόψουμε».
Αυξάνουν τον κίνδυνο αρθρίτιδας
Είναι εύκολο να θεωρούμε τις αρθρώσεις μας δεδομένες, αλλά αυτό που τρώμε και πίνουμε επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο θα μας στηρίξουν σε όλη μας τη ζωή. Στην περίπτωση της καθημερινής κατανάλωσης αναψυκτικών, μπορεί να μην είναι καλά τα νέα για την υγεία των αρθρώσεών μας, καθώς κάτι τέτοιο μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες εμφάνισης ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο American Journal of Clinical Nutrition, διαπιστώθηκε ότι η συχνή κατανάλωση αναψυκτικού αύξησε την πιθανότητα εμφάνισης αρθρίτιδας, κυρίως στις γυναίκες.
Τα οστά μπορεί να γίνουν πιο αδύναμα
Εκτός από την εμφάνιση αρθρίτιδας, τα αναψυκτικά φαίνεται να ενοχοποιούνται και για την κακή υγεία των οστών. Ένα κουτάκι αναψυκτικού την ημέρα μπορεί να τα κάνει αδύναμα, αυξάνοντας τον κίνδυνο οστεοπόρωσης, σύμφωνα με το WebMD.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Tufts διαπίστωσαν ότι οι γυναίκες που έπιναν καθημερινά αναψυκτικά τύπου κόκα κόλα (στην προκειμένη περίπτωση, τρία ή περισσότερα την ημέρα) είχαν 4% χαμηλότερη οστική πυκνότητα στους γοφούς τους. Είναι ενδιαφέρον ότι τα αναψυκτικά που δεν ήταν τύπου κόκα κόλα δεν φάνηκαν να έχουν το ίδιο αποτέλεσμα.
Αυξάνονται οι πιθανότητες για διαβήτη τύπου 2
Όσον αφορά τον διαβήτη τύπου 2, έχει αποδειχθεί ότι υπάρχει συσχέτιση μεταξύ της μακροχρόνιας κατανάλωσης αναψυκτικών και της εμφάνισης της νόσου. Τα προστιθέμενα σάκχαρα στα αναψυκτικά είναι άμεσα διαθέσιμα στον οργανισμό και χωνεύονται γρήγορα, προκαλώντας απότομες αυξήσεις στο σάκχαρο του αίματος και συμβάλλοντας στην ανάπτυξη αντίστασης στην ινσουλίνη, αναφέρει το Medical News Today. Αυτό μπορεί να προκαλέσει υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη, καθώς και δυσκολία στον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα για όσους έχουν ήδη την πάθηση.
Απειλούν την υγεία των δοντιών
Να θυμάστε ότι ο οδοντίατρός σας έχει δίκιο. Τα αναψυκτικά είναι το χειρότερο πράγμα που μπορείτε να κάνετε στα δόντια σας. Η κατανάλωση αναψυκτικών παρέχει στα βακτήρια που ζουν στο στόμα άφθονες ποσότητες ζάχαρης. Και τα δύο συνεργάζονται για να δημιουργήσουν ένα όξινο περιβάλλον, το οποίο είναι εχθρικό για τα δόντια, όπως γράφει το healthline.com.
Αυτό μπορεί να διαβρώσει το σμάλτο των δοντιών και να προκαλέσει τερηδόνα και άλλα προβλήματα. Ακόμα κι αν πίνετε αναψυκτικά light, αυτά εξακολουθούν να είναι όξινα, και αυτό το οξύ θα καταστρέψει τα δόντια σας.
Επηρεάζουν την υγεία των μαλλιών
Στο εμπόριο κυκλοφορούν διάφορα προϊόντα που υπόσχονται λαμπερά και υγιή μαλλιά. Ωστόσο, ας μην ξεχνάμε ότι η υγεία των μαλλιών ξεκινά από αυτά που τρώμε.
«Το είδος των τροφών που τρώτε είναι σημαντικό για υγιή μαλλιά και ένα υγιές σώμα. Τα μαλλιά αποτελούνται από πρωτεΐνες και τροφοδοτούνται από τα θρεπτικά συστατικά του σώματος», δηλώνει στο Live Well η διαιτολόγος του Ιατρικού Κέντρου Memorial, Gayle Jennings.
Ωστόσο, η καθημερινή κατανάλωση ενός αναψυκτικού, δυστυχώς, δεν θα βοηθήσει τα μαλλιά σας για διάφορους λόγους. Ο πρώτος είναι ότι τα αναψυκτικά είναι συνήθως πολύ όξινα, κάτι που μπορεί να είναι επιβλαβές για την υγεία των μαλλιών.
Ο δεύτερος οφείλεται στην προστιθέμενη ζάχαρη, η οποία, όπως επισημαίνει το Eat This, Not That!, μπορεί να εμποδίσει την καλή υγεία των μαλλιών λόγω των σακχάρων που εμποδίζουν την απορρόφηση της πρωτεΐνης που χρειάζονται τα μαλλιά.
Ίσως ο σημαντικότερος λόγος είναι το γεγονός ότι τα αναψυκτικά απλώς... δεν είναι θρεπτικά. Καταναλώνοντας ένα αναψυκτικό αντί για κάτι άλλο, πιο θρεπτικό δεν δίνετε στο σώμα σας (και στα μαλλιά σας) τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται για να παραμείνουν δυνατά. Και, όπως λέει η Jennings, «Αν σας λείπουν σημαντικές βιταμίνες και μέταλλα, αυτό θα φανεί».
Είναι πιο πιθανό να βιώσετε κατάθλιψη
Τέλος, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε τη συσχέτιση των αναψυκτικών με την κατάθλιψη, η οποία «πυροδοτείται» από την περιεκτικότητά τους σε ζάχαρη. Ο εγκέφαλός μας αγαπά το καλό φαγητό. Όσο περισσότερα θρεπτικά συστατικά του δίνουμε, τόσο καλύτερα λειτουργεί και τόσο καλύτερα νιώθουμε, λέει η εταιρεία Harvard Health Publishing.
Δυστυχώς, ισχύει και το αντίστροφο. Πιο συγκεκριμένα, η κατανάλωση τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε επεξεργασμένα σάκχαρα (όπως είναι τα αναψυκτικά) έχει παρατηρηθεί ότι αναστέλλει τη λειτουργία του εγκεφάλου και αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης κατάθλιψης.
Στην περίπτωση των αναψυκτικών, δεν είναι «ένοχες» μόνο οι συσκευασίες με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη. Μια μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο PLoS One, εξέτασε τη σχέση μεταξύ της κατανάλωσης διαφόρων ποτών και της κατάθλιψης. Η μελέτη διαπίστωσε ότι η συχνή κατανάλωση ζαχαρούχων ποτών, «ειδικά των light», μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο κατάθλιψης μεταξύ των ηλικιωμένων.