Βιταμίνη B3 και πράσινο τσάι: Ο συνδυασμός που μπορεί να προστατεύσει από το Αλτσχάιμερ

Βιταμίνη B3 και πράσινο τσάι: Ο συνδυασμός που μπορεί να προστατεύσει από το Αλτσχάιμερ
Πέμπτη, 07/08/2025 - 12:27

Δεν είναι επαρκώς κατανοητοί οι μηχανισμοί που οδηγούν στη νόσο του Αλτσχάιμερ.

Μία νέα ανάλυση, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ένας φυσικός συνδυασμός δύο συστατικών, μπορεί να δράσει ευεργετικά στον «καθαρισμό» του εγκεφάλου και να μειώσει τις πρωτεΐνες που προκαλούν τη νόσο του Αλτσχάιμερ. Ωστόσο, οι αναλύσεις πραγματοποιήθηκαν σε ζώα και παραμένει υπό διερεύνηση το ενδεχόμενο να έχουν το ίδιο αποτέλεσμα και στους ανθρώπους.

Πιο συγκεκριμένα, ένας συνδυασμός εκχυλίσματος πράσινου τσαγιού και βιταμίνης Β3 (νιασίνη) μπορεί να κρύβει το κλειδί για την αναζωογόνηση του φυσικού συστήματος καθαρισμού του εγκεφάλου, την αποκατάσταση της ενέργειας, την απομάκρυνση των τοξικών πρωτεϊνών της νόσου του Αλτσχάιμερ και την προσφορά μιας δεύτερης «ανάσας» στους γερασμένους νευρώνες.

Αν και ο μεγαλύτερος παράγοντας κινδύνου για τη νόσο Αλτσχάιμερ είναι η ηλικία, οι μηχανισμοί που σχετίζονται με την ηλικία και συμβάλλουν σε αυτόν τον κίνδυνο δεν είναι σαφείς. Αν και ορισμένοι υποστηρίζουν ότι ευθύνεται η συσσώρευση τοξικών πρωτεϊνών αμυλοειδούς-βήτα, άλλοι λένε ότι η πάθηση προκαλείται από μια ανισορροπία στην κυτταρική προσφορά και ζήτηση ενέργειας.

Μια νέα μελέτη από ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, στο Irvine, διαπίστωσε ότι ένας συνδυασμός δύο φυσικών ενώσεων, άμεσα διαθέσιμων ως συμπληρωμάτων διατροφής, βοηθά στην αναζωογόνηση του φυσικού συστήματος καθαρισμού του εγκεφάλου που απομακρύνει τα κατεστραμμένα μέρη και τη συσσώρευση τοξινών.

«Όσο οι άνθρωποι μεγαλώνουν, ο εγκέφαλός τους παρουσιάζει μείωση στα επίπεδα ενέργειας των νευρώνων, γεγονός που περιορίζει την ικανότητα απομάκρυνσης ανεπιθύμητων πρωτεϊνών και κατεστραμμένων συστατικών», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Gregory Brewer, επίκουρος καθηγητής βιοϊατρικής μηχανικής στο UC Irvine. «Διαπιστώσαμε ότι η αποκατάσταση των επιπέδων ενέργειας βοηθά τους νευρώνες να ανακτήσουν αυτήν την κρίσιμη λειτουργία καθαρισμού», πρόσθεσε.

Μέτρηση της τριφωσφορικής γουανοσίνης ή GTP

Μελετώντας νευρώνες από νεαρά, μεσήλικα και ηλικιωμένα ποντίκια, συμπεριλαμβανομένου ενός ειδικού μοντέλου νόσου Αλτσχάιμερ, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν έναν αισθητήρα φθορισμού για να μετρήσουν απευθείας την τριφωσφορική γουανοσίνη ή GTP. Αυτό το μόριο υψηλής ενέργειας οδηγεί βασικές κυτταρικές διεργασίες όπως η ενδοκυττάρωση (εισαγωγή ουσιών στα κύτταρα) και η αυτοφαγία (καθαρισμός των κυτταρικών αποβλήτων). Σκεφτείτε το σαν το καύσιμο που τροφοδοτεί το σύστημα απόρριψης απορριμμάτων του κυττάρου. Χωρίς αυτό, τα απόβλητα συσσωρεύονται, ειδικά σε γερασμένους ή νοσούντες εγκεφάλους.

Οι ερευνητές δοκίμασαν τις επιδράσεις δύο φυσικών ενώσεων: της νικοτιναμίδης, μιας υδατοδιαλυτής μορφής βιταμίνης Β3, και της γαλλικής επιγαλλοκατεχίνης (EGCG), της πιο άφθονης πολυφαινόλης, μιας κατηγορίας φυτικών ενώσεων που βρίσκονται στο πράσινο τσάι.

Οι ερευνητές αξιολόγησαν τα επίπεδα και τη θέση της GTP μέσα στα κύτταρα, την ενεργοποίηση οδών που σχετίζονται με την αυτοφαγία, τη συσσώρευση πρωτεΐνης αμυλοειδούς-βήτα και την οξειδωτική βλάβη, καθώς και την επιβίωση των νευρώνων. Διαπίστωσαν ότι η ελεύθερη GTP ήταν υψηλότερη σε φυσιολογικά ποντίκια μέσης ηλικίας, αλλά μειώθηκε σημαντικά σε ηλικιωμένα ποντίκια και ακόμη νωρίτερα σε ποντίκια μοντέλου AD.

Η μείωση της GTP συνδέθηκε με μείωση των μιτοχονδρίων, του μηχανισμού παραγωγής ενέργειας του κυττάρου, ιδιαίτερα στους νευρώνες του μοντέλου AD. Η αυτοφαγία απαιτεί GTP για να την τροφοδοτήσει.

Όταν χρησιμοποιήθηκε ένα φάρμακο για να μπλοκάρει την αυτοφαγία, η ελεύθερη GTP αυξήθηκε (δεν χρησιμοποιήθηκε). Όταν στη διαδικασία χρησιμοποιήθηκε ένα διαφορετικό φάρμακο, η GTP μειώθηκε, δείχνοντας ότι καταναλώνεται. Στους νευρώνες του μοντέλου AD, η διέγερση της αυτοφαγίας είχε μικρή επίδραση στην GTP, υποδηλώνοντας ότι οι νευρώνες είχαν ήδη φτάσει στο μέγιστο.

Η πρωτεΐνη που ενεργοποιήθηκε μέσω της θεραπείας

Όταν νευρώνες από ηλικιωμένα ποντίκια υποβλήθηκαν σε αγωγή στο εργαστήριο με συνδυασμό νικοτιναμίδης και EGCG, τα επίπεδα GTP αποκαταστάθηκαν σε νεανικά επίπεδα σε ηλικιωμένους νευρώνες, κυρίως μετά από μόλις 16 ώρες θεραπείας. Ο αριθμός και το μέγεθος των κυστιδίων που επισημαίνονται με GTP, σάκων γεμάτων με υγρό που συσσωρεύονται όταν τα απόβλητα δεν αποβάλλονται, επέστρεψαν επίσης σε νεανικά πρότυπα.

Η θεραπεία ενεργοποίησε επίσης την Nrf2, μια πρωτεΐνη που ρυθμίζει τα αντιοξειδωτικά γονίδια, μείωσε τα συσσωματώματα αμυλοειδούς-βήτα, μείωσε έναν δείκτη οξειδωτικού στρες και βελτίωσε την επιβίωση των κυττάρων κατά 22%.

«Αυτή η μελέτη αναδεικνύει την GTP ως μια προηγουμένως υποτιμημένη πηγή που οδηγεί σε ζωτικές εγκεφαλικές λειτουργίες», δήλωσε ο Brewer. «Συμπληρώνοντας τα ενεργειακά συστήματα του εγκεφάλου με ενώσεις που είναι ήδη διαθέσιμες ως συμπληρώματα διατροφής, μπορεί να έχουμε μια νέα πορεία προς τη θεραπεία της γνωστικής παρακμής που σχετίζεται με την ηλικία και της νόσου Αλτσχάιμερ», συμπλήρωσε.

Οι περιορισμοί της μελέτης

Η μελέτη έχει ορισμένους περιορισμούς. Τα πειράματα πραγματοποιήθηκαν χρησιμοποιώντας νευρώνες που αναπτύχθηκαν στο εργαστήριο, όχι σε ζωντανά ζώα. Τα ποντίκια μοντέλου AD υπερπαράγουν αμυλοειδείς πρωτεΐνες, οι οποίες μπορεί να μην αντικατοπτρίζουν πλήρως τη νόσο Αλτσχάιμερ στον άνθρωπο. Τα αποτελέσματα παρατηρήθηκαν μετά από 16 ώρες, αλλά τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα είναι άγνωστα. Και η μελέτη δεν αξιολόγησε εάν η θεραπεία επηρέασε τη μνήμη ή τη μάθηση.

Παρ' όλα αυτά, η μελέτη έχει επιπτώσεις στον πραγματικό κόσμο. Πρωτίστως, αναγνωρίζει την εξάντληση του GTP ως βασικό παράγοντα που σχετίζεται με τη γήρανση και τη νόσο Αλτσχάιμερ και διαταράσσει τις φυσιολογικές διαδικασίες κυτταρικού καθαρισμού.

Επιπλέον, η νικοτιναμίδη σε συνδυασμό με την EGCG δείχνει πολλά υποσχόμενη ως μια θεραπεία χαμηλού κινδύνου και ταχείας δράσης για την αναζωογόνηση του ενεργειακού μεταβολισμού, τη μείωση των νευροτοξικών αποβλήτων και την αποκατάσταση της λειτουργίας των νευρώνων. Θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες διαιτητικές ή φαρμακευτικές παρεμβάσεις για τη γήρανση και τη νόσο Αλτσχάιμερ που λειτουργούν στοχεύοντας στην κυτταρική ενεργειακή ισορροπία, όχι μόνο στις αμυλοειδείς πλάκες.

Τελευταία τροποποίηση στις 07/08/2025 - 12:35