Μπορεί η διατροφή να συμβάλλει στην καλή ψυχική υγεία;
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο British Journal of Health Psychology προσπάθησε να δώσει απάντηση σε αυτό το ερώτημα. Αντί να επικεντρωθεί στο πώς η διατροφή μειώνει αρνητικές ψυχολογικές καταστάσεις, οι ερευνητές εξέτασαν πώς συγκεκριμένα τρόφιμα μπορούν να ενισχύσουν την ψυχική υγεία.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η αυξημένη κατανάλωση φρούτων, λαχανικών και ψαριών συνδέεται με τρεις διαστάσεις της ευεξίας, ενώ η πρόσληψη πολυακόρεστων λιπαρών οξέων συνδέεται με δύο από αυτές.
Τρεις όψεις της ευτυχίας και της ευεξίας
Η έρευνα επικεντρώθηκε στην επίδραση της διατροφής στη θετική ψυχική ευεξία, η οποία σύμφωνα με τους επιστήμονες έχει τρεις βασικούς άξονες:
- Ευδαιμονική ευεξία, που αφορά το αίσθημα σκοπού στη ζωή και τις θετικές σχέσεις.
- Συναισθηματική ευεξία, που σχετίζεται με τα θετικά συναισθήματα, όπως η χαρά και η ευτυχία.
- Συνολική ευεξία, που αφορά τη συνολική ικανοποίηση από τη ζωή.
Η ανάλυση βασίστηκε σε δεδομένα της English Longitudinal Study of Ageing, με 3.103 συμμετέχοντες μέσης και μεγαλύτερης ηλικίας στην Αγγλία. Οι τροφές που εξετάστηκαν ήταν φρούτα, λαχανικά, ψάρια και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα. Όπως σημειώνουν οι ερευνητές, τα PUFAs περιλαμβάνουν τα ω-3 και ω-6 λιπαρά οξέα, τα οποία είναι απαραίτητα για τη λειτουργία των κυττάρων, του νευρικού συστήματος και του εγκεφάλου.
Στη στατιστική ανάλυση ελήφθησαν υπόψη παράγοντες όπως η ηλικία, ο πλούτος, η κοινωνική απομόνωση και τα καταθλιπτικά συμπτώματα. Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν πέντε διαφορετικά μοντέλα, προσθέτοντας κάθε φορά περισσότερους παράγοντες. Σημαντικό είναι ότι συμπεριέλαβαν τα καταθλιπτικά συμπτώματα, κάτι που θεωρούν πως συχνά έλειπε από προηγούμενες μελέτες.
Κατά μέσο όρο, οι συμμετέχοντες κατανάλωναν δύο μερίδες φρούτων και λαχανικών την ημέρα, ενώ περισσότεροι από τους μισούς δεν έτρωγαν ψάρια. Επιπλέον, οι ερευνητές εντόπισαν ότι πλούτος και εκπαίδευση σχετίζονταν θετικά με τις περισσότερες βασικές μεταβλητές.
Η επίδραση φρούτων, λαχανικών και ψαριών
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι διαφορετικές τροφές επηρεάζουν με διαφορετικό τρόπο τους τομείς της ευεξίας.
- Η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών συνδέθηκε σταθερά με υψηλότερη ευδαιμονική ευεξία σε όλα τα μοντέλα.
- Τα πολυακόρεστα λιπαρά είχαν θετική συσχέτιση μόνο μέχρι το σημείο που υπολογίστηκαν τα καταθλιπτικά συμπτώματα.
- Η κατανάλωση ψαριών συνδέθηκε με μεγαλύτερη ευτυχία σε όλα τα μοντέλα, αλλά με την αξιολόγηση της ζωής υπήρξε συσχέτιση μόνο στο πρώτο.
Η αυξημένη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών συνδέθηκε και με μεγαλύτερη ικανοποίηση από τη ζωή, μέχρι να ληφθεί υπόψη η ύπαρξη χρόνιας ασθένειας. Για τα PUFAs δεν διαπιστώθηκε σημαντική σχέση με την ικανοποίηση από τη ζωή.
Η μονοπαραγοντική ανάλυση έδειξε ότι τα φρούτα, τα λαχανικά, τα ψάρια και τα πολυακόρεστα λιπαρά συνδέονταν με υψηλότερα επίπεδα ευεξίας, αλλά και με χαμηλότερα επίπεδα καταθλιπτικών συμπτωμάτων.
Συνολικά, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η διατροφή μπορεί να επηρεάσει με διαφορετικό τρόπο τις πτυχές της θετικής ψυχικής ευεξίας, με τα φρούτα και τα λαχανικά να εμφανίζουν τη σταθερότερη σύνδεση.
Ο συγγραφέας της μελέτης Pepper Theeraoat τόνισε στο Medical News Today:
«Όπως φαίνεται από τα αποτελέσματά μας, τα διαφορετικά είδη τροφών σχετίζονται με διαφορετικές πτυχές της ευεξίας. Για παράδειγμα, ακόμη και όταν συνυπολογίσαμε άλλους παράγοντες, η υψηλότερη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών συνδέθηκε με μεγαλύτερη ευδαιμονική ευεξία, ενώ η υψηλότερη κατανάλωση ψαριών συνδέθηκε με περισσότερη ευτυχία».
