Το τρέξιμο μπορεί να βοηθά στην καύση θερμίδων, αλλά όταν πρόκειται για την πρόληψη του διαβήτη και της παχυσαρκίας, η γυμναστική με βάρη φαίνεται να έχει το προβάδισμα, σύμφωνα με προκλινικά ευρήματα του Ινστιτούτου Βιοϊατρικών Ερευνών Fralin του Virginia Tech.
Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στις 30 Οκτωβρίου στο Journal of Sport and Health Science, συνέκρινε τις επιδράσεις της αερόβιας και της προπόνησης αντίστασης σε ποντίκια που ακολουθούσαν διατροφή υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, ένα μοντέλο που χρησιμοποιείται συχνά για τη μελέτη της παχυσαρκίας, της υπεργλυκαιμίας και του διαβήτη τύπου 2.
Η ομάδα του ερευνητή Zhen Yan από το Virginia Tech διαπίστωσε ότι, ενώ τόσο το τρέξιμο όσο και η προπόνηση με βάρη βοήθησαν τον οργανισμό να απομακρύνει την περίσσεια σακχάρου από το αίμα, η προπόνηση αντίστασης ήταν πιο αποτελεσματική στη μείωση του υποδόριου και του σπλαχνικού λίπους, στη βελτίωση της ανοχής στη γλυκόζη και στη μείωση της αντίστασης στην ινσουλίνη, βασικοί παράγοντες για την πρόληψη και τη διαχείριση του διαβήτη.
«Όλοι θέλουμε να ζήσουμε μια μακρόχρονη και υγιή ζωή», δήλωσε ο Yan, καθηγητής και διευθυντής του Κέντρου Έρευνας Ιατρικής της Άσκησης του Ινστιτούτου Fralin. «Γνωρίζουμε τα οφέλη της τακτικής άσκησης. Υπάρχουν πολλές μελέτες που δείχνουν ότι τόσο η αερόβια άσκηση, όπως το τρέξιμο, όσο και η προπόνηση αντίστασης, όπως η άρση βαρών, βελτιώνουν την ευαισθησία του οργανισμού στην ινσουλίνη».
Ωστόσο, παρότι και οι δύο μορφές άσκησης βελτιώνουν τη μεταβολική λειτουργία, μέχρι τώρα δεν υπήρχε μια άμεση και ελεγχόμενη σύγκριση. Είναι τελικά η μία μορφή πιο αποτελεσματική από την άλλη;
Τι έδειξε η μελέτη
Για να πραγματοποιήσουν την πρώτη άμεση σύγκριση, οι ερευνητές δημιούργησαν κάτι που δεν είχε επιχειρηθεί ποτέ: ένα μοντέλο προπόνησης με βάρη για ποντίκια.
Σε αυτό το μοντέλο, τα ποντίκια ζούσαν σε ειδικά σχεδιασμένα κλουβιά, όπου για να φάνε έπρεπε να σηκώσουν ένα καπάκι με βάρος. Φορούσαν έναν μικρό ιμάντα ώμου και, για να φτάσουν στο φαγητό, έπρεπε να κάνουν μια κίνηση παρόμοια με καθίσματα, ενεργοποιώντας τους ίδιους μυς που δουλεύουν οι άνθρωποι στην προπόνηση αντίστασης. Το βάρος αυξανόταν σταδιακά μέσα σε λίγες ημέρες, όπως συμβαίνει σε ένα πρόγραμμα ενδυνάμωσης.
Για την ομάδα της αερόβιας άσκησης, τα ποντίκια είχαν ελεύθερη πρόσβαση σε τροχό τρεξίματος. Οι ομάδες ελέγχου αποτελούνταν από ποντίκια που δεν ασκούνταν, ακολουθώντας είτε φυσιολογική είτε πλούσια σε λιπαρά διατροφή.
Κατά τη διάρκεια οκτώ εβδομάδων, οι ερευνητές κατέγραψαν την αύξηση βάρους, τη σύσταση του σώματος και την κατανομή του λίπους. Εξέτασαν την αντοχή με δοκιμές σε διάδρομο, αξιολόγησαν τη λειτουργία της καρδιάς και των μυών και μέτρησαν πόσο αποτελεσματικά τα ποντίκια ρύθμιζαν το σάκχαρό τους. Παράλληλα, ανέλυσαν δείγματα σκελετικού μυός για να μελετήσουν σε μοριακό επίπεδο τη σηματοδότηση της ινσουλίνης.
Με αυτό το νέο μοντέλο, η ομάδα μπόρεσε να συγκρίνει άμεσα τις δύο μορφές άσκησης και τον τρόπο που επηρεάζουν την παχυσαρκία, το σάκχαρο στο αίμα και την ευαισθησία στην ινσουλίνη, με τρόπο που προσομοιάζει στενά την ανθρώπινη φυσιολογία.
«Τα αποτελέσματά μας έδειξαν ότι τόσο το τρέξιμο όσο και η προπόνηση με βάρη μειώνουν το κοιλιακό και το υποδόριο λίπος και βελτιώνουν τον έλεγχο του σακχάρου, με καλύτερη σηματοδότηση της ινσουλίνης στους σκελετικούς μυς», εξήγησε ο Yan. «Το σημαντικό είναι ότι η προπόνηση με βάρη υπερέχει του τρεξίματος στα οφέλη αυτά».
Τι σημαίνουν όλα αυτά
Ο διαβήτης και η παχυσαρκία αποτελούν σοβαρά προβλήματα δημόσιας υγείας, που συνδέονται με τον καθιστικό τρόπο ζωής και τη διατροφή πλούσια σε λιπαρά. Τα ευρήματα αυτής της μελέτης επιβεβαιώνουν δεκαετίες ερευνών που δείχνουν ότι η αερόβια άσκηση, η προπόνηση αντίστασης και η διαλειμματική υψηλής έντασης άσκηση μειώνουν τα επίπεδα HbA1c (βασικό δείκτη μακροχρόνιας ρύθμισης του σακχάρου), ενώ παράλληλα συμβάλλουν στη μείωση του δείκτη μάζας σώματος, της αρτηριακής πίεσης και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής.
«Τα ευρήματα είναι ενθαρρυντικά και για όσους, για οποιονδήποτε λόγο, δεν μπορούν να κάνουν αερόβια άσκηση», σημείωσε ο Yan. «Η προπόνηση με βάρη έχει εξίσου, αν όχι και μεγαλύτερα, οφέλη στην πρόληψη του διαβήτη».
«Το μήνυμα που πρέπει να κρατήσετε», κατέληξε, «είναι ότι, εφόσον μπορείτε, συνδυάστε την αερόβια άσκηση με την προπόνηση αντίστασης, ώστε να έχετε το μεγαλύτερο δυνατό όφελος για την υγεία σας».
