Οι κράμπες στα πόδια είναι ξαφνικοί, ακούσιοι και έντονοι σπασμοί των μυών, που εμφανίζονται συνήθως στη γάμπα, στο πέλμα ή στον μηρό. Μερικές φορές προκαλούν έντονη σύσπαση των μυών, που δεν μπορείτε να ελέγξετε και μπορεί να διαρκέσουν από μερικά δευτερόλεπτα μέχρι και αρκετά λεπτά.
Αν και οι κράμπες μπορεί να είναι αρκετά επώδυνες, σε γενικές γραμμές θεωρούνται ακίνδυνες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ωστόσο, μπορεί να είναι σύμπτωμα κάποιου άλλου προβλήματος.
Υπολογίζεται ότι έως και το 60% των ενηλίκων παθαίνουν κράμπες τη νύχτα, όπως και έως το 40% των παιδιών και των εφήβων.
Όσο μεγαλώνετε, τόσο πιο πιθανό είναι να εμφανίσετε κράμπες, καθώς οι τένοντες (οι ιστοί που συνδέουν τους μυς με τα οστά) μικραίνουν φυσιολογικά με την ηλικία. Σύμφωνα με την Cleveland Clinic, σχεδόν όλοι οι ενήλικες μετά τα 50 θα εμφανίσουν κράμπες έστω μία φορά στη ζωή τους. Οι γυναίκες έχουν επίσης μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν κράμπες συγκριτικά με τους άνδρες. Μάλιστα, περίπου 40% των εγκύων βιώνουν κράμπες, πιθανότατα λόγω της επιπλέον πίεσης στους μυς.
Τι ισχύει για τις κράμπες μετά τον ύπνο
Οι κράμπες μετά τον ύπνο γίνονται αισθητές αφού ξυπνήσετε, σε ορισμένες περιπτώσεις όμως μπορούν να σας ξυπνήσουν και να σας δυσκολέψουν από το να ξανακοιμηθείτε.
Η συχνότητά τους διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο: άλλοι παθαίνουν μία φορά τον χρόνο, άλλοι σχεδόν κάθε βράδυ.
Μπορεί να εμφανιστούν σε οποιαδήποτε ηλικία, αλλά όπως ισχύει και για τις υπόλοιπες κράμπες, έτσι και εκείνες κατά τη διάρκεια του ύπνου είναι πιο συχνές σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας.
Για ποιο λόγο παθαίνετε κράμπες
Κάποιες κράμπες είναι ιδιοπαθείς, δηλαδή χωρίς προφανή αιτία. Πιθανές εξηγήσεις είναι:
- Ακούσιες εκφορτίσεις νεύρων
- Ανεπαρκής αιμάτωση σε τμήμα του μυός
- Στρες
- Υπερβολική έντονη άσκηση
Τι προκαλεί τις κράμπες τη νύχτα
- Παρατεταμένη καθιστική στάση
- Υπερβολική χρήση των μυών
- Ορθοστασία ή εργασία σε σκληρές επιφάνειες
- Κακή στάση σώματος
- Νεφρική ανεπάρκεια, διαβητική νευροπάθεια, ελλείψεις σε μέταλλα, προβλήματα κυκλοφορίας
- Ορισμένα φάρμακα (όπως κάποια ηρεμιστικά, παυσίπονα, χημειοθεραπείες, ανοσοθεραπείες κ.ά.)
Πότε πρέπει να ανησυχήσετε
Οι κράμπες είναι συχνά ακίνδυνες, αλλά μερικές φορές μπορεί να κρύβουν κάποια πάθηση. Τότε μιλάμε για «δευτεροπαθείς» κράμπες, που αποτελούν σύμπτωμα ή επιπλοκή άλλου προβλήματος υγείας.
Αν έχετε κάποια από τις παρακάτω καταστάσεις, οι κράμπες μπορεί να σχετίζονται με αυτήν. Αν δεν γνωρίζετε ότι πάσχετε, ίσως να αποτελούν το πρώτο σημάδι:
- ALS (πλάγια μυατροφική σκλήρυνση)
- Καρδιακή ανεπάρκεια
- Κίρρωση ήπατος
- Διαβήτης
- Πλατυποδία
- Υποκαλιαιμία (χαμηλό κάλιο στο αίμα)
- Νεφρική ανεπάρκεια
- Οστεοαρθρίτιδα
- Νόσος Πάρκινσον
- Περιφερική αρτηριοπάθεια
- Περιφερική νευροπάθεια
Σε κάθε περίπτωση, αν οι κράμπες είναι συχνές ή επίμονες, είναι απαραίτητο να συμβουλευτείτε γιατρό.
Πώς θα αντιμετωπίσετε τις κράμπες
- Τέντωμα: Ισιώστε το πόδι και τραβήξτε τα δάχτυλα προς το καλάμι. Για κράμπα στον μηρό, τραβήξτε το πόδι προς τους γλουτούς.
- Μασάζ: Τρίψτε απαλά την περιοχή.
- Ορθοστασία: Σηκωθείτε και πατήστε γερά στο πάτωμα.
- Περπάτημα: Κινήστε το πόδι περπατώντας.
- Ζέστη: Βάλτε θερμοφόρα ή κάντε ζεστό μπάνιο.
- Κρύο: Εφαρμόστε παγοκύστη τυλιγμένη σε πετσέτα.
- Αναλγητικά: Πάρτε ιβουπροφαίνη ή παρακεταμόλη.
- Ανύψωση: Τοποθετήστε το πόδι ψηλά όταν περάσει ο πόνος.
Χρήσιμες διατάσεις
Εάν έχετε κράμπα στη γάμπα, ισιώστε το πόδι και σηκώστε το πέλμα ώστε τα δάχτυλα να δείχνουν προς το καλάμι. Αν μπορείτε, τραβήξτε τα δάχτυλα με το χέρι. Μια άλλη τεχνική είναι να περπατήσετε για λίγο στις φτέρνες.
Συμπληρώματα που ίσως βοηθήσουν
Δεν υπάρχει σκεύασμα που να εξαλείφει εντελώς τις κράμπες. Ωστόσο, κάποιοι ειδικοί συστήνουν βιταμίνες του συμπλέγματος Β ή μαγνήσιο.