Βλέπετε το παιδί σας να κλείνει τα αυτιά του κι ανησυχείτε; Το συχνό κλείσιμο των αυτιών δεν σημαίνει απαραίτητα ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα υγείας. Σε πολλές περιπτώσεις, πρόκειται για μια φυσιολογική αντίδραση σε έντονους ή ενοχλητικούς ήχους, ενώ σε άλλες μπορεί να υποδηλώνει διαφορές στην αισθητηριακή επεξεργασία ή υποκείμενες ιατρικές καταστάσεις. Η παρατήρηση της συχνότητας, της έντασης και των καταστάσεων κατά τις οποίες το παιδί καλύπτει τα αυτιά του είναι κρίσιμη για την κατανόηση της συμπεριφοράς και την έγκαιρη παρέμβαση.
Έρευνες δείχνουν ότι οι διαφορές στην αισθητηριακή επεξεργασία αποτελούν χαρακτηριστικό του φάσματος του αυτισμού. Πολλά αυτιστικά παιδιά, όπως αναφέρει το Golden Steps ABA, δυσκολεύονται να φιλτράρουν ή να προσαρμόσουν τα αισθητηριακά ερεθίσματα, γεγονός που καθιστά ορισμένους ήχους, ακόμα και αν δεν είναι δυνατοί, συντριπτικούς ή επώδυνους. Σε αυτές τις περιπτώσεις, το κλείσιμο των αυτιών λειτουργεί ως μηχανισμός αντιμετώπισης, επιτρέποντας στο παιδί να μειώσει τα αισθητηριακά ερεθίσματα και να νιώσει πιο άνετα.
Γιατί το παιδί σας καλύπτει τα αυτιά του;
Ωστόσο, το κλείσιμο των αυτιών δεν σχετίζεται αποκλειστικά με τον αυτισμό. Μπορεί να εμφανιστεί σε παιδιά που δεν έχουν διάγνωση, καθώς και σε εκείνα με άλλες παθήσεις ή προσωρινή ευαισθησία σε δυνατούς ήχους. Για να διακρίνουν οι γονείς αν η συμπεριφορά σχετίζεται με αισθητηριακές διαφορές ή με ιατρικό πρόβλημα, πρέπει να προσέξουν ορισμένα σημάδια. Αν το παιδί καλύπτει τα αυτιά του μόνο σε συγκεκριμένους ήχους ή περιβάλλοντα, πιθανότατα πρόκειται για διαφορές στην αισθητηριακή επεξεργασία. Αν, αντίθετα, εμφανίζει πόνο, πυρετό ή άλλα συμπτώματα ασθένειας, ίσως υπάρχει υποκείμερη ιατρική κατάσταση, όπως ωτίτιδα.
Η παρατήρηση συνοδευτικών συμπεριφορών μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό πιθανών περιπτώσεων αυτισμού. Συμπεριφορές όπως η καθυστέρηση στη γλωσσική ανάπτυξη, οι δυσκολίες στην κοινωνική επικοινωνία και οι επαναλαμβανόμενες κινήσεις, σε συνδυασμό με το κλείσιμο των αυτιών, αποτελούν ένδειξη ότι αξίζει μια αξιολόγηση από ειδικό. Μια ολοκληρωμένη αξιολόγηση περιλαμβάνει εξέταση της αισθητηριακής επεξεργασίας, των επικοινωνιακών δεξιοτήτων και της κοινωνικής λειτουργίας, ώστε να καθοριστεί η κατάλληλη παρέμβαση.
Συνολικά, η κατανόηση των λόγων για τους οποίους ένα παιδί κλείνει συχνά τα αυτιά του απαιτεί παρατήρηση, γνώση και ενδεχομένως εξειδικευμένη αξιολόγηση. Η έγκαιρη παρέμβαση και η υποστήριξη από ειδικούς μπορούν να βελτιώσουν την καθημερινότητα του παιδιού, να μειώσουν την ανησυχία των γονέων και να προστατεύσουν τη σωστή ανάπτυξη της ακοής και της κοινωνικής του λειτουργίας.
