Το θυμάρι (Thymus vulgaris) είναι από τα πιο γνωστά βότανα που χρησιμοποιούνται παραδοσιακά για τον βήχα και τις φλεγμονές του αναπνευστικού.
Αν και δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα από κλινικές μελέτες, «η αποτελεσματικότητα θεωρείται εύλογη και υπάρχουν αποδείξεις ότι χρησιμοποιούνται με ασφάλεια με αυτόν τον τρόπο για τουλάχιστον 30 χρόνια», σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Φυτικών Φαρμάκων (HMPC). Σε σχετική ανακοίνωση, αναφέρεται, λοιπόν, ότι τα σκευάσματα θυμαριού μπορούν να χρησιμοποιούνται για παραγωγικό βήχα που σχετίζεται με το κοινό κρυολόγημα.
Παρότι, λοιπόν, η βιβλιογραφία που υποστηρίζει τις ευεργετικές ιδιότητες του θυμαριού για το βήχα, οι επιστήμονες θεωρούν πως οι κύριες δραστικές ουσίες του θυμαριού είναι η θυμόλη και η καρβακρόλη, οι οποίες έχουν αντιμικροβιακή και αντιφλεγμονώδη δράση, ενώ παράλληλα δρουν ως ήπια σπασμολυτικά στους λείους μύες των βρόγχων. Με αυτόν τον τρόπο βοηθούν στη χαλάρωση των αεραγωγών, στη ρευστοποίηση των εκκρίσεων και στην ανακούφιση του ερεθιστικού βήχα.
Μάλιστα, σε μια τυχαιοποιημένη μελέτη σε 362 ασθενείς με οξεία βρογχίτιδα, ο συνδυασμός θυμαριού και ρίζας πριμούλας μείωσε σημαντικά τον δείκτη βρογχίτιδας και οδήγησε σε ταχύτερη υποχώρηση του βήχα σε σύγκριση με εικονικό φάρμακο (placebo).
Μια άλλη μελέτη που διεξήχθη σε 183 παιδιά και εφήβους με οξύ βήχα διαπίστωσε ότι ο συνδυασμός θυμαριού με φύλλα κισσού μείωσε τόσο τη διάρκεια όσο και τη συχνότητα των επεισοδίων βήχα, χωρίς να καταγραφούν σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες. Μια άλλη μελέτη σε παιδιά με άσθμα και επίμονο βήχα έδειξε ότι η προσθήκη σιροπιού θυμαριού στη βασική θεραπεία οδήγησε σε σημαντική μείωση των επεισοδίων βήχα σε σχέση με το placebo.
Όπως φαίνεται και από τις παραπάνω μελέτες, το θυμάρι μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της οξείας βρογχίτιδας και του βήχα, ιδίως όταν χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με άλλα φυτικά εκχυλίσματα όπως η ρίζα πριμούλας ή τα φύλλα κισσού. Η δράση του είναι εντονότερη σε μορφή τυποποιημένων εκχυλισμάτων (σιρόπια, σταγόνες), ενώ ως έγχυμα μπορεί να προσφέρει ανακούφιση κυρίως λόγω της ζεστασιάς και της ενυδάτωσης.
Ποιοι δεν πρέπει να χρησιμοποιούν θυμάρι για το βήχα – Οι κίνδυνοι
Όπως αναφέρει ανακοίνωση του European Medicines Agency, τα περισσότερα παρασκευάσματα με θυμάρι θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο σε ενήλικες και εφήβους άνω των 12 ετών, ενώ λίγα από αυτά μπορούν να χορηγηθούν και σε παιδιά άνω των 4 ετών. Εάν τα συμπτώματα επιμένουν για περισσότερο από μία εβδομάδα ή επιδεινωθούν κατά τη χρήση, θα πρέπει να συμβουλευθείτε γιατρό ή επαγγελματία υγείας.
Τα σκευάσματα θυμαριού δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται από άτομα που έχουν αλλεργία στο θυμάρι ή σε άλλα φυτά της οικογένειας Lamiaceae (Χειλανθή). Είναι πιθανό να εμφανιστούν γαστρεντερικές διαταραχές.
Σε κάθε περίπτωση, το θυμάρι δε μπορεί να αντικαταστήσει την ιατρική αγωγή σε σοβαρές περιπτώσεις, αλλά μπορεί να αξιοποιηθεί υποστηρικτικά και πάντα με τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού σας.
Πώς θα φτιάξετε αφέψημα θυμαριού
Μπορείτε να φτιάξετε τσάι θυμαριού χρησιμοποιώντας 2 κουταλάκια του γλυκού θρυμματισμένα φύλλα θυμαριού και 1 φλιτζάνι βραστό νερό. Σκεπάστε το φλιτζάνι, αφήστε το έγχυμα για 10 λεπτά και στη συνέχεια σουρώστε.
