Η καθημερινή λήψη βιταμίνης D θα μπορούσε να μειώσει τη θνησιμότητα από καρκίνο στον πληθυσμό κατά 12% – υπό την προϋπόθεση ότι η βιταμίνη λαμβάνεται σε ημερήσια βάση. Αυτό ήταν το συμπέρασμα από μια αξιολόγηση 14 υψηλής ποιότητας μελετών που πραγματοποιήθηκε στο Γερμανικό Κέντρο Έρευνας για τον Καρκίνο (DKFZ), με συνολικά σχεδόν 105.000 συμμετέχοντες.

Η ανεπάρκεια βιταμίνης D είναι διαδεδομένη παγκοσμίως και εμφανίζεται ιδιαίτερα συχνά σε ασθενείς με καρκίνο. Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Nutrients, περίπου το 40% των Ελλήνων που εξετάστηκαν εμφάνιζαν ανεπάρκεια σε βιταμίνη D.

Παράλληλα, σε με μελέτη με ασθενείς που είχαν διαγνωστεί με καρκίνο του παχέος εντέρου, οι ερευνητές διαπίστωσαν ανεπάρκεια βιταμίνης D3 στο 59% των συμμετεχόντων, κάτι που συνδέθηκε με δυσμενή πρόγνωση.

Οι πιθανές επιδράσεις της συμπληρωματικής χορήγησης βιταμίνης D στην εμφάνιση ή την πρόγνωση του καρκίνου έχουν ήδη μελετηθεί σε πολυάριθμες έρευνες.

«Με βάση τις τρέχουσες μελέτες, η χορήγηση βιταμίνης D3 πιθανότατα δεν προστατεύει από την εμφάνιση καρκίνου, θα μπορούσε όμως να μειώσει την πιθανότητα θανάτου από καρκίνο. Ωστόσο, προηγούμενες μελέτες σχετικά με τη θνησιμότητα από καρκίνο έχουν δώσει πολύ διαφορετικά αποτελέσματα και μας ενδιέφεραν οι λόγοι για αυτό», ανέφερε ο Ben Schöttker, επιδημιολόγος στο Γερμανικό Κέντρο Έρευνας για τον Καρκίνο. «Επανεξετάζοντας όλες τις προηγούμενες μελέτες επί του θέματος, θέλαμε να συμβάλουμε στην εξαγωγή πιο αξιόπιστων συμπερασμάτων για ένα ζήτημα τόσο σημαντικό για τη δημόσια υγεία».

Για να εξετάσουν την αποτελεσματικότητα της βιταμίνης D3 ως προς τη μείωση της θνησιμότητας από καρκίνο στον γενικό πληθυσμό αλλά και την επιβίωση των ασθενών με καρκίνο, ο Ben Schöttker και οι συνεργάτες του διεξήγαγαν συστηματική ανασκόπηση της βιβλιογραφίας και εντόπισαν 14 μελέτες με συνολικά σχεδόν 105.000 συμμετέχοντες. Οι ερευνητές συμπεριέλαβαν μόνο μελέτες υψηλής ποιότητας, στις οποίες οι συμμετέχοντες είχαν κατανεμηθεί τυχαία σε ομάδα που λάμβανε βιταμίνη D3 ή σε ομάδα εικονικού φαρμάκου (placebo).

Βιταμίνη D: Ο τρόπος λήψης μπορεί να κάνει τη διαφορά

Όταν εξετάστηκαν συνολικά και οι 14 μελέτες, δεν προέκυψαν στατιστικά σημαντικά αποτελέσματα. Όταν όμως οι μελέτες διαχωρίστηκαν με βάση το αν η βιταμίνη D3 χορηγήθηκε καθημερινά σε χαμηλή δόση ή σε υψηλότερες δόσεις ανά μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα, διαπιστώθηκε σημαντική διαφορά.

Στις 4 μελέτες με σπανιότερες και υψηλότερες δόσεις δεν υπήρξε καμία επίδραση στη θνησιμότητα από καρκίνο. Αντιθέτως, από τη σύνοψη των 10 μελετών με ημερήσια χορήγηση, οι ερευνητές κατέγραψαν στατιστικά σημαντική μείωση της θνησιμότητας από καρκίνο κατά 12%.

«Παρατηρήσαμε αυτή τη μείωση της τάξης του δώδεκα τοις εκατό στη θνησιμότητα από καρκίνο μετά από μη στοχευμένη χορήγηση βιταμίνης D3 σε άτομα με και χωρίς ανεπάρκεια βιταμίνης D. Μπορούμε επομένως να υποθέσουμε ότι το αποτέλεσμα είναι σαφώς μεγαλύτερο για όσους έχουν πράγματι ανεπάρκεια βιταμίνης D», δηλώνει ο Ben Schöttker. Εξηγεί πως η καλύτερη αποτελεσματικότητα της καθημερινής χορήγησης οφείλεται στην πιο σταθερή βιοδιαθεσιμότητα της δραστικής μορφής της βιταμίνης, της ορμόνης 1,25-διυδροξυβιταμίνη D, η οποία παράγεται στον οργανισμό από αντιδράσεις της βιταμίνης D και ενδεχομένως αναστέλλει την ανάπτυξη όγκων.

Μια πιο λεπτομερής ανάλυση των μελετών με ημερήσια χορήγηση έδειξε επίσης ότι τα άτομα ηλικίας 70 ετών και άνω ήταν εκείνα που ωφελήθηκαν περισσότερο από τη θεραπεία με βιταμίνη D3. Επιπλέον, το όφελος ήταν πιο εμφανές όταν η λήψη της βιταμίνης ξεκινούσε πριν από τη διάγνωση του καρκίνου.

Ο Hermann Brenner, επιδημιολόγος και ειδικός στην πρόληψη στο DKFZ, προσθέτει: «Αυτή η εργασία υπογραμμίζει τη μεγάλη δυναμική της χορήγησης βιταμίνης D3 στην πρόληψη των θανάτων από καρκίνο. Η τακτική λήψη σε χαμηλές δόσεις συνδέεται με σχεδόν μηδαμινό κίνδυνο και πολύ χαμηλό κόστος».