Η χώρα μας κατέχει τη 12η θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση στη λίστα με θέμα την αποτρέψιμη θνησιμότητα στην Ευρώπη, καθώς δεκάδες χιλιάδες θάνατοι τον χρόνο θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί. Συγκεκριμένα, 25.171 συμπολίτες μας έχασαν τη ζωή τους (στοιχεία του 2022), ενώ αυτή η εξέλιξη θα μπορούσε να έχει αποτραπεί με έγκαιρη θεραπεία ή πρόληψη.

Σύμφωνα με τη Eurostat, η χώρα μας είναι πολύ κοντά στο μέσο ευρωπαϊκό ποσοστό (251,71 ανά 100.000 στην Ελλάδα, έναντι 257,84 στην Ευρώπη). Από αυτούς, οι 16.612 θάνατοι στην Ελλάδα θα μπορούσαν να έχουν προληφθεί και οι 8.560 να έχουν θεραπευτεί.

Με βάση αυτά τα στοιχεία, αναδεικνύεται το μεγάλο κενό που έχει η χώρα στον τομέα της πρόληψης και της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, αν και γίνονται βήματα τους τελευταίους μήνες προς αυτή την κατεύθυνση.

Συνολικά στοιχεία

Το 2022, 1,1 εκατομμύριο θάνατοι μεταξύ ατόμων κάτω των 75 ετών στην ΕΕ -που ισοδυναμεί με τυποποιημένο ποσοστό θνησιμότητας 257,8 θανάτων ανά 100.000 κατοίκους- θεωρήθηκαν αποτρέψιμοι με την έγκαιρη θεραπεία ή πρόληψη ασθενειών. Αυτός ο αριθμός περιλαμβάνει 386.710 θανάτους από ασθένειες που είναι θεραπεύσιμες, οι οποίες θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί μέσω υψηλής ποιότητας υγειονομικής περίθαλψης, καθώς και 725.625 θανάτους από ασθένειες που είναι προλήψιμες, οι οποίες θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί μέσω αποτελεσματικών παρεμβάσεων δημόσιας υγείας. Το τυποποιημένο ποσοστό θνησιμότητας το 2022 ήταν 89,7 ανά 100.000 κατοίκους για θανάτους που προέκυψαν από θεραπεύσιμες ασθένειες και παθήσεις και 168,1 από αποτρέψιμες.

Η πιο συχνή αιτία θανάτου από θεραπεύσιμες ασθένειες και παθήσεις ήταν η ισχαιμική καρδιοπάθεια με 77.704 θανάτους (17,9 ανά 100.000 κατοίκους), ακολουθούμενη από τον καρκίνο του παχέος εντέρου με 57.476 (13,2 ανά 100.000 κατοίκους) και τον καρκίνο του μαστού σε γυναίκες με 40.970 (9,5 ανά 100.000 κατοίκους) θανάτους.

Για τις ασθένειες που μπορούν να προληφθούν, οι πιο συχνές αιτίες θανάτου ήταν ο καρκίνος του πνεύμονα με 136.199 (31,2 ανά 100.000 κατοίκους), η ισχαιμική καρδιοπάθεια με 77.704 θανάτους (17,9 ανά 100.000 κατοίκους) και η COVID-19 με 71.919 θανάτους (16,6 ανά 100.000 κατοίκους).

Το 2022, ο αριθμός των θανάτων από ασθένειες που μπορούσαν να αποφευχθούν διέφερε σημαντικά σε ολόκληρη την ΕΕ. Η Λετονία κατέγραψε το υψηλότερο ποσοστό με 543,3 θανάτους που μπορούσαν να αποφευχθούν ανά 100.000 κατοίκους, συμπεριλαμβανομένων 200,7 από θεραπεύσιμες και 342,6 από προληπτικές παθήσεις και ασθένειες. Η Ρουμανία είχε 519,3 θανάτους που μπορούσαν να αποφευχθούν ανά 100.000 (215,0 θεραπεύσιμες και 304,3 προληπτικές), ενώ η Ουγγαρία κατέγραψε 511,8 (178,4 θεραπεύσιμες και 333,4 προληπτικές).

Τα χαμηλότερα ποσοστά θανάτων που μπορούσαν να αποφευχθούν καταγράφηκαν στη Σουηδία με 169,3 ανά 100.000 (59,2 θεραπεύσιμες και 110,2 προληπτικές), στην Ιταλία με 176,7 (63,5 θεραπεύσιμες και 113,3 προληπτικές) και στο Λουξεμβούργο με 180,2 (60,4 θεραπεύσιμες και 119,8 προληπτικές).