Όποιος έχει παρακολουθήσει ένα μάθημα γιόγκα ξέρει πόσο χαλαρωτικό μπορεί να είναι να αφήνει στην άκρη τις ανησυχίες της ημέρας και να επικεντρώνεται στην αναπνοή, τις απαλές κινήσεις, τις θεραπευτικές διατάσεις και τον καθοδηγούμενο διαλογισμό, έστω και για μία ώρα. Πολλές έρευνες δείχνουν ότι τα οφέλη της γιόγκα μπορεί να ξεπερνούν την προσωρινή ανακούφιση από το άγχος, αναδεικνύοντας τη γιόγκα ως πιθανή συνταγή για την ενίσχυση της υγείας του εγκεφάλου και την πρόληψη της άνοιας. Η Dr. Neha Gothe, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Northeastern, επισημαίνει ότι τα στοιχεία υποδεικνύουν τη δυνατότητα της γιόγκα να προστατεύει την υγεία του εγκεφάλου καθώς γερνάμε.
Άσκηση για έναν γερασμένο εγκέφαλο
Η γιόγκα σύμφωνα με μελέτες ωφελεί τόσο τη σωματική, όσο και την ψυχική υγεία, βελτιώνοντας την καρδιαγγειακή λειτουργία, αντιμετωπίζοντας μυοσκελετικές παθήσεις και ενισχύοντας τη συνολική ευεξία. Οι ερευνητές στρέφουν πλέον την προσοχή τους στα οφέλη της γιόγκα για τον εγκέφαλο, ιδιαίτερα καθώς ο πληθυσμός γερνάει και η εμφάνιση άνοιας και γνωστικής εξασθένησης αυξάνεται. Στις ΗΠΑ, περίπου ένας στους πέντε ανθρώπους ηλικίας 65 ετών και άνω ζει με ήπια γνωστική εξασθένηση, ενώ ένας στους επτά αντιμετωπίζει κάποια μορφή άνοιας, με τις προβλέψεις να δείχνουν διπλασιασμό των νέων κρουσμάτων τις επόμενες δεκαετίες. Για ηλικιωμένους που δεν μπορούν να ακολουθήσουν τα συνιστώμενα 150 λεπτά άσκησης μέτριας έντασης εβδομαδιαίως, η γιόγκα αποτελεί μια εναλλακτική ή συμπληρωματική λύση.
Τι δείχνει η έρευνα για τη γιόγκα
Η γιόγκα συνδυάζει σωματική κίνηση, αναπνοή και διαλογισμό, προσφέροντας μια προσιτή και αποτελεσματική μορφή άσκησης για τη γνωστική υγεία. Σε μια ανάλυση των στοιχείων του 2019, η Dr. Neha Gothe διαπίστωσε ότι η γιόγκα θα μπορούσε να είναι πολλά υποσχόμενη ως μέσο αντιστάθμισης των ηλικιακών και νευροεκφυλιστικών βλαβών σε διάφορες περιοχές του εγκεφάλου. Και σε μια άλλη μικρή μελέτη που συνέκρινε τους ασκούμενους γιόγκα με ομάδες ελέγχου αντίστοιχης ηλικίας και φύλου, διαπίστωσε ότι οι γυναίκες που ασκούσαν γιόγκα τακτικά είχαν περισσότερη φαιά ουσία - το μέρος του εγκεφάλου που ελέγχει τη μνήμη, τη σκέψη και την κίνηση - και καλύτερη λειτουργική μνήμη από εκείνες που δεν το έκαναν.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, σύμφωνα με μια μικρή μελέτη, η γιόγκα υπερέχει ακόμη και άλλων ειδών άσκησης, όπως σε ασθενείς που επιβίωσαν από καρκίνο, παρουσιάζοντας μεγαλύτερη γνωστική βελτίωση μετά από 12 εβδομάδες. Η Dr. Neha Gothe τονίζει ότι η γιόγκα είναι εξίσου αποτελεσματική με το περπάτημα ή το stretching και μπορεί να προσαρμοστεί στις ανάγκες κάθε ηλικίας και φυσικής κατάστασης, καθιστώντας την ιδανική για άτομα με περιορισμούς όπως πόνο στα γόνατα ή αρθρίτιδα.
Πώς βοηθάει η γιόγκα τη γνωστική λειτουργία
Τα οφέλη της γιόγκα απορρέουν από τη σύνδεση νου και σώματος, καθώς περιορίζει την παρατεταμένη έκθεση στο στρες και τη φλεγμονή, βελτιώνει τη ρύθμιση του στρες και ενισχύει την επικοινωνία του εγκεφάλου με το σώμα. Η Kundalini Yoga, ειδικότερα, συνδυάζει σωματικές στάσεις με διαλογισμό και τεχνικές αναπνοής που προάγουν τη χαλάρωση, τη θεραπεία και την αυτογνωσία. Μελέτες σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες έδειξαν ότι η γιόγκα βελτίωσε τη μνήμη, την εκτελεστική λειτουργία και αντιστάθμισε την ατροφία της φαιάς ουσίας. Ευρύτερες ανασκοπήσεις δείχνουν ότι η γιόγκα μειώνει το στρες, βελτιώνει τον ύπνο και ενισχύει την ψυχική υγεία, συμβάλλοντας στη συνολική γνωστική ευεξία.
Κάνοντας τη γιόγκα μέρος της καθημερινότητας
Για να επιτευχθούν τα γνωστικά οφέλη, οι περισσότερες μελέτες συνιστούν τουλάχιστον οκτώ εβδομάδες γιόγκα με ωριαία μαθήματα δύο έως τρεις φορές την εβδομάδα. Αν και δεν υπάρχει αυστηρή «δόση», η συνέπεια είναι το κλειδί. Η τακτική πρακτική εξασφαλίζει συνεχή βελτίωση, ενώ η διακοπή σας επιστρέφει στην αρχική κατάσταση. Τα καλά νέα είναι ότι ποτέ δεν είναι αργά για να ξεκινήσει κάποιος γιόγκα και να αποκομίσει τα οφέλη της, ανεξαρτήτως ηλικίας, με την πρακτική να εξελίσσεται σε δια βίου δεξιότητα για τη διαχείριση του στρες και την προστασία της γνωστικής υγείας.
