Νέα ευρήματα από το Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ δείχνουν ότι η τακτική κατανάλωση τροφών και ροφημάτων πλούσιων σε φλαβανόλες, όπως το τσάι, τα μούρα, τα μήλα, οι ξηροί καρποί και το κακάο, μπορεί να βοηθά στην προστασία των αιμοφόρων αγγείων των ανδρών από τις αρνητικές επιπτώσεις που προκαλεί η καθιστική ζωή.
Η καθιστική ζωή είναι πλέον κανόνας για το μεγαλύτερο μέρος του δυτικού κόσμου. Υπολογίζεται ότι οι νέοι ενήλικες περνούν περίπου έξι ώρες την ημέρα καθιστοί, ενώ είναι γνωστό ότι η παρατεταμένη ακινησία μειώνει τη λειτουργία των αγγείων.
Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι ακόμη και μια μικρή μείωση 1% στη λειτουργία των αγγείων συνδέεται με αύξηση του κινδύνου για καρδιοπάθειες, εγκεφαλικά επεισόδια και εμφράγματα κατά 13%.
Η νέα μελέτη εξέτασε αν συγκεκριμένες διατροφικές επιλογές, και ειδικότερα οι τροφές πλούσιες σε φλαβανόλες, μπορούν να περιορίσουν τη μείωση της αγγειακής υγείας που συμβαίνει όταν καθόμαστε για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς διακοπή.
Τι είναι οι φλαβανόλες και γιατί έχουν σημασία
Οι φλαβανόλες είναι φυσικές πολυφαινόλες που βρίσκονται σε φρούτα, τσάι, ξηρούς καρπούς και κόκκους κακάο. Έχουν συνδεθεί με οφέλη για το καρδιαγγειακό σύστημα και με καλύτερη αγγειακή λειτουργία σε περιόδους στρες.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Journal of Physiology, βασίζεται σε αυτά τα προηγούμενα ευρήματα.
Η δρ. Καταρίνα Ρεντέιρο, επίκουρη καθηγήτρια Επιστημών Διατροφής στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ και επικεφαλής της μελέτης, εξήγησε: «Είτε καθόμαστε στο γραφείο, είτε οδηγούμε, είτε ταξιδεύουμε, είτε βλέπουμε τηλεόραση, περνάμε όλοι πολλές ώρες καθιστοί. Παρότι δεν κινούμε το σώμα μας, το επιβαρύνουμε. Το να βρούμε τρόπους για να μειώσουμε τον αντίκτυπο της ακινησίας στο αγγειακό μας σύστημα θα μπορούσε να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων».
Τα καρδιαγγειακά νοσήματα συνεχίζουν να αυξάνονται. Σύμφωνα με το British Heart Foundation, οι θάνατοι σε άτομα ηλικίας εργασίας στο Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκαν κατά 18% το 2023 σε σχέση με το 2019, φτάνοντας τους 21.975. Νεότερες αναλύσεις εκτιμούν επίσης ότι το οικονομικό κόστος των καρδιαγγειακών παθήσεων για τη χώρα ανέρχεται σε περίπου 29 δισεκατομμύρια λίρες ετησίως.
Μπορούν οι φλαβανόλες να προστατεύουν το σώμα από τις επιπτώσεις της ακινησίας;
Για να διερευνήσουν αν οι φλαβανόλες συμβάλλουν στη διατήρηση της αγγειακής λειτουργίας, οι ερευνητές μελέτησαν τις επιδράσεις τους σε διάστημα δύο ωρών καθιστικής στάσης. Στη μελέτη συμμετείχαν 40 υγιείς νέοι άνδρες: οι μισοί είχαν εξαιρετική φυσική κατάσταση και οι υπόλοιποι όχι. Κάθε συμμετέχων κατανάλωσε είτε ένα ρόφημα κακάο πλούσιο σε φλαβανόλες (695 mg συνολικών φλαβανόλων ανά ρόφημα), είτε ένα ρόφημα με χαμηλή περιεκτικότητα (5,6 mg).
Πριν και μετά την περίοδο ακινησίας, μετρήθηκαν διάφοροι δείκτες αγγειακής υγείας, όπως:
- την αγγειοδιαστολή στη μηριαία και τη βραχιόνια αρτηρία
- η ροή του αίματος και ο ρυθμός διατμητικής τάσης
- η συστολική και διαστολική πίεση
- η οξυγόνωση των μυών των ποδιών
Το κακάο προστατεύει τη λειτουργία των αγγείων
Όσοι κατανάλωσαν το ρόφημα χαμηλό σε φλαβανόλες εμφάνισαν μείωση στο FMD των αρτηριών των χεριών και των ποδιών, αύξηση της διαστολικής πίεσης, μειωμένη ροή αίματος και χαμηλότερα επίπεδα οξυγόνωσης στους μυς των ποδιών. Τα ευρήματα δείχνουν ότι η καλή φυσική κατάσταση από μόνη της δεν αρκεί για να προστατεύσει τα αγγεία από τις συνέπειες της καθιστικής ζωής.
Αντίθετα, οι συμμετέχοντες που ήπιαν το ρόφημα κακάο πλούσιο σε φλαβανόλες δεν εμφάνισαν μείωση στην αγγειοδιαστολή στις αρτηρίες των χεριών, αλλά ούτε και των ποδιών. Πρόκειται για την πρώτη μελέτη που δείχνει ότι οι φλαβανόλες μπορούν να αποτρέψουν τη δυσλειτουργία των αγγείων που προκαλείται από την πολύωρη ακινησία σε υγιείς νέους άνδρες.
Ο καθηγητής Σαμ Λούκας, ειδικός στη φυσιολογία της εγκεφαλικής και αγγειακής λειτουργίας, της άσκησης και του περιβάλλοντος στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ και εκ των συγγραφέων της μελέτης, ανέφερε: «Το πείραμά μας έδειξε ότι η υψηλή φυσική κατάσταση δεν προλαμβάνει τη μείωση της αγγειακής λειτουργίας που προκαλείται από την καθιστική ζωή, όταν καταναλώνεται ρόφημα χαμηλό σε φλαβανόλες. Αντίθετα, μετά την κατανάλωση του ροφήματος πλούσιου σε φλαβανόλες, τόσο οι πιο γυμνασμένοι όσο και οι λιγότερο γυμνασμένοι συμμετέχοντες διατήρησαν τη λειτουργία των αγγείων τους στα ίδια επίπεδα».
Τα αποτελέσματα έδειξαν επίσης ότι η καρδιοαναπνευστική ικανότητα δεν επηρεάζει την απόκριση του οργανισμού στην πρόσληψη φλαβανόλων, γεγονός που δείχνει ότι οι φλαβανόλες μπορούν να ωφελήσουν τα αγγεία ανεξάρτητα από το επίπεδο φυσικής κατάστασης.
Πώς να εντάξετε τροφές πλούσιες σε φλαβανόλες στη διατροφή σας
Ο υποψήφιος διδάκτορας Αλέσιο Ντανιέλε από το Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ τόνισε: «Είναι αρκετά εύκολο να προσθέσετε τροφές πλούσιες σε φλαβανόλες στη διατροφή σας. Υπάρχουν προϊόντα κακάο στα σούπερ μάρκετ και στα καταστήματα υγιεινής διατροφής που έχουν υποστεί επεξεργασία με τρόπο ώστε να διατηρούν υψηλά επίπεδα φλαβανόλων. Αν δεν σας αρέσει το κακάο, φρούτα όπως τα μήλα, τα δαμάσκηνα και τα μούρα, οι ξηροί καρποί και το μαύρο ή πράσινο τσάι είναι επίσης πολύ καλές επιλογές».
Η δρ. Ρεντέιρο πρόσθεσε: «Η κατανάλωση τροφών και ροφημάτων πλούσιων σε φλαβανόλες κατά τις ώρες που περνάμε καθιστοί είναι ένας απλός τρόπος να μειωθεί η επίδραση της ακινησίας στο αγγειακό σύστημα.
Καθώς η καθιστική ζωή είναι πλέον τόσο συχνή και συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο για την αγγειακή υγεία, η κατανάλωση τροφών και ροφημάτων πλούσιων σε φλαβανόλες, σε συνδυασμό με σύντομα διαλείμματα για περπάτημα ή έστω για να σταθείτε όρθιοι, μπορεί να αποτελέσει έναν πρακτικό και αποτελεσματικό τρόπο βελτίωσης της υγείας σε βάθος χρόνου, ανεξάρτητα από τη φυσική κατάσταση κάθε ατόμου».
