Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) μέσα από μια νέα ανακοίνωση που αποκαλύπτει πως η Γηραιά Ήπειρος έχει καταγράψει «ρεκόρ εξάρσεων» του ιού του Δυτικού Νείλου και της νόσου τσικουνγκούνια αυτό το καλοκαίρι.
Η περίοδος δραστηριότητας των κουνουπιών γίνεται όλο και πιο μεγάλη και έντονη, καθώς οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν, οι χειμώνες είναι πιο ήπιοι και οι βροχοπτώσεις αλλάζουν χαρακτήρα, συνθήκες που ευνοούν τον πολλαπλασιασμό των κουνουπιών και τη διάδοση ιών, όπως τονίζει η ανακοίνωση.
Σύμφωνα με το ECDC, μάλιστα, είναι πιθανόν οι ασθένειες αυτές να εγκατασταθούν μόνιμα στην Ευρώπη, λόγω της κλιματικής αλλαγής.
«Η Ευρώπη μπαίνει σε μια νέα φάση, όπου η μεγαλύτερη διάρκεια, η εξάπλωση και η ένταση της μετάδοσης ασθενειών που μεταφέρονται από κουνούπια τείνουν να αποτελούν τη νέα κανονικότητα», ανέφερε σε δήλωσή της η διευθύντρια του ECDC, Pamela Rendi-Wagner.
Τεράστια εξάπλωση των ιών που προκαλούνται από κουνούπια στην Ευρώπη
Μέχρι στιγμής, το 2025 έχουν καταγραφεί 27 εστίες τσικουνγκούνια, αριθμός-ρεκόρ για την Ευρώπη. Παράλληλα, έχουν εντοπιστεί 335 κρούσματα ιού του Δυτικού Νείλου, τα περισσότερα των τελευταίων τριών ετών.
Τα στοιχεία αυτά αφορούν την Ευρωπαϊκή Ένωση και ορισμένες ακόμη χώρες της ηπειρωτικής Ευρώπης.
Το ECDC εκτιμά ότι οι αριθμοί θα συνεχίσουν να αυξάνονται τις επόμενες εβδομάδες, καθώς τα κρούσματα κορυφώνονται συνήθως από τον Ιούλιο έως τον Σεπτέμβριο.
Το κουνούπι που μεταδίδει τη τσικουνγκούνια, γνωστό ως Aedes albopictus ή ασιατικό κουνούπι τίγρης, έχει πλέον εντοπιστεί σε 16 ευρωπαϊκές χώρες και σε 369 περιοχές, από μόλις 114 περιοχές πριν από μία δεκαετία, σύμφωνα με το ECDC.
Την ίδια στιγμή, ο ιός του Δυτικού Νείλου εμφανίζεται κάθε χρόνο σε νέες περιοχές. Το 2025, περιλαμβάνει την κομητεία Sălaj στη Ρουμανία και τις επαρχίες Latina και Frosinone στην Ιταλία, όπου τουλάχιστον 10 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους.
«Καθώς το τοπίο των ασθενειών που μεταδίδονται από κουνούπια αλλάζει, όλο και περισσότεροι άνθρωποι στην Ευρώπη θα βρεθούν στο μέλλον σε κίνδυνο», δήλωσε η Dr Céline Gossner, επικεφαλής του τομέα του ECDC για τις ασθένειες που μεταδίδονται μέσω τροφίμων, νερού, διαβιβαστών και ζωονόσων.
Ιός Δυτικού Νείλου – Τσικουνγκούνια: Τα συμπτώματα και οι κίνδυνοι
Οι περισσότεροι άνθρωποι που μολύνονται με τον ιό του Δυτικού Νείλου δεν παρουσιάζουν συμπτώματα, ωστόσο κάποιοι μπορεί να αναπτύξουν σοβαρές επιπλοκές που απειλούν τη ζωή, όπως εγκεφαλίτιδα (φλεγμονή του εγκεφάλου) ή μηνιγγίτιδα (φλεγμονή των μεμβρανών γύρω από τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό).
Ο ιός τσικουνγκούνια προκαλεί πυρετό, ναυτία, πονοκέφαλο, κόπωση, εξανθήματα, μυϊκούς πόνους, πρήξιμο και πόνο στις αρθρώσεις – συμπτώματα που μπορεί να είναι έντονα και να επιμένουν για μεγάλο διάστημα.
Δεν υπάρχουν ειδικές θεραπείες ούτε για τη τσικουνγκούνια ούτε για τον ιό του Δυτικού Νείλου. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν εγκριθεί δύο εμβόλια για τον ιό τσικουνγκούνια, αλλά δεν υπάρχει ακόμα εμβόλιο για τον ιό του Δυτικού Νείλου.
Γι’ αυτό, η πρόληψη θεωρείται ο πιο καθοριστικός τρόπος για τον περιορισμό της εξάπλωσης των ιών.
Η Gossner τόνισε ότι οι χώρες θα πρέπει να «ενισχύσουν και να επεκτείνουν αποτελεσματικές και φιλικές προς το περιβάλλον δράσεις για τον έλεγχο των κουνουπιών».
Παράλληλα, οι πολίτες μπορούν να λάβουν μέτρα για να περιορίσουν τα τσιμπήματα. Το ECDC συνιστά σε περιοχές όπου εντοπίζονται μολυσμένα κουνούπια να χρησιμοποιείτε εντομοαπωθητικό, να φοράτε μακριά ρούχα τις ώρες αυξημένης δραστηριότητας (αυγή και σούρουπο) και να χρησιμοποιείτε κλιματισμό, ανεμιστήρες, κουνουπιέρες και σίτες στα παράθυρα.