Καθώς πλησιάζουν τα Χριστούγεννα, πολλοί γονείς αναρωτιέστε αν αξίζει να κρατήσετε ζωντανό τον μύθο του Άγιου Βασίλη ή αν η ειλικρίνεια είναι τελικά η καλύτερη επιλογή.

Η δημοσιογράφος Sophie Heizer από το The Conversation απευθύνθηκε σε 5 ειδικούς και τους ρώτησε τι θα πρέπει να λέτε στα παιδιά σχετικά με το αν ο Άγιος Βασίλης υπάρχει ή όχι. Οι απαντήσεις που έδωσαν δεν ήταν αυτές που θα περίμενε κανείς.

«Ναι»

Kelly Allen, εκπαιδευτική και αναπτυξιακή ψυχολόγος, λέκτορας στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης

Όσοι χτίζετε ιστορίες και συνήθειες γύρω από τα Χριστούγεννα και τον Άγιο Βασίλη, στην πραγματικότητα δημιουργείτε αναμνήσεις με τα παιδιά σας. Αυτές οι ιστορίες δίνουν στα παιδιά την αίσθηση του ανήκειν, κάτι που ενισχύει τη δημιουργία κοινωνικών δεσμών, συμβάλλει στη διαμόρφωση ενός δικτύου υποστήριξης και μπορεί να μειώσει το αίσθημα της μοναξιάς.

Παράλληλα, σύμφωνα με έρευνες, η μυθολογία γύρω από τον Άγιο Βασίλη διεγείρει τη φαντασία των παιδιών και τα βοηθά να αναπτύξουν τις εκτελεστικές τους λειτουργίες.

«Όχι»

Ameneh Shahaeian, ερευνήτρια αναπτυξιακής ψυχολογίας, Καθολικό Πανεπιστήμιο Αυστραλίας

Οι ενήλικες δεν θα πρέπει να λέτε ψέματα στα παιδιά σχετικά με τον Άγιο Βασίλη. Όταν ένα παιδί ρωτά αν ο Άγιος Βασίλης υπάρχει ή όχι, αυτό δείχνει ότι έχει ήδη φτάσει σε ένα αναπτυξιακό στάδιο στο οποίο μπορεί να διακρίνει τους πραγματικούς από τους φανταστικούς χαρακτήρες.

Σε αυτό το στάδιο, το να συνεχίζετε να λέτε ψέματα για το συγκεκριμένο θέμα δεν είναι βοηθητικό για το παιδί.

«Όχι»

Rebecca English, λέκτορας ζητημάτων εκπαίδευσης, Πανεπιστήμιο Τεχνολογίας Queensland

Δεν πρέπει να λέτε ψέματα για την ύπαρξη του Άγιου Βασίλη, γιατί με αυτόν τον τρόπο ενθαρρύνετε τα παιδιά σας, συχνά χρησιμοποιώντας ψεύτικες αποδείξεις, να πιστεύουν σε ένα ηθικά αμφιλεγόμενο ψέμα. Ένα ψέμα που, επιπλέον, υπονομεύει τη θέση του γονέα, καθώς η ευθύνη για την επιβράβευση, δηλαδή το δώρο, ή την τιμωρία, δηλαδή την απουσία δώρου, μεταβιβάζεται σε ένα ον που δεν υπάρχει.

Η ίδια επισημαίνει ότι, όταν ανακάλυψε πόσο έντεχνα την εξαπατούσαν για χρόνια οι γονείς της, άρχισε να αναρωτιέται τι άλλα ψέματα μπορεί να της είχαν πει.

Παρότι συχνά λέγεται ότι αυτό το ψέμα ενθαρρύνει τη φαντασία, στην πράξη οδηγεί τα παιδιά στο να αποβάλλουν την κριτική τους σκέψη, να αποδέχονται ένα ψέμα και να γίνονται καταναλωτές μιας ιδέας που έχει δημιουργήσει κάποιος άλλος.

«Όχι»

Peter Ellerton, λέκτορας ζητημάτων κριτικής σκέψης, Πανεπιστήμιο Queensland

Δεν είναι σωστό να λέτε ψέματα στα παιδιά για τον Άγιο Βασίλη. Όπως επισημαίνει, οι ενήλικες λέμε ήδη πολλά ψέματα στα παιδιά, κυρίως για να κρύψουμε δυσάρεστες αλήθειες, όπως ότι ο σκύλος «πήγε σε μια φάρμα».

Άλλες φορές, τα ψέματα χρησιμοποιούνται για να διαιωνίσουν πολιτιστικούς μύθους, όπως ότι τα αγόρια δεν κλαίνε ή ότι όλοι μπορούν να πετύχουν αν δουλέψουν αρκετά σκληρά. Πολλοί θεωρούν ότι ο μύθος του Άγιου Βασίλη ανήκει σε αυτήν ακριβώς την κατηγορία.

Και εδώ επανέρχεται το ίδιο ερώτημα: όταν τα παιδιά συνειδητοποιούν πόσο έντεχνα εξαπατήθηκαν για χρόνια, είναι φυσικό να αρχίσουν να αναρωτιούνται ποια άλλα πράγματα που τους είπατε δεν ήταν αληθινά. Και σε αυτή την περίπτωση, αντί να ενισχύεται η φαντασία, υπονομεύεται η κριτική σκέψη και καλλιεργείται η αποδοχή ενός ψέματος ως πραγματικότητας.