Διαβάζετε την ετικέτα με τα συστατικά των προϊόντων που αγοράζετε ή είστε από εκείνους που γεμίζουν το καλάθι του σούπερ μάρκετ χωρίς να δίνουν σημασία τι αναγράφεται στις συσκευασίες;
Όσοι διαβάζουν τις ετικέτες, σίγουρα επιλέγουν πιο συνειδητά τι θα βάλουν στο πιάτο τους. Όμως, το ερώτημα που προκύπτει είναι πώς θα καταλάβουμε από τη λίστα των συστατικών αν ένα προϊόν είναι υγιεινό ή όχι, και αν οι σύντομες λίστες συστατικών μπορεί να σημαίνουν ότι το προϊόν είναι καλύτερης ποιότητας και ενδεχομένως λιγότερο επεξεργασμένο.
Πώς διαβάζουμε μία ετικέτα σε ένα προϊόν
Τα συστατικά πρέπει να αναφέρονται κατά σειρά βάρους. Αυτό σημαίνει ότι τα στοιχεία στην αρχή της λίστας είναι αυτά που αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος του προϊόντος. Αυτά στο τέλος αποτελούν το λιγότερο.
Τα παραπάνω επισημαίνει σε άρθρο της στο The Conversation η Επίκουρη Καθηγήτρια Διατροφής στο Πανεπιστήμιο Τεχνολογίας Σουίνμπερν, Margaret Murray.
Η ίδια προσθέτει ότι, οι ετικέτες των τροφίμων περιλαμβάνουν επίσης έναν πίνακα με πληροφορίες διατροφής, ο οποίος ενημερώνει τους καταναλωτές για την ποσότητα των βασικών θρεπτικών συστατικών (ενέργεια, πρωτεΐνες, συνολικοί υδατάνθρακες, σάκχαρα, συνολικά λιπαρά, κορεσμένα λιπαρά και νάτριο) ανά μερίδα. Αυτός ο πίνακας ενημερώνει επίσης για την περιεκτικότητα ανά 100 γραμμάρια ή χιλιοστόλιτρα, η οποία επιτρέπει στους καταναλωτές να υπολογίσουν το ανάλογο ποσοστό.
Στα κατεψυγμένα φρούτα και λαχανικά ή στα κονσερβοποιημένα όσπρια θα βρείτε επίσης ετικέτες με τα συστατικά που περιέχουν. Όπως και στα ψάρια σε κονσέρβα, και στο απλό γιαούρτι.
Η επιλογή προϊόντων με μικρότερη λίστα συστατικών μπορεί να λειτουργήσει ως γενικός κανόνας. Αλλά θα πρέπει να έχετε κατά νου ότι δεν είναι ο μοναδικός παράγοντας που παίζει ρόλο.
«Το μήκος μιας λίστας συστατικών δεν μας λέει τίποτα για το θρεπτικό περιεχόμενο του τροφίμου, επομένως είναι σημαντικό να λάβουμε υπόψιν και τον τύπο των συστατικών. Να θυμάστε ότι τα είδη παρατίθενται κατά σειρά βάρους, επομένως αν η ζάχαρη είναι δεύτερη ή τρίτη στη λίστα, πιθανότατα υπάρχει αρκετή προσθήκη ζάχαρης», ξεκαθαρίζει η Murray.
Για παράδειγμα, λέει «ένα τρόφιμο μπορεί να έχει μόνο λίγα συστατικά, αλλά αν το πρώτο, δεύτερο ή τρίτο είναι ένας τύπος λίπους, λαδιού ή ζάχαρης, τότε μπορεί να μην είναι η ιδανική επιλογή για κάθε μέρα. Μπορείτε επίσης να ελέγξετε τον πίνακα πληροφοριών διατροφής. Χρησιμοποιήστε τη στήλη «ανά μερίδα» για να ελέγξετε τα θρεπτικά συστατικά που θα λαμβάνετε από την κατανάλωση μίας μερίδας του τροφίμου.
Αν θέλετε να συγκρίνετε την ποσότητα ενός θρεπτικού συστατικού σε δύο διαφορετικά τρόφιμα, είναι καλύτερο να κοιτάξετε τη στήλη ανά 100g/mL. Μερικά παραδείγματα τροφίμων με σχετικά σύντομο κατάλογο συστατικών αλλά υψηλές ποσότητες προστιθέμενων λιπαρών και σακχάρων περιλαμβάνουν τα εξής: πατατάκια σοκολάτες, αναψυκτικά. Τα αλκοολούχα ποτά όπως η μπίρα ή το κρασί μπορεί επίσης να έχουν μόνο λίγα συστατικά, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να καταναλώνονται καθημερινά».
Μη εδώδιμα συστατικά
Μπορείτε επίσης να ψάξετε για συστατικά, τα οποία δεν έχουν καμία θρεπτική αξία. Αυτά περιλαμβάνουν χρώματα, αρώματα, γαλακτωματοποιητές, πυκνωτικά, γλυκαντικά, παράγοντες διόγκωσης και πηκτωματικούς παράγοντες.
Μερικές φορές χρειάζεται λίγη περισσότερη προσοχή, τονίζει η Murray «για να εντοπίσετε τέτοιου είδους συστατικά αφού μπορούν να έχουν πολλά διαφορετικά ονόματα (για παράδειγμα, σταθεροποιητής, εκχύλισμα βύνης κριθαριού, μεθυλοκυτταρίνη). Αλλά συνήθως είναι πάντα αναγνωρίσιμα ως μη εδώδιμα είδη.
Εάν υπάρχουν πολλά μη εδώδιμα είδη που περιλαμβάνονται σε μια λίστα συστατικών, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα το τρόφιμο να είναι υπερεπεξεργασμένο και να μην είναι ιδανικό ως καθημερινή επιλογή».
Υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα
Τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα συχνά έχουν μεγάλες λίστες συστατικών, λόγω προστιθέμενων σακχάρων (όπως δεξτρόζη), τροποποιημένων ελαίων, πηγών πρωτεΐνης (για παράδειγμα, απομονωμένης πρωτεΐνης σόγιας) και άλλων προσθέτων - όπως χρωστικές, αρώματα και πηκτικά.
Μερικά παραδείγματα υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων, σύμφωνα με την Murray με μεγάλες λίστες συστατικών περιλαμβάνουν τα παρακάτω: ποτά αντικατάστασης γευμάτων, απομιμήσεις κρέατος φυτικής προέλευσης, ορισμένα είδη αρτοποιίας, όπως μπισκότα ή κέικ, σνακ στιγμιαίων νουντλς, ενεργειακά ποτά ή ποτά απόδοσης.
