Ο ασφαλής ύπνος είναι σημαντικός από τη στιγμή της γέννησης των μωρών. Μάλιστα, θεωρείται ότι η σωστή στάση και το κατάλληλο περιβάλλον ύπνου, μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο του Συνδρόμου Αιφνίδιου Βρεφικού Θανάτου (SIDS).
Αν και δεν υπάρχουν ακριβή δεδομένα για την Ελλάδα, περίπου 2.500 βρέφη στις ΗΠΑ και 200 στο Ηνωμένο Βασίλειο πεθαίνουν κάθε χρόνο λόγω του συγκεκριμένου συνδρόμου. Τα νούμερα αυτά μπορεί να ακούγονται ανησυχητικά, αλλά στην πραγματικότητα ο θάνατος από αυτό το σύνδρομο είναι αρκετά σπάνιος, ιδίως εάν οι γονείς λάβουν τα απαραίτητα προληπτικά μέτρα.
Το Σύνδρομο Αιφνίδιου Θανάτου εμφανίζεται συνήθως σε μωρά κάτω του 1 έτους, με το 90% των περιστατικών να αφορούν βρέφη κάτω των 6 μηνών. Τα ελλιποβαρή νεογέννητα φαίνεται να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο, ενώ ελαφρώς μεγαλύτερο είναι το ρίσκο και στα αγόρια.
Επιπλέον παράγοντες κινδύνου είναι οι εξής:
- Ηλικία μητέρας (κάτω των 20 ετών)
- Κάπνισμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και μετά τον τοκετό
- Λήψη ουσιών ή αλκοόλ από τη μητέρα
- Ανεπαρκής ιατρική παρακολούθηση κατά την εγκυμοσύνη
- Προωρότητα του βρέφους
- Υποκείμενες ευπάθειες
- Πρηνής (μπρούμυτα) ή πλάγια θέση ύπνου
- Σύνδρομο Αιφνίδιου Θανάτου (SIDS) – Πώς θα προστατεύσετε το μωρό σας
Σύμφωνα με τους ειδικούς, ορισμένες πρακτικές μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης του συνδρόμου.
Συγκεκριμένα:
- Βάζετε πάντα το μωρό σας να κοιμάται ανάσκελα, μέχρι να κλείσει τον πρώτο χρόνο. Αξίζει να σημειωθεί ότι όταν στις ΗΠΑ δόθηκε η οδηγία τα παιδιά να ξαπλώνουν ανάσκελα και όχι μπρούμητα (και ως εκ τούτου το ποσοστό ύπτιας θέσης ανέβηκε από 13% στο 72%), τα περιστατικά του Συνδρόμου Αιφνίδιου Θανάτου μειώθηκαν κατά 50% περίπου. Αντίστοιχα αποτελέσματα έχουν παρατηρηθεί και σε άλλες χώρες.
- Επιλέξτε έναν επίπεδο και σταθερό χώρο ύπνου, χωρίς μαλακά κλινοσκεπάσματα, πρόσθετα στρώματα, λούτρινα ή μαξιλάρια. Ο ασφαλέστερος χώρος είναι μόνο του σε κούνια, λίκνο ή καλαθάκι, ακόμη και σε καλαθάκι που κουμπώνει σε πάρκο, που πληροί τους ισχύοντες κανονισμούς ασφάλειας.
- Για τους πρώτους 6 μήνες, κρατήστε την κούνια, το λίκνο ή το καλαθάκι στο υπνοδωμάτιό σας.
- Διατηρείτε το περιβάλλον του μωρού σας χωρίς καπνό, πριν και μετά τη γέννηση. Προστατέψτε το και από καπνό κάνναβης ή ατμό από ηλεκτρονικά τσιγάρα.
Τα μωρά, ειδικά κάτω των 4 μηνών, έχουν αδύναμο έλεγχο του αυχένα και κινδυνεύουν περισσότερο από ασφυξία. Φροντίστε να έχουν χώρο για να αναπνέουν. Θυμηθείτε:
Αφαιρέστε από τον χώρο ύπνου όλα τα μαλακά αντικείμενα: παπλώματα, κουβέρτες, προστατευτικά κάγκελων, μαξιλάρια, στηρίγματα ύπνου, λούτρινα, μαξιλάρια θηλασμού, ντιβάνια και φωλιές μωρού.
- Επιλέξτε ένα σκληρό και σταθερό στρώμα. Μην αφήνετε ποτέ το μωρό να κοιμάται σε στρώμα νερού, φουσκωτό στρώμα, πουφ, καναπέ, πολυθρόνα ή οποιαδήποτε επιφάνεια με memory foam ή επιπλέον μαλακή επένδυση.
- Μην τοποθετείτε το μωρό για ύπνο σε επιφάνειες που έχουν κλίση, όπως καθίσματα ύπνου με γωνία, αιώρες μωρού ή σφήνες για κούνια. Υπάρχει κίνδυνος να βρεθεί σε θέση που δυσκολεύει την αναπνοή.
- Μην χρησιμοποιείτε ριλάξ, καρεκλάκια που αναπηδούν, καρότσια, καθίσματα αυτοκινήτου ή καρεκλάκια φαγητού για ύπνο. Ο ύπνος σε όρθια ή ημιόρθια θέση μπορεί να κάνει το κεφάλι να πέσει μπροστά και να δυσκολέψει την αναπνοή.
- Μην κλείνετε το παλτό σας γύρω από το μωρό όταν είναι σε μάρσιπο. Αυτό αυξάνει τον κίνδυνο ασφυξίας και υπερθέρμανσης. Αν χρησιμοποιείτε μάρσιπο, βεβαιωθείτε ότι το πρόσωπο του μωρού είναι πάντα ορατό.
