Περίπου το 5% των ενηλίκων παγκοσμίως ζει με κατάθλιψη, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Πρόκειται για μια ψυχική διαταραχή που μπορεί να επηρεάσει βαθιά τη συνολική υγεία.
Έχει ήδη φανεί από έρευνες ότι ο κίνδυνος κατάθλιψης μπορεί να μειωθεί με απλές αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως ο επαρκής ύπνος, η τακτική άσκηση και η ισορροπημένη διατροφή.
Τροφές όπως τα λιπαρά ψάρια, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τα μούρα, αλλά και προϊόντα πλούσια σε προβιοτικά, όπως το γιαούρτι και το ξινολάχανο, έχουν επίσης συνδεθεί με χαμηλότερα ποσοστά κατάθλιψης.
«Οι ψυχικές διαταραχές, ανάμεσά τους και η κατάθλιψη, αποτελούν τεράστιο βάρος για τις κοινωνίες και οι θεραπείες που υπάρχουν σήμερα, όπως τα φάρμακα, συχνά έχουν περιορισμούς και παρενέργειες», εξήγησε στο Medical News Today ο Minkook Son, MD, PhD, αναπληρωτής καθηγητής Φυσιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Dong-A στη Νότια Κορέα.
Όπως τόνισε, η διατροφή είναι ένας παράγοντας που μπορεί να τροποποιηθεί και να αξιοποιηθεί τόσο για την πρόληψη όσο και ως συμπληρωματική θεραπεία. Η κατανόηση του ρόλου που παίζουν συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά στην ψυχική υγεία μπορεί να οδηγήσει σε απλές και προσιτές στρατηγικές για τη μείωση του κινδύνου και τη βελτίωση της ευεξίας.
Ο ίδιος είναι ο κύριος συγγραφέας μιας νέας μελέτης που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nutrients και αναδεικνύει συγκεκριμένα μέταλλα, τα οποία φαίνεται να σχετίζονται με μειωμένο κίνδυνο κατάθλιψης.
Τα 7 μέταλλα που εξετάστηκαν
Η έρευνα βασίστηκε σε δεδομένα υγείας περισσότερων από 22.000 ατόμων από την Κορέα και τις ΗΠΑ, μέσα από τις μεγάλες εθνικές έρευνες διατροφής και υγείας KNHANES και NHANES.
Οι επιστήμονες επικεντρώθηκαν σε επτά μέταλλα: νάτριο, κάλιο, φώσφορο, μαγνήσιο, σίδηρο, ψευδάργυρο και ασβέστιο.
«Και τα επτά μετρώνται με τον ίδιο τρόπο στις δύο χώρες, κάτι που μας επέτρεψε να κάνουμε μια τυποποιημένη διακρατική ανάλυση», εξήγησε ο Son. «Παράλληλα, όλα έχουν άμεση σχέση με τη λειτουργία του εγκεφάλου, τη μετάδοση των νευρικών σημάτων και τη φλεγμονή του νευρικού συστήματος, διαδικασίες που εμπλέκονται στην κατάθλιψη».
Πώς το κάλιο προστατεύει από την κατάθλιψη
Οι συμμετέχοντες με τα υψηλότερα επίπεδα καλίου, τόσο στην Κορέα όσο και στις ΗΠΑ, είχαν τον χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης κατάθλιψης.
«Το κάλιο αναδείχθηκε σε κοινό προστατευτικό παράγοντα και στους δύο πληθυσμούς, παρά τις διαφορές στις διατροφικές συνήθειες», ανέφερε ο Son.
Στην Κορέα διαπιστώθηκε επίσης ότι τα υψηλότερα επίπεδα νατρίου συνδέονταν με μειωμένο κίνδυνο, ενώ στις ΗΠΑ τον ίδιο ρόλο φαίνεται να είχε ο ψευδάργυρος.
Όπως εξήγησε ο Son, οι πολιτισμικές διαφορές στη διατροφή παίζουν ρόλο. Στην Κορέα, για παράδειγμα, η υψηλή κατανάλωση νατρίου από τα ζυμωμένα τρόφιμα και τις σούπες ίσως συνδυάζεται με άλλα θρεπτικά συστατικά και επηρεάζει τη διάθεση. Στις ΗΠΑ, ο ψευδάργυρος που προέρχεται κυρίως από ζωικές πρωτεΐνες μπορεί να έχει μεγαλύτερη σημασία για τις νευροχημικές διεργασίες που σχετίζονται με την κατάθλιψη.
Παρά τα ευρήματα, ο Son υπογράμμισε ότι η μελέτη είναι διασταυρούμενη και δεν μπορεί να αποδείξει αιτιώδη σχέση. Οι επόμενες έρευνες θα πρέπει να είναι μακροχρόνιες και να περιλαμβάνουν κλινικές παρεμβάσεις για να επιβεβαιώσουν τον ακριβή ρόλο των μετάλλων στην ψυχική υγεία.
Ποιες τροφές είναι πλούσιες σε κάλιο
Η Monique Richard, MS, RDN, LDN, κλινική διαιτολόγος-διατροφολόγος και ιδιοκτήτρια του Nutrition-In-Sight, σχολίασε τα αποτελέσματα.
«Δεν με εξέπληξαν καθόλου», είπε. «Το κάλιο βοηθά στην ισορροπία των υγρών μέσα στα κύτταρα, στη μυϊκή λειτουργία και στη μετάδοση νευρικών σημάτων στον εγκέφαλο».
Όπως εξήγησε, το κάλιο, το μαγνήσιο και το σελήνιο συνεργάζονται με βιταμίνες όπως η D, η C και η E για να υποστηρίξουν βασικές λειτουργίες του οργανισμού, συμμετέχοντας σε πολλές ενζυμικές αντιδράσεις και λειτουργώντας ως ηλεκτρολύτες.
Η Richard πρόσθεσε ότι το κάλιο συχνά λείπει από τη διατροφή, κυρίως λόγω χαμηλής κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών. Οι ημερήσιες συστάσεις κυμαίνονται από 2.600 έως 3.400 mg την ημέρα, ανάλογα με το φύλο, την κατάσταση υγείας και το επίπεδο δραστηριότητας.
Πρόσθεσε ότι αξίζει να επιλέγετε φρούτα και λαχανικά εποχής, εντάσσοντας μέσα στη μέρα ποικιλία τροφών πλούσιων σε κάλιο, όπως: κολοκύθα, φασόλια, φακές, μπανάνες, φύλλα παντζαριού, ροδάκινα, σπανάκι, πατάτες με τη φλούδα και σέσκουλα.
Η ίδια κατέληξε: «Η διατροφή δεν είναι ο μόνος παράγοντας που επηρεάζει την ψυχική υγεία, αλλά η επιλογή υγιεινών τροφών μπορεί να βοηθήσει στη ρύθμιση της διάθεσης. Το κάλιο κρατά την καρδιά υγιή και τον εγκέφαλο σε καλή λειτουργία κι αυτό είναι μια ισχυρή συνταγή για καλύτερη ψυχική ισορροπία».