Τα τελευταία χρόνια, οι ειδικοί συνιστούν συμπληρώματα διατροφής με νικοτιναμίδη (μια μορφή της βιταμίνης B3) σε άτομα με ιστορικό καρκίνου του δέρματος, μετά από μια μελέτη του 2015, η οποία διαπίστωσε ότι η λήψη της συγκεκριμένης βιταμίνης μειώνει τον κίνδυνο υποτροπής.
Τώρα, μια νέα, μεγαλύτερης κλίμακας έρευνα, που δημοσιεύτηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2025 στο επιστημονικό περιοδικό «Jama Dermatology», έρχεται να επιβεβαιώσει αυτά τα ευρήματα.
Όπως εξηγεί ο επικεφαλής της μελέτης, Lee Wheless, MD, PhD, επίκουρος καθηγητής δερματολογίας στο Vanderbilt University Medical Center στο Νάσβιλ και ιατρός στο Tennessee Valley Health System Veterans Affairs Medical Center, «διαπιστώθηκε ξεκάθαρο όφελος από τη χρήση της νικοτιναμίδης στην πρόληψη του καρκίνου του δέρματος».
Ποιοι ωφελήθηκαν περισσότερο από τα συμπληρώματα με βιταμίνη B3
Η έρευνα βασίστηκε σε δεδομένα ηλεκτρονικών φακέλων υγείας από το Veterans Affairs Corporate Data Warehouse, καλύπτοντας περίοδο 25 ετών. Συνολικά εξετάστηκαν σχεδόν 34.000 ασθενείς με ιστορικό καρκίνου του δέρματος.
Οι ερευνητές συνέκριναν 12.287 ασθενείς που έλαβαν από του στόματος νικοτιναμίδη με 21.479 που δεν την έλαβαν. Διαπιστώθηκε ότι όσοι λάμβαναν 500 χιλιοστόγραμμα νικοτιναμίδης δύο φορές την ημέρα, για τουλάχιστον έναν μήνα, είχαν μείωση του συνολικού κινδύνου υποτροπής κατά 14%. Η μείωση ήταν ακόμη μεγαλύτερη, φτάνοντας το 54% για όσους ξεκίνησαν μετά τον πρώτο καρκίνο του δέρματος.
Το μεγαλύτερο όφελος παρατηρήθηκε σε ασθενείς με ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα, τον δεύτερο πιο συχνό τύπο καρκίνου του δέρματος, που εμφανίζεται όταν οι βλάβες στο DNA οδηγούν σε ανωμαλίες στα ακανθοκύτταρα της επιδερμίδας.
«Όλοι οι συμμετέχοντες είχαν ήδη καρκίνο του δέρματος, άρα τα δεδομένα δεν αφορούν την πρωτογενή πρόληψη. Ωστόσο, για τη δευτερογενή πρόληψη, τα στοιχεία είναι αρκετά πειστικά ότι η νικοτιναμίδη προσφέρει όφελος», τονίζει ο Wheless.
Πώς δρα η βιταμίνη Β3 στην πρόληψη της υποτροπής
Η νικοτιναμίδη, που δεν είναι ίδια με τη νιασίνη, φαίνεται να βοηθά στην αποκατάσταση βλαβών DNA από την υπεριώδη ακτινοβολία και να αντιμετωπίζει την καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος μετά από έκθεση στον ήλιο, σύμφωνα με τον Brian Zelickson, MD, δερματολόγο στο Schweiger Dermatology Group στη Μινεσότα.
«Το δέρμα μας δέχεται καθημερινά υπεριώδη ακτινοβολία, με αποτέλεσμα ο μηχανισμός αποκατάστασης του DNA να εργάζεται συνεχώς», εξηγεί ο Wheless. «Με τον χρόνο, μικρές μεταλλάξεις συσσωρεύονται και μπορεί να οδηγήσουν σε καρκίνο του δέρματος. Η νικοτιναμίδη επιβραδύνει αυτή τη διαδικασία».
Αυτό πιθανότατα εξηγεί γιατί τα καλύτερα αποτελέσματα εμφανίστηκαν όταν η λήψη άρχισε μετά τον πρώτο καρκίνο. Όπως αναφέρει ο Wheless, «οι ασθενείς με λιγότερους καρκίνους έχουν μικρότερο υπόβαθρο βλαβών DNA, οπότε η επιβράδυνση της συσσώρευσης μεταλλάξεων μεταφράζεται σε μικρότερο κίνδυνο. Αντίθετα, σε όσους έχουν ήδη πολλαπλούς καρκίνους, οι βλάβες είναι εκτεταμένες και ο κίνδυνος παραμένει υψηλός».
Για τον Anthony Rossi, MD, δερματολόγο στο Memorial Sloan Kettering Cancer Center της Νέας Υόρκης, η μελέτη αποτελεί «μια ακόμη υψηλού επιπέδου απόδειξη ότι η νικοτιναμίδη μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου του δέρματος». Όπως λέει, συστήνει συχνά το συμπλήρωμα στους ασθενείς του.
Αν και δεν υπάρχουν ακόμη επίσημες οδηγίες για τη χρήση της νικοτιναμίδης, ο Wheless εκτιμά ότι «τα δεδομένα δείχνουν ξεκάθαρα πως αξίζει να εξετάσουμε τη χρήση της νωρίτερα σε ασθενείς με καρκίνο του δέρματος».
Ποιοι συστήνεται να λάβουν νικοτιναμίδη
Η νικοτιναμίδη είναι χαμηλού κόστους, καλά ανεκτή και μπορεί να προσφέρει μια επιπλέον «ασπίδα» σε όσους έχουν ιστορικό καρκίνου του δέρματος, τονίζει ο Zelickson.
«Δεν αντικαθιστά το αντηλιακό, την προστατευτική ένδυση ή τους τακτικούς δερματολογικούς ελέγχους, αλλά είναι μια έξυπνη προσθήκη στο σωστό πλαίσιο», αναφέρει. «Για άτομα υψηλού κινδύνου, ιδιαίτερα μετά τον πρώτο καρκίνο, η Β3 μπορεί να κάνει πραγματική διαφορά».
Η συνιστώμενη δόση είναι 500 χιλιοστόγραμμα δύο φορές την ημέρα, σύμφωνα με τον Rossi. Παράλληλα, οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι δεν πρέπει να αμελούνται τα υπόλοιπα μέτρα πρόληψης: η καθημερινή χρήση αντηλιακού με δείκτη SPF 30 και άνω, ιδανικά ευρέος φάσματος που προστατεύει από UVA και UVB ακτίνες, παραμένει απαραίτητη.
