Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνας εντόπισαν σαφή σύνδεση ανάμεσα στην έκταση των προσβολών από κατσαρίδες μέσα στα σπίτια και στην ποσότητα αλλεργιογόνων και βακτηριακών τοξινών, γνωστών ως ενδοτοξίνες, που ανιχνεύονται στους εσωτερικούς χώρους.

Η ομάδα διαπίστωσε ότι όταν η απεντόμωση μείωσε αποτελεσματικά τον αριθμό των κατσαρίδων, τα επίπεδα τόσο των αλλεργιογόνων όσο και των ενδοτοξινών μειώθηκαν σημαντικά. Τα αποτελέσματα αυτά δείχνουν ότι η εξάλειψη των προσβολών μπορεί να βελτιώσει ουσιαστικά την ποιότητα του εσωτερικού αέρα, περιορίζοντας βλαβερούς βιολογικούς ρύπους.

Οι ενδοτοξίνες είναι τμήματα των κυτταρικών τοιχωμάτων βακτηρίων που απελευθερώνονται όταν αυτά πεθαίνουν. Επειδή οι κατσαρίδες καταναλώνουν ποικιλία υλικών, φιλοξενούν ένα ιδιαίτερα πλούσιο μικροβίωμα στο έντερό τους. Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι αποβάλλουν μεγάλες ποσότητες ενδοτοξινών μέσω των περιττωμάτων τους. Αν και οι άνθρωποι και τα κατοικίδια μπορούν επίσης να παράγουν ενδοτοξίνες, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι μεγάλο μέρος αυτών που εντοπίζονται στη σκόνη των σπιτιών προέρχεται από τα περιττώματα των κατσαρίδων.

«Οι ενδοτοξίνες έχουν σημασία για την ανθρώπινη υγεία, καθώς η εισπνοή αυτών των στοιχείων έχει αποδειχθεί ότι προκαλεί αλλεργικές αντιδράσεις», εξήγησε ο Coby Schal, καθηγητής Εντομολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας και συν-συγγραφέας της μελέτης. «Παλαιότερες έρευνες σε αμερικανικά σπίτια είχαν δείξει ότι τα επίπεδα ενδοτοξινών είναι πολύ υψηλότερα σε σπίτια όπου υπήρχαν κατσαρίδες, με τη συσχέτιση αυτή να είναι πιο έντονη σε χαμηλού εισοδήματος κατοικίες σε σχέση με μονοκατοικίες».

Τι έδειξε η μελέτη

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε συγκροτήματα πολυκατοικιών στο Ράλεϊ της Βόρειας Καρολίνας. Οι επιστήμονες μέτρησαν την έκταση των προσβολών από κατσαρίδες παράλληλα με τις συγκεντρώσεις αλλεργιογόνων και ενδοτοξινών σε κάθε διαμέρισμα. Για να καθοριστούν οι αρχικές τιμές, συλλέχθηκαν δείγματα σκόνης τόσο από επιφάνειες όσο και από τον αέρα πριν ξεκινήσει οποιαδήποτε επέμβαση.

Τα ευρήματα έδειξαν ότι τα προσβεβλημένα σπίτια περιείχαν υψηλές ποσότητες ενδοτοξινών, με τα θηλυκά έντομα να παράγουν περίπου τη διπλάσια ποσότητα σε σχέση με τα αρσενικά.

«Οι θηλυκές κατσαρίδες τρέφονται περισσότερο από τα αρσενικά, επομένως αποβάλλουν περισσότερες ενδοτοξίνες μέσω των περιττωμάτων τους», εξήγησε η Madhavi Kakumanu, ερευνήτρια στο εργαστήριο του Schal και εκ των συγγραφέων της μελέτης. Η ίδια πρόσθεσε ότι οι κουζίνες περιείχαν συνήθως περισσότερες ενδοτοξίνες από τα υπνοδωμάτια, καθώς αποτελούν πλουσιότερη πηγή τροφής για τις κατσαρίδες.

Πόσο αποτελεσματική είναι η απεντόμωση

Τα προσβεβλημένα διαμερίσματα χωρίστηκαν σε δύο κατηγορίες: όσα έμειναν χωρίς παρέμβαση και όσα υπέστησαν επαγγελματική απεντόμωση. Συμπεριλήφθηκε επίσης μια ομάδα ελέγχου με κατοικίες χωρίς προσβολή. Δείγματα σκόνης και εντόμων συλλέχθηκαν ξανά στους τρεις και στους 6 μήνες.

Τα σπίτια που δεν υποβλήθηκαν σε καμία παρέμβαση διατήρησαν υψηλά επίπεδα αλλεργιογόνων και ενδοτοξινών καθ’ όλη τη διάρκεια της μελέτης. Αντίθετα, τα περισσότερα διαμερίσματα που δέχθηκαν απεντόμωση απαλλάχθηκαν από τις κατσαρίδες και παρουσίασαν σημαντική μείωση τόσο των αλλεργιογόνων όσο και των ενδοτοξινών.

«Όταν εξαλείφετε τις κατσαρίδες, εξαλείφετε και τα αλλεργιογόνα τους. Μικρές μειώσεις στον αριθμό των εντόμων δεν αρκούν, γιατί τα εναπομείναντα εξακολουθούν να αποθέτουν αλλεργιογόνα», τόνισε ο Schal. «Οι ενδοτοξίνες μειώθηκαν σημαντικά στα σπίτια όπου οι κατσαρίδες εξοντώθηκαν. Η μελέτη αυτή δείχνει ότι η κατσαρίδα είναι η σημαντικότερη πηγή ενδοτοξίνης στα προσβεβλημένα σπίτια».

Η Kakumanu πρόσθεσε: «Διαπιστώσαμε επίσης ότι τα αλλεργιογόνα και οι ενδοτοξίνες μπορούν να αιωρούνται στον αέρα».