Ο διαλογισμός είναι ευεργετικός για την ψυχική υγεία. Ωστόσο, μία νέα μελέτη δείχνει ότι μπορεί να προκαλέσει απροσδόκητες παρενέργειες σε ορισμένους ανθρώπους. Ο ψυχολόγος Nicholas Van Dam και η ομάδα του διαπίστωσαν ότι σχεδόν το 60% των ατόμων που έκαναν διαλογισμό, βίωσαν κάποιο είδος επίδρασης και περίπου το ένα τρίτο βρήκε αυτή την επίδραση δυσάρεστη.
Οι παρενέργειες του διαλογισμού σε ορισμένους ανθρώπους μπορεί να περιλαμβάνουν κρίσεις πανικού, ενοχλητικές ή οδυνηρές αναμνήσεις που σχετίζονται με παρελθόντα τραύματα (όπως παρατηρείται στη διαταραχή μετατραυματικού στρες) και σε πιο ακραίες περιπτώσεις, αισθήματα αποπροσωποποίησης ή αποσύνδεσης.
Ο Van Dam σημείωσε ότι οι εκτιμήσεις για το πόσο συχνές είναι αυτές οι εμπειρίες ποικίλλουν σημαντικά στην επιστημονική βιβλιογραφία. Ορισμένες μελέτες υποδηλώνουν ότι μόνο περίπου το 1% των ατόμων που κάνουν διαλογισμό βιώνουν παρενέργειες, ενώ άλλες αναφέρουν ποσοστά που φτάνουν τα 2/3.
Για να διευκρινίσουν αυτές τις ασυνέπειες, ο Van Dam και οι συνεργάτες του διεξήγαγαν μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Clinical Psychological Science ώστε να διερευνήσουν πόσο συχνά οι διαλογιζόμενοι αντιμετωπίζουν παρενέργειες και ποιοι παράγοντες θα μπορούσαν να αυξήσουν την πιθανότητα εμφάνισής τους.
Η ερευνητική ομάδα άντλησε στοιχεία από σχεδόν 900 ενήλικες από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Για να διασφαλιστεί ότι η ομάδα αντικατοπτρίζει τον ευρύτερο πληθυσμό διαλογιζόμενων στις ΗΠΑ, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δεδομένα από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν επίσης διαλογιζόμενους από ένα ευρύ φάσμα επιπέδων δεξιοτήτων, από αρχάριους έως προχωρημένους, «ώστε να μπορέσουμε να έχουμε μια αίσθηση του πλήρους δείγματος των ανθρώπων που ασχολούνται με διαλογισμό στις ΗΠΑ», δήλωσε ο Van Dam.
Ο ίδιος τόνισε ότι ο τρόπος με τον οποίο οι ερευνητές ρωτούν για τις παρενέργειες μπορεί να επηρεάσει δραματικά τα ευρήματα. «Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες», είπε, εξηγώντας ότι πολλές προηγούμενες μελέτες βασίζονται σε ερωτήσεις ανοιχτού τύπου, μια μέθοδο γνωστή ως αυθόρμητη αναφορά. Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι συμμετέχοντες μπορεί να μην αναγνωρίζουν τις εμπειρίες τους ως παρενέργειες ή μπορεί να διστάζουν να τις αναφέρουν.
Για να μειώσει αυτή την αβεβαιότητα, η ομάδα του Van Dam ανέπτυξε μια λίστα ελέγχου 30 στοιχείων που καλύπτει τις πιθανές επιπτώσεις του διαλογισμού. Οι συμμετέχοντες αξιολόγησαν την ένταση κάθε επίδρασης, αν ήταν θετική ή αρνητική, και αν επηρέαζε την καθημερινότητά τους.
Τι αποκάλυψαν τα δεδομένα
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι σχεδόν το 60% των διαλογιζόμενων στις ΗΠΑ σημείωσαν τουλάχιστον μία παρενέργεια που αναφέρεται στη λίστα ελέγχου (για παράδειγμα, αίσθημα άγχους ή αποσυναρμολόγησης).
Περίπου το 30% δήλωσε ότι βίωσε επιπτώσεις που ήταν δύσκολες ή οδυνηρές, και το 9% ανέφερε ότι αυτές οι επιπτώσεις προκάλεσαν λειτουργική βλάβη. Η μελέτη εντόπισε επίσης αρκετούς πιθανούς παράγοντες κινδύνου. Τα άτομα που είχαν βιώσει συμπτώματα ψυχικής υγείας ή ψυχολογική δυσφορία εντός των 30 ημερών πριν από τον διαλογισμό ήταν πιο πιθανό να αναφέρουν ανεπιθύμητες ενέργειες.
Όσοι παρακολούθησαν εντατικά προγράμματα οικιακής φροντίδας, τα οποία συχνά περιλαμβάνουν μεγάλες περιόδους σιωπηλού διαλογισμού, ήταν επίσης πιο πιθανό να βιώσουν λειτουργική βλάβη.
Ο Van Dam σημείωσε ότι χρειάζεται περισσότερη έρευνα για να προσδιοριστεί η αιτία και το αποτέλεσμα. Μια προοπτική διαχρονική μελέτη, είπε, θα βοηθούσε να διευκρινιστεί πώς αλληλεπιδρούν η ψυχική υγεία και ο διαλογισμός με την πάροδο του χρόνου.
