Η χοληστερίνη (ή χοληστερόλη) είναι μια λιπαρή ουσία απαραίτητη για πολλές λειτουργίες του οργανισμού. Ωστόσο, όταν τα επίπεδα της «κακής» χοληστερίνης ξεπερνούν το φυσιολογικό, μπορεί να οδηγήσουν σε αθηροσκλήρωση – δηλαδή σκλήρυνση και στένωση των αρτηριών.

Η αυξημένη χοληστερίνη αποτελεί ένα διαδεδομένο πρόβλημα που απασχολεί χιλιάδες Έλληνες και συνδέεται με σημαντικά αυξημένο κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο και καρδιαγγειακά νοσήματα. Αξίζει να σημειωθεί ότι, στη χώρα μας, τα καρδιαγγειακά νοσήματα παραμένουν η νούμερο 1 αιτία θανάτου.

Οι φυσιολογικές τιμές της χοληστερίνης είναι:

• Ολική χοληστερίνη: κάτω από 5 mmol/L
• HDL (καλή χοληστερίνη): πάνω από 1,0 mmol/L για τους άνδρες και πάνω από 1,2 mmol/L για τις γυναίκες
• Μη-HDL (κακή χοληστερίνη): κάτω από 4 mmol/L

Υψηλή χοληστερίνη: Τα πιο συχνά συμπτώματα

Επειδή τα άτομα με υψηλή χοληστερόλη συχνά δεν εμφανίζουν συμπτώματα, πολλοί δεν γνωρίζουν ότι έχουν πρόβλημα μέχρι να κάνουν αιματολογικές εξετάσεις. Υπάρχουν, ωστόσο, κάποια σημάδια που – σύμφωνα με το BBC – θα πρέπει να έχετε υπόψη σας:

• Πρησμένοι τένοντες ή εξογκώματα γύρω από αρθρώσεις, όπως στους αχίλλειους τένοντες
• Κιτρινωπά εξογκώματα ή κηλίδες στο δέρμα
• Αποθέσεις μικρών λιπιδίων στο δέρμα ή στα βλέφαρα (ξανθέλασμα)
• Στυτική δυσλειτουργία
• Αποθέσεις σε σχήμα ημισελήνου στον κερατοειδή (κερατοειδικός δακτύλιος)

Ωστόσο, ακόμη κι αν δεν έχετε κάποιο από αυτά τα συμπτώματα, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχετε υψηλή χοληστερίνη. Ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει να κάνετε εξετάσεις, ανάλογα με την ηλικία, το βάρος ή αν έχετε άλλες παθήσεις όπως διαβήτη ή υπέρταση. Αν είστε άνω των 40 ετών, είναι πιθανό να ελέγξετε τα επίπεδα της χοληστερόλης σας στο πλαίσιο ενός προληπτικού ελέγχου υγείας.

Το άγνωστο σύμπτωμα της υψηλής χοληστερίνης στο μάτι

Ένα λιγότερο γνωστό σύμπτωμα της υψηλής χοληστερόλης μπορεί να φανεί στο μάτι. Το σημάδι αυτό μπορεί να υποδηλώνει ότι τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα είναι αυξημένα, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο για έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο.

Σύμφωνα με την Cleveland Clinic αναφέρει ότι η υψηλή χοληστερίνη μπορεί να οδηγήσει σε απόφραξη φλέβας του αμφιβληστροειδούς (retinal vein occlusion – RVO), η οποία οφείλεται σε θρόμβο αίματος που φράζει μια φλέβα, κάτι που μπορεί να σχετίζεται με στένωση των φλεβών στο μάτι. Η κατάσταση αυτή μπορεί να προκαλέσει ανώδυνη θόλωση ή απώλεια όρασης στο ένα μάτι. Η RVO είναι πιο πιθανό να εμφανιστεί σε άτομα με διαβήτη, αλλά και σε όσους έχουν υπέρταση, υψηλή χοληστερίνη ή άλλες παθήσεις που επηρεάζουν την κυκλοφορία του αίματος.

Τα συμπτώματα της RVO μπορεί να είναι διακριτικά ή πιο έντονα. Όπως εξηγεί η κλινική: «Παρατηρείται ανώδυνη θόλωση ή απώλεια όρασης, σχεδόν πάντα μόνο στο ένα μάτι».

Αρχικά, η αλλοίωση στην όραση μπορεί να είναι ήπια, αλλά συχνά επιδεινώνεται μέσα σε λίγες ώρες ή ημέρες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η απώλεια όρασης μπορεί να είναι ξαφνική και πλήρης.

Δεν υπάρχει τρόπος να αποκατασταθεί η ροή του αίματος στη συγκεκριμένη φλέβα, ωστόσο οι γιατροί μπορούν να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που έχουν προκαλέσει την απόφραξη. Η Cleveland Clinic αναφέρει: «Η όραση μπορεί να επανέλθει σε ορισμένες περιπτώσεις απόφραξης φλέβας του αμφιβληστροειδούς».

Περίπου το ένα τρίτο των ασθενών βλέπει βελτίωση, το ένα τρίτο δεν παρουσιάζει αλλαγή και το υπόλοιπο τρίτο βελτιώνεται σταδιακά με την πάροδο του χρόνου. Μπορεί να χρειαστεί ακόμη και ένας χρόνος ή περισσότερο για να φανεί το τελικό αποτέλεσμα.

Οι διαθέσιμες θεραπείες περιλαμβάνουν ενέσιμα φάρμακα κατά του αγγειακού ενδοθηλιακού αυξητικού παράγοντα (anti-VEGF), εστιακή θεραπεία με λέιζερ και παναμφιβληστροειδική φωτοπηξία με λέιζερ.