Ο πόνος στο στομάχι ή στο άνω μέρος της κοιλιάς είναι κάτι πάρα πολύ συχνό, που οι περισσότεροι άνθρωποι θα νιώσουν κάποια στιγμή στη ζωή τους. Στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν πρόκειται για κάτι σοβαρό και σύντομα περνά μόνος του, ωστόσο ορισμένες φορές μπορεί να αποτελεί σύμπτωμα ενός υποκείμενου προβλήματος και απαιτεί ιατρική φροντίδα.
Οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν πόνο στο άνω μέρος της κοιλιάς θεωρούν ότι πονάει το στομάχι τους, ωστόσο ανάλογα με το ακριβές σημείο μπορεί να εμπλέκονται διαφορετικά όργανα του σώματος.
- Άνω αριστερά: Εκεί βρίσκεται το στομάχι. Πίσω από αυτό περνά το πάγκρεας, ενώ αριστερά βρίσκεται ο σπλήνας.
- Άνω δεξιά: Εκεί εντοπίζεται μεγάλο μέρος του ηπατοχολικού συστήματος – ήπαρ, χοληδόχος κύστη, χοληφόροι πόροι και μέρος του παγκρέατος.
- Άνω μέρος της κοιλιάς στη μέση: Η περιοχή αυτή ονομάζεται επιγάστριο και εκεί βρίσκονται το στομάχι, το ήπαρ και το πάγκρεας. Ο πόνος εδώ μπορεί να σχετίζεται με το πεπτικό ή το ηπατοχολικό σύστημα.
Πόνος στο στομάχι ή στο άνω μέρος της κοιλιάς – Τα πιθανά αίτια
Σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα της κλινικής του Cleveland, τα πιο πιθανά αίτια που μπορεί να κρύβονται πίσω από τον πόνο στο άνω μέρος της κοιλιάς είναι τα παρακάτω:
- Δυσπεψία: Ο επιγαστρικός πόνος μετά το φαγητό είναι χαρακτηριστικός, κυρίως όταν έχει καυστική αίσθηση λόγω του γαστρικού οξέος. Συχνά συνοδεύεται από παλινδρόμηση ή καούρα.
- Τράβηγμα κοιλιακών μυών: Ένα σύνηθες τραύμα που μπορεί να προκληθεί από άρση βάρους, άσκηση ή ακόμα και από έντονο βήχα. Ο πόνος είναι συνήθως αμβλύς και επίμονος.
- Πεπτικό έλκος: Το έλκος στο στομάχι ή στο δωδεκαδάκτυλο προκαλεί καυστικό, διαπεραστικό πόνο. Οφείλεται σε γαστρικό οξύ ή σε μόλυνση από το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού.
- Κήλη: Όταν ένα εσωτερικό όργανο πιέζει και προβάλλει μέσα από το μυϊκό τοίχωμα, μπορεί να προκαλέσει πόνο – κυρίως όταν παγιδεύεται.
- Χολόλιθοι: Όταν μια πέτρα αποφράσσει τη χοληφόρο οδό, προκαλεί έντονο, επεισοδιακό πόνο (χολικός κολικός), συχνά μετά το φαγητό.
- Πόνος στην εγκυμοσύνη: Καθώς το έμβρυο μεγαλώνει, πιέζει τα άνω κοιλιακά όργανα. Το τέντωμα των συνδέσμων και των μυών μπορεί επίσης να προκαλεί πόνο. Αν όμως είναι έντονος, επίμονος ή οξύς, ίσως χρειάζεται ιατρική εκτίμηση.
Άλλες πιθανές αιτίες:
- Ηπατικές παθήσεις: Η φλεγμονή (ηπατίτιδα) είναι συχνή αιτία πόνου, είτε πρόκειται για ιογενή, είτε για τοξική/αλκοολική. Ο καρκίνος του ήπατος είναι πιο σπάνιος.
- Παθήσεις παγκρέατος: Η παγκρεατίτιδα μπορεί να οφείλεται σε χολόλιθους ή άλλη αιτία. Ο καρκίνος του παγκρέατος είναι σπάνιος αλλά προκαλεί παρόμοιο πόνο.
- Παθήσεις στομάχου: Από έναν ιό ή γαστρεντερίτιδα, έως πιο χρόνιες παθήσεις όπως αυτοάνοσα νοσήματα, παλινδρόμηση χολής ή καρκίνος.
- Εντερική απόφραξη: Η απόφραξη του λεπτού ή του παχέος εντέρου στην άνω κοιλιά μπορεί να προκαλέσει φούσκωμα και διάχυτο πόνο.
- Διόγκωση σπλήνα: Συνήθως από λοίμωξη ή ηπατική νόσο. Αν υπάρχει τραυματισμός στην περιοχή, υπάρχει κίνδυνος ρήξης, που αποτελεί επείγουσα κατάσταση.
- Πέτρες στα νεφρά ή λοίμωξη ουροποιητικού: Ο πόνος μπορεί να ξεκινά από τη μέση και να αντανακλά στην κοιλιά.
- Περιτονίτιδα: Φλεγμονή στο περιτόναιο, συχνά λόγω βακτηριακής μόλυνσης ή ισχαιμίας (έλλειψης αιμάτωσης).
- Καρδιακές ή πνευμονικές παθήσεις: Μπορεί να προκαλέσουν αντανακλαστικό πόνο στην άνω κοιλιά. Περιλαμβάνονται το έμφραγμα, η πνευμονία, η περικαρδίτιδα ή η πνευμονική εμβολή.
Πώς μπορείτε να ανακουφίσετε τον πόνο στο άνω μέρος της κοιλιάς;
Αν πρόκειται για ήπια δυσπεψία, ένα απλό αντιόξινο μπορεί να βοηθήσει. Σε γενικό πόνο ή φλεγμονή, μπορεί προσωρινά να βοηθήσουν τα μη στεροειδή αντιφγλεγμονώδη φάρμακα (π.χ. ασπιρίνη ή ιβουπροφαίνη), ωστόσο δεν ενδείκνυνται για συστηματική χρήση. Αν ο πόνος είναι επίμονος ή επανεμφανίζεται συχνά, χρειάζεται ιατρική αξιολόγηση.
Πότε πρέπει να πάτε στο γιατρό
Αν έχετε επαναλαμβανόμενο ή επίμονο πόνο, είναι καλό να συμβουλευτείτε γιατρό. Ζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια εάν ο πόνος:
- Είναι έντονος ή χειροτερεύει
- Συνοδεύεται από αίμα στα κόπρανα ή στον εμετό
- Έχετε υψηλό πυρετό
- Έχετε ζάλη ή σύγχυση
- Δυσκολεύεστε να αναπνεύσεις
- Εμφανίζετε ίκτερο (κίτρινο χρώμα στο δέρμα ή στα μάτια)
- Ο πόνος επιδεινώνεται με την άσκηση
- Υπάρχει εμφανές πρήξιμο στην κοιλιά