Ένα «ουράνιο τόξο» φρούτων και λαχανικών στο πιάτο μας. Όχι, για λόγους αισθητικής αλλά γιατί κάθε χρώμα των φρούτων και των λαχανικών έχει διαφορετικά θρεπτικά συστατικά, τα οποία χρειάζεται ο οργανισμός μας.
Τι προσφέρει, λοιπόν, κάθε χρώμα στο σώμα μας και τη συνολική μας υγεία;
Κόκκινο χρώμα
Τα κόκκινα φρούτα και λαχανικά παίρνουν το χρώμα τους από τα καροτενοειδή που περιέχουν. Τα καροτενοειδή βρίσκονται στις ντομάτες, τα μήλα, τα κεράσια, το καρπούζι, τα κόκκινα σταφύλια, τις φράουλες και την κόκκινη πιπεριά.
Αυτά τα καροτενοειδή είναι γνωστά για τις αντιοξειδωτικές τους ιδιότητες, προστατεύοντάς μας από τη γήρανση, τη φλεγμονή και σοβαρές ασθένειες, όπως ο καρκίνος και οι καρδιακές παθήσεις.
Τα αντιοξειδωτικά λειτουργούν με τέτοιο τρόπο κατά των ελεύθερων ριζών ώστε οι τελευταίες να μην προκαλούν βλάβες στο σώμα μας. Η αύξηση των αντιοξειδωτικών στη διατροφή μειώνει το οξειδωτικό στρες και τον κίνδυνο ορισμένων ασθενειών, όπως η αρθρίτιδα, ο διαβήτης τύπου 2, οι καρδιακές παθήσεις, το εγκεφαλικό επεισόδιο και ο καρκίνος.
Πορτοκαλί χρώμα
Τα πορτοκαλί φρούτα και λαχανικά περιέχουν επίσης καροτενοειδή, αλλά ελαφρώς διαφορετικά από τα κόκκινα φρούτα και λαχανικά. Αυτά βρίσκονται στα καρότα, τις κολοκύθες, τα βερίκοκα, τα μανταρίνια, τα πορτοκάλια και τον κουρκουμά.
Η άλφα και η βήτα-καροτίνη μετατρέπονται σε βιταμίνη Α στο σώμα μας, η οποία είναι σημαντική για να έχουμε υγιή μάτια και καλή όραση.
Η βιταμίνη Α είναι επίσης ένα αντιοξειδωτικό που μπορεί να στοχεύσει τα μέρη του σώματός μας που αποτελούνται από λιπίδια όπως οι κυτταρικές μεμβράνες.
Η βιταμίνη Α στοχεύει τις ελεύθερες ρίζες που συσσωρεύονται γύρω από τις κυτταρικές μας μεμβράνες και άλλες περιοχές που αποτελούνται από λιπίδια, μειώνοντας τον κίνδυνο καρκίνου και καρδιακών παθήσεων.
Κίτρινο χρώμα
Τα κίτρινα φρούτα και λαχανικά περιέχουν επίσης καροτενοειδή, καθώς και μερικά ακόμη φυτοθρεπτικά συστατικά, όπως λουτεΐνη, ζεαξανθίνη, μεσο-ζεαξανθίνη, βιόλα-ξανθίνη και άλλα.
Αυτά βρίσκονται στα μήλα, τα αχλάδια, τις μπανάνες, τα λεμόνια και τον ανανά. Η λουτεΐνη, η μεσο-ζεαξανθίνη και η ζεαξανθίνη έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα σημαντικές για την υγεία των ματιών και μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας, η οποία οδηγεί σε θόλωση της κεντρικής όρασης.
Αυτά τα φυτοθρεπτικά συστατικά μπορούν επίσης να απορροφήσουν την υπεριώδη ακτινοβολία στα μάτια, λειτουργώντας ως αντηλιακό και προστατεύοντάς τα από τη φθορά του ήλιου.
Πράσινο χρώμα
Τα πράσινα φρούτα και λαχανικά περιέχουν πολλά φυτοθρεπτικά συστατικά, όπως χλωροφύλλη, κατεχίνες, γαλλική επιγαλλοκατεχίνη, φυτοστερόλες, νιτρικά άλατα και επίσης ένα σημαντικό θρεπτικό συστατικό γνωστό ως φυλλικό οξύ (ή βιταμίνη Β9).
Αυτά βρίσκονται σε αβοκάντο, λαχανάκια Βρυξελλών, μήλα, αχλάδια, πράσινο τσάι και φυλλώδη πράσινα λαχανικά. Επίσης, λειτουργούν ως αντιοξειδωτικά και επομένως έχουν τα οφέλη που περιγράφονται παραπάνω για τα κόκκινα λαχανικά.
Η συγκεκριμένη ομάδα παρέχει επίσης σημαντικά οφέλη στη διατήρηση της υγείας των αιμοφόρων αγγείων. Αυτά τα φυτοθρεπτικά συστατικά βοηθούν τα αιμοφόρα αγγεία να είναι πιο ελαστικά και εύκαμπτα, επιτρέποντάς τα να διευρύνονται ή να διαστέλλονται. Αυτό βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος και μειώνει την αρτηριακή πίεση, μειώνοντας τον κίνδυνο καρδιακών και άλλων αγγειακών επιπλοκών και ασθενειών.
Το φυλλικό οξύ συνιστάται πριν από την εγκυμοσύνη επειδή βοηθά στη μείωση του κινδύνου ανωμαλιών του νευρικού σωλήνα στα μωρά. Το φυλλικό οξύ βοηθά στην ανάπτυξη του εμβρυϊκού νευρικού συστήματος κατά τις πρώτες εβδομάδες της εγκυμοσύνης, καθώς έχει αποδειχθεί ότι προάγει την υγιή κυτταρική διαίρεση και τη σύνθεση DNA.
Μπλε και μωβ χρώμα
Τα μπλε και μωβ προϊόντα περιέχουν φυτοθρεπτικά συστατικά, όπως ανθοκυανίνες, ρεσβερατρόλη, τανίνες και άλλα. Βρίσκονται σε βατόμουρα, μύρτιλλα, σύκα, δαμάσκηνα και μοβ σταφύλια.
Οι ανθοκυανίνες έχουν επίσης αντιοξειδωτικές ιδιότητες και έτσι παρέχουν οφέλη στη μείωση του κινδύνου καρκίνου, καρδιακών παθήσεων και εγκεφαλικού επεισοδίου.
Πιο πρόσφατα στοιχεία έχουν δείξει ότι μπορεί επίσης να βελτιώνουν τη μνήμη.
Καφέ και λευκό χρώμα
Τα καφέ και λευκά φρούτα και λαχανικά χρωματίζονται από μια ομάδα φυτοθρεπτικών συστατικών γνωστών ως «φλαβόνες». Σε αυτές περιλαμβάνονται η απιγενίνη, η λουτεολίνη, η ισοετίνη και άλλα.
Αυτά τα θρεπτικά συστατικά βρίσκονται σε τρόφιμα όπως το σκόρδο, οι πατάτες και οι μπανάνες. Ένα άλλο φυτοθρεπτικό συστατικό που βρίσκεται σε αυτό το χρώμα λαχανικών, ιδιαίτερα στο σκόρδο, είναι η αλικίνη.
Η αλικίνη έχει αποδειχθεί ότι έχει αντιβακτηριακές και αντιιικές ιδιότητες. Το μεγαλύτερο μέρος αυτής της έρευνας βρίσκεται ακόμη σε εργαστηριακό επίπεδο και δεν έχουν γίνει πολλές κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους, αλλά εργαστηριακές μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι μειώνει τους μικροοργανισμούς όταν καλλιεργείται σε εργαστηριακές συνθήκες.
Η αλικίνη έχει επίσης βρεθεί σε συστηματικές ανασκοπήσεις ότι ομαλοποιεί την υψηλή αρτηριακή πίεση προάγοντας τη διαστολή των αιμοφόρων αγγείων.
