Ζούμε σε μια εποχή όπου η πρόσβαση στην πληροφορία είναι άμεση και απεριόριστη. Ωστόσο, αυτή η ευκολία έχει ένα κρυφό κόστος: την εξασθένηση της μνήμης μας. Μια μελέτη έδειξε ότι η υπερβολική εξάρτηση από υπολογιστές και μηχανές αναζήτησης αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί ο εγκέφαλός μας. Αντί να αποθηκεύουμε πληροφορίες, έχουμε αρχίσει να τις «εξωτερικεύουμε», βασιζόμενοι στις ψηφιακές μας συσκευές για να θυμόμαστε ακόμα και τα πιο απλά πράγματα. Αυτό το φαινόμενο, γνωστό ως ψηφιακή αμνησία, είναι κάτι που επηρεάζει όλο και περισσότερους ανθρώπους.
Πώς επηρεάζεται η μνήμη σας από τη χρήση κινητού και υπολογιστή;
Η υπερβολική εξάρτηση από υπολογιστές και μηχανές αναζήτησης αποδυναμώνει τη μνήμη μας, αναφέρει το BBC. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι χρησιμοποιούν την τεχνολογία ως «επέκταση» του εγκεφάλου τους, αποθηκεύοντας πληροφορίες σε ψηφιακές συσκευές αντί να τις απομνημονεύουν. Αυτή η τάση έχει άμεσο αντίκτυπο στην ικανότητά σας να θυμόσαστε. Μια έρευνα σε 6.000 ενήλικες στην Ευρώπη έδειξε ότι πολλοί δεν μπορούν να θυμηθούν βασικές πληροφορίες, όπως τον τρέχοντα αριθμό τηλεφώνου τους, ενώ θυμούνται ακόμα τον παιδικό τους αριθμό.
Η Maria Wimber από το Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ εξηγεί ότι η συνεχής αναζήτηση πληροφοριών στο διαδίκτυο εμποδίζει τη συσσώρευση μακροπρόθεσμης μνήμης. Σε αντίθεση με την ενεργή ανάκληση, η οποία ενισχύει τη μνήμη, η παθητική επανάληψη των πληροφοριών μέσω της αναζήτησης στο διαδίκτυο δεν δημιουργεί ένα σταθερό, διαρκές ίχνος μνήμης. Ο εγκέφαλός μας ενισχύει μια ανάμνηση κάθε φορά που την ανακαλούμε, ενώ ξεχνά άσχετες πληροφορίες. Επομένως, η δυνατότητα να βρίσκουμε αμέσως μια πληροφορία με το πάτημα ενός κουμπιού συχνά οδηγεί στο να την ξεχνούμε αμέσως μετά.
Η μελέτη, που διεξήχθη από την εταιρεία κυβερνοασφάλειας Kaspersky Lab, ανέδειξε σημαντικές διαφορές μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, πάνω από το 50% των ανθρώπων στρέφονται πρώτα στο διαδίκτυο για μια απάντηση, ενώ μόνο το 51% μπορούσε να θυμηθεί τον αριθμό τηλεφώνου του συντρόφου του, σε σύγκριση με σχεδόν 80% στην Ιταλία. Αυτή η «ψηφιακή αμνησία» δεν επηρεάζει μόνο την ανάκληση δεδομένων, αλλά και τις προσωπικές μας αναμνήσεις. Η αποθήκευση φωτογραφιών και σημαντικών στιγμών αποκλειστικά σε ψηφιακές συσκευές εγκυμονεί τον κίνδυνο της οριστικής απώλειάς τους σε περίπτωση που η συσκευή χαθεί ή κλαπεί.
Πώς να προστατεύσετε τη μνήμη σας στην ψηφιακή εποχή
Ευτυχώς, δεν χρειάζεται να εγκαταλείψουμε την τεχνολογία για να προστατεύσουμε τη μνήμη μας. Μπορούμε να υιοθετήσουμε συνήθειες που διατηρούν τον εγκέφαλό μας σε φόρμα. Μπορείτε να εξασκήσετε τη μνήμη σας με απλές δραστηριότητες, όπως το να μαθαίνετε έναν νέο αριθμό τηλεφώνου χωρίς να τον αποθηκεύετε αμέσως, να προσπαθείτε να ανακαλέσετε μια συνταγή χωρίς να κοιτάτε το βιβλίο ή να παίζετε παιχνίδια μνήμης. Αυτές οι μικρές ασκήσεις βοηθούν στον σχηματισμό νέων νευρωνικών συνδέσεων, ενισχύοντας τη δυνατότητα του εγκεφάλου να αποθηκεύει και να ανακαλεί πληροφορίες αποτελεσματικά.
