Η άνοια είναι ένα σύνδρομο, δηλαδή ένα σύνολο συμπτωμάτων, που συνδέεται με τη συνεχή έκπτωση της λειτουργίας του εγκεφάλου. Είναι πιο συχνή σε άτομα άνω των 65 ετών και μπορεί να προκαλέσει προβλήματα όπως απώλεια μνήμης, αλλαγές στη συμπεριφορά και διαφοροποιήσεις στην προσωπικότητα.
Παρόλο που η ηλικία αυξάνει τον κίνδυνο, δεν αποτελεί τον μοναδικό παράγοντα. Έρευνες έχουν δείξει ότι περίπου το 45% των περιστατικών άνοιας θα μπορούσε να προληφθεί με αλλαγές στον τρόπο ζωής.
Σε ένα βίντεο που ανέβασε στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης TikTok, ο νευρολόγος Δρ. Baibing Cheng ( γνωστός ως Dr Bing) παρουσίασε μερικούς από τους βασικούς παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο άνοιας.
«Η άνοια δεν είναι απλώς κάτι που έρχεται με την ηλικία. Υπάρχουν πραγματικοί τρόποι να μειώσετε τον κίνδυνο και να κρατήσετε τον εγκέφαλό σας υγιή για πολλά χρόνια. Πιθανότατα έχετε ακούσει για τη σημασία της τακτικής άσκησης και της υγιεινής διατροφής στην πρόληψη της άνοιας, αλλά εδώ είναι μερικές λιγότερο γνωστές στρατηγικές για να προστατεύσετε τον εγκέφαλό σας», τόνισε ο ίδιος.
Ο παράγοντας που αυξάνει τον κίνδυνο της άνοιας
Ο γιατρός τόνισε ότι η απώλεια ακοής αποτελεί «έναν από τους πιο παραμελημένους παράγοντες κινδύνου» για άνοια. Ο Dr Bing εξήγησε: «Ακόμη και η ήπια απώλεια ακοής μπορεί να αυξήσει σημαντικά τον κίνδυνο».
Γι’ αυτό είναι σημαντικό να ελέγχετε τακτικά την ακοή σας. «Αν δυσκολεύεστε να ακούσετε, μην περιμένετε: κάντε τον έλεγχο και σκεφθείτε τη χρήση ακουστικών βοηθημάτων εφόσον χρειάζεται. Δεν πρόκειται μόνο για την ακοή, αλλά για το να παραμένει ο εγκέφαλός σας ενεργός και σε εγρήγορση».
Οι συμβουλές του στηρίζονται και σε μελέτη του 2024 που δημοσιεύτηκε στο The Lancet, η οποία κατέταξε την απώλεια ακοής στους βασικούς παράγοντες κινδύνου.
Ο νευρολόγος μοιράστηκε ακόμη μερικούς τρόπους για να μειώσετε τις πιθανότητες εμφάνισης άνοιας.
Κοιμηθείτε ποιοτικά
Ο Dr Bing είπε: «Ο ύπνος είναι η περίοδος που ο εγκέφαλός σας απομακρύνει τις τοξίνες και αυτοεπισκευάζεται. Ο κακής ποιότητας ύπνος μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο άνοιας, επομένως στοχεύστε σε επτά με εννέα ώρες καλού ύπνου κάθε βράδυ. Αν έχετε υπνική άπνοια, βεβαιωθείτε ότι λαμβάνετε θεραπεία».
Μείνετε κοινωνικά ενεργοί
«Η απομόνωση είναι παράγοντας κινδύνου για άνοια και η διατήρηση επαφής με φίλους, οικογένεια και την κοινότητά σας, είτε με ένα εβδομαδιαίο τηλεφώνημα είτε περνώντας χρόνο με τα αγαπημένα σας πρόσωπα, κρατάει τον εγκέφαλο σε εγρήγορση», είπε.
Μάθετε νέες δεξιότητες
Ο γιατρός ανέφερε: «Είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία του εγκεφάλου. Είτε μαθαίνετε μία νέα γλώσσα είτε να παίζετε ένα μουσικό όργανο, η διαρκής πνευματική δραστηριότητα δημιουργεί νέες συνδέσεις στον εγκέφαλο. Όσο περισσότερο τον προκαλείτε, τόσο καλύτερα μπορεί να αντιμετωπίσει τη γνωστική έκπτωση».
Προστατέψτε το κεφάλι σας
«Ίσως φαίνεται προφανές, αλλά οι τραυματισμοί στο κεφάλι μπορούν να αυξήσουν σημαντικά τον κίνδυνο άνοιας, είτε κάνετε ποδήλατο, είτε σκι, είτε αθλείστε», είπε. «Φοράτε κράνος για να προστατεύσετε τον εγκέφαλό σας από το τραύμα, ακόμη και οι μικροτραυματισμοί μπορεί να έχουν μακροχρόνιες συνέπειες».
Διατηρήστε καλή στοματική υγεία
Πρόσθεσε: «Αυτό ίσως εκπλήξει ορισμένους, αλλά η ουλίτιδα και η κακή στοματική υγεία συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο άνοιας. Οι λοιμώξεις στο στόμα μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονές που επηρεάζουν τον εγκέφαλο με την πάροδο του χρόνου. Συνεπώς, να βουρτσίζετε τακτικά, να χρησιμοποιείτε οδοντικό νήμα και να επισκέπτεστε τον οδοντίατρο».