Οι στοματικές πλύσεις είναι μια παραδοσιακή πρακτική για τη διατήρηση της στοματικής υγείας, που συμβάλλει στην απομάκρυνση των υπολειμμάτων, των βακτηρίων και άλλων επιβλαβών ουσιών από το στόμα.
Στο εμπόριο, κυκλοφορούν διάφορες επιλογές στοματικού διαλύματος, ωστόσο μια πιο παραδοσιακή επιλογή είναι το αλατόνερο, το οποίο επίσης έχει αντισηπτικές ιδιότητες και σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί να λειτουργήσει ως μια φυσική εναλλακτική.
Ποια είναι, όμως, η κατάλληλη επιλογή για εσάς;
Στοματικά διαλύματα
Τα στοματικά διαλύματα είναι σχεδιασμένα ειδικά για τη στοματική φροντίδα και είναι αποτελεσματικό απέναντι σε ένα ευρύ φάσμα βακτηρίων, ενώ προσφέρει και προσωρινή αίσθηση φρεσκάδας. Κάποιες εκδοχές του περιέχουν φθόριο, το οποίο βοηθά στην προστασία από την τερηδόνα.
Επιπλέον, τα περισσότερα στοματικά διαλύματα που θα βρείτε στο σούπερ μάρκετ περιέχουν δραστικά συστατικά όπως ευκαλυπτόλη, μενθόλη, σαλικυλικό μεθύλιο και θυμόλη. Οι ουσίες αυτές έχουν αντιμικροβιακή δράση, που βοηθά στην καταπολέμηση βακτηρίων και στην πρόληψη της πλάκας και της ουλίτιδας.
Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με το Ίδρυμα για τον Καρκίνο του Στόματος (Oral Cancer Foundation), η περιεκτικότητα των περισσότερων στοματικών διαλυμάτων σε αλκοόλη μπορεί να έχει επιπτώσεις για τη στοματική αλλά και τη γενική σας υγεία. Όπως αναφέρουν οι ειδική, η αλκοόλη μπορεί να ερεθίσει και να ξηράνει το στόμα, να καταστρέψει τα «καλά» βακτήρια του στόματος, αυξάνοντας μάλιστα και τον κίνδυνο για ορισμένους καρκίνους. Ο κίνδυνος αυτός είναι ακόμα μεγαλύτερος όταν η περιεκτικότητα σε αλκοόλη ξεπερνά το 20%.
Συγκεκριμένα, μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο του 2024 στο επιστημονικό περιοδικό «Journal of Medical Microbiology», διαπίστωσε ότι η τακτική χρήση συγκεκριμένων στοματικών διαλυμάτων, μπορεί να προκαλέσει την ανάπτυξη βακτηρίων όπως το Streptococcus anginosus και το Fusobacterium nucleatum. Τα βακτήρια αυτά σχετίζονται με «σοβαρές διεισδυτικές λοιμώξεις» και διάφορους τύπους καρκίνου, όπως του στόματος, του λαιμού, του παχέος εντέρου, του οισοφάγου και του μαστού.
Αλατόνερο
Όπως προαναφέρθηκε, η περιεκτικότητα πολλών στοματικών διαλυμάτων σε αλκοόλη μπορεί να βλάψει μακροπρόθεσμα τη στοματική υγεία, επομένως το αλατόνερο αποτελεί μια πιο ασφαλή εναλλακτική, καθώς βοηθά επίσης στην καταπολέμηση των βακτηρίων και στη διατήρηση της καθαριότητας του στόματος, χωρίς ωστόσο να ερεθίζει το στόμα και να σκοτώνει τα «καλά» βακτήρια.
Σύμφωνα με τους ειδικούς της οδοντιατρικής κλινικής Today’s Dentistry, το αλατόνερο είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό στην ανακούφιση του πονόλαιμου και των ερεθισμών στο στόμα.
Το αλάτι έχει φυσικές αντισηπτικές ιδιότητες και, όταν διαλυθεί σε ζεστό νερό, μπορεί να βοηθήσει στην εξόντωση βακτηρίων στον λαιμό και στο στόμα. Γι’ αυτό το λόγο, οι πλύσεις με αλατόνερο συστήνονται συχνά για τον πονόλαιμο και τις ήπιες στοματικές λοιμώξεις. Επιπλέον, το αλατόνερο βοηθά στη ρύθμιση του pH στο στόμα και επιταχύνει την επούλωση μικρών πληγών.
Πέρα από τον περιορισμό της ανάπτυξης βακτηρίων, οι πλύσεις με αλατόνερο προσφέρει και άλλα οφέλη, ανάμεσά τους η μείωση της πλάκας και η ασφαλή ανάρρωση μετά από οδοντιατρικές επεμβάσεις.
Ειδικότερα, μια μελέτη του 2017 έδειξε ότι το αλατόνερο, όταν χρησιμοποιείται παράλληλα με τη συστηματική φροντίδα του στόματος, είναι αποτελεσματικό στη μείωση της οδοντικής πλάκας και του μικροβιακού φορτίου στο στόμα.
Παρόλα αυτά, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι το αλατόνερο έχει και περιορισμούς. Αν και μπορεί να εξουδετερώσει ορισμένα βακτήρια, δεν δρα εξίσου αποτελεσματικά σε όλα τα είδη επιβλαβών μικροοργανισμών, επομένως σε ορισμένες περιπτώσεις επιβάλλεται η χρήση στοματικού διαλύματος, σύμφωνα πάντα με τις οδηγίες του οδοντιάτρου σας. Επίσης, η υπερβολική χρήση μπορεί να προκαλέσει ξηροστομία ή διαταραχή της ισορροπίας των ηλεκτρολυτών.
Οι ειδικοί απαντούν: Να επιλέξετε στοματικό διάλυμα ή αλατόνερο;
«Τα τελευταία χρόνια, οι επιστήμονες εστιάζουν ολοένα και περισσότερη προσοχή στους πιθανούς κινδύνους των στοματικών διαλυμάτων που περιέχουν αλκοόλη.
Επειδή το αλατόνερο μπορεί να προσφέρει σχεδόν τα ίδια οφέλη χωρίς τις αρνητικές παρενέργειες, οι περισσότεροι οδοντίατροι που στηρίζονται σε επιστημονικά δεδομένα προτείνουν πλέον τις πλύσεις με αλατόνερο, ή ακόμη και την αποφυγή στοματικών διαλυμάτων», αναφέρουν οι ειδικοί του Today’s Dentistry.
Παρόλα αυτά, οι ανάγκες διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Αν αντιμετωπίζετε συγκεκριμένα προβλήματα, όπως ουλίτιδα ή συχνές στοματικές λοιμώξεις, ο οδοντίατρός σας μπορεί να συστήσει ένα εξειδικευμένο στοματικό διάλυμα ή άλλη στοχευμένη αγωγή.
