Μια μεγάλη μελέτη που χρησιμοποίησε ηλεκτρονικά αρχεία υγείας των ΗΠΑ, και δημοσιεύτηκε στο Regional Anesthesia & Pain Medicine, διαπίστωσε ότι οι ενήλικες που τους χορηγήθηκε γκαμπαπεντίνη για τον πόνο στη μέση είχαν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν άνοια ή ήπια γνωστική εξασθένηση.
Τι είναι η γκαμπαπεντίνη και πώς μπορεί να συνδέεται με την άνοια
Η γκαμπαπεντίνη χρησιμοποιείται ευρέως για τη θεραπεία του χρόνιου πόνου, αλλά η συσχέτισή της με τη γνωστική έκπτωση και την άνοια παρέμενε μέχρι πρότινος ασαφής. Η συγκεκριμένη μελέτη εξέτασε εάν η συνταγογράφηση γκαμπαπεντίνης σχετίζεται με άνοια σε ενήλικες με χρόνιο πόνο στη μέση.
Είναι ασφαλής η γκαμπαπεντίνη για μακροχρόνια χρήση στη θεραπεία του πόνου στη μέση;
Ο χρόνιος πόνος στην οσφυϊκή μοίρα επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους και η αντιμετώπισή του δεν είναι απλή. Τα οπιοειδή ήταν κάποτε η πρώτη επιλογή. Ωστόσο, ο υψηλός κίνδυνος εξάρτησης και υπερδοσολογίας που προκαλούν έχει ωθήσει τους γιατρούς να αναζητήσουν άλλες λύσεις.
Αρχικά αναπτύχθηκε για την επιληψία, αλλά πλέον η γκαμπαπεντίνη συνταγογραφείται ευρέως για τον χρόνιο πόνο, ειδικά για τον πόνο που σχετίζεται με τα νεύρα. Το πλεονέκτημά της έναντι άλλων επιλογών είναι το χαμηλό δυναμικό εθισμού.
Μερικοί ερευνητές έχουν επίσης προτείνει ότι μπορεί να προστατεύει τον εγκέφαλο, αν και οι ανησυχίες αυξάνονται. Υπάρχουν ενδείξεις ότι η γκαμπαπεντίνη μπορεί να μην είναι τόσο ασφαλής όσο θεωρούνταν κάποτε - τουλάχιστον όχι για μακροχρόνια χρήση. Οι αναφορές την έχουν συνδέσει με προβλήματα μνήμης και σημάδια γήρανσης του εγκεφάλου.
«Η γκαμπαπεντίνη χρησιμοποιείται ευρέως για τη θεραπεία του χρόνιου πόνου, αλλά η συσχέτισή της με τη γνωστική παρακμή και την άνοια παραμένει ασαφής», δήλωσαν οι συγγραφείς της πρόσφατης μελέτης. Προηγούμενες έρευνες ήταν ασυνεπείς: ορισμένες μελέτες δείχνουν μια σύνδεση με τη γνωστική παρακμή, ενώ άλλες όχι. Δεν είναι επίσης σαφές εάν ορισμένες ηλικιακές ομάδες επηρεάζονται περισσότερο από άλλες. Τώρα, μια μεγάλη νέα μελέτη έχει να προσθέσει νέα δεδομένα σε αυτές τις ανησυχίες.
Η έρευνα ξεκίνησε να ελέγχει τη συσχέτιση χρησιμοποιώντας ιατρικά αρχεία πραγματικού κόσμου, με έμφαση στο πώς η ηλικία και η συχνότητα συνταγογράφησης μπορούν να επηρεάσουν τον κίνδυνο.
Τι διαπίστωσε η μελέτη για τη συσχέτιση της χρήσης γκαμπαπεντίνης με την άνοια
Η ομάδα χρησιμοποίησε δεδομένα από το TriNetX, μια μεγάλη αμερικανική βάση δεδομένων ηλεκτρονικών αρχείων υγείας που καλύπτει 68 οργανισμούς υγειονομικής περίθαλψης. Εξέτασαν 52.828 ενήλικες που είχαν διαγνωστεί με χρόνιο πόνο στη μέση, οι μισοί από τους οποίους είχαν λάβει γκαμπαπεντίνη. Παρακολούθησαν τους ασθενείς για 10 χρόνια για να δουν ποιοι εμφάνισαν άνοια ή ήπια γνωστική εξασθένηση.
Η ανάλυση έλεγξε το ιστορικό των ασθενών σχετικά με τη λήψη άλλων παυσίπονων και προϋπαρχόντων προβλημάτων υγείας. Οι ασθενείς στους οποίους συνταγογραφήθηκε γκαμπαπεντίνη είχαν 29% περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν άνοια και 85% περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν γνωστική εξασθένιση από εκείνους που δεν είχαν λάβει το φάρμακο.
Ωστόσο, η ηλικία έκανε επίσης τη διαφορά. Μεταξύ των ατόμων 18-64 ετών, ο κίνδυνος οποιασδήποτε από τις δύο διαγνώσεις υπερδιπλασιάστηκε σε σύγκριση με τους μη χρήστες. Εντός αυτής της ομάδας, η μεγαλύτερη αύξηση παρατηρήθηκε σε άτομα ηλικίας 35-49 ετών, τα οποία είχαν υπερδιπλάσιο κίνδυνο άνοιας και υπερτριπλάσιο κίνδυνο γνωστικής εξασθένισης. Παρόμοιο μοτίβο παρατηρήθηκε σε άτομα ηλικίας 50-64 ετών. Δεν παρατηρήθηκε πρόσθετος κίνδυνος σε ασθενείς ηλικίας 18 έως 34 ετών.