Άμεσες φαίνεται να είναι οι επιπτώσεις στον εγκέφαλο μετά από την κατανάλωση ενός γεύματος υψηλών λιπαρών. Τα νέα δεδομένα που φέρνει μία νέα μελέτη έρχονται να εντείνουν την ανησυχία για τις επιπτώσεις των γευμάτων υψηλών λιπαρών στην υγεία, οι οποίες απ’ ότι διαπιστώνεται δεν περιορίζονται μόνο στην καρδιά.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο The Journal of Nutritional Physiology, διαπίστωσε ότι τόσο οι νεότεροι όσο και οι μεγαλύτεροι σε ηλικία άνδρες παρουσίασαν περιορισμένη λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων αλλά και μειωμένη ρύθμιση της ροής του αίματος στον εγκέφαλο μετά από την κατανάλωση ενός μόνο γεύματος υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά.
Οι επιπτώσεις ήταν πιο έντονες στους μεγαλύτερους σε ηλικία συμμετέχοντες, γεγονός που υποδηλώνει ότι η ηλικία μπορεί να αυξάνει την ευαισθησία στις άμεσες επιπτώσεις των λιπαρών τροφών.
Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Ουαλίας διάλεξαν 41 υγιείς άνδρες για τη μελέτη τους. Οι 20 εξ αυτών ήταν ηλικίας 20 ετών και οι υπόλοιποι ηλικίας 60 ετών. Όλοι ήταν μη καπνιστές, χωρίς καρδιαγγειακά νοσήματα και δεν λάμβαναν φάρμακα που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τα αποτελέσματα της μελέτης.
Κάθε συμμετέχων κατανάλωσε ένα ειδικά σχεδιασμένο ρόφημα υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, φτιαγμένο από κρέμα γάλακτος, σιρόπι σοκολάτας, ζάχαρη και γάλα σε σκόνη. Οι συγγραφείς της μελέτης το χαρακτήρισαν ως «βόμβα για τον εγκέφαλο» επειδή είχε συνολικά 1.362 θερμίδες και 130 γραμμάρια λίπους. Το ρόφημα αυτό μπορεί άνετα να θεωρηθεί ισοδύναμο με ένα γεύμα fast food. Οι ερευνητές επέλεξαν αυτό το μείγμα επειδή είναι ικανό να δημιουργήσει μεταγευματική υπερλιπιδαιμία.
Για να παρακολουθήσουν τα αποτελέσματα, οι ερευνητές μέτρησαν την υγεία των αιμοφόρων αγγείων των συμμετεχόντων και έλεγξαν τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο τόσο πριν όσο και τέσσερις ώρες μετά από το γεύμα. Χρησιμοποίησαν υπερήχους για να ελέγξουν πόσο καλά διαστέλλονταν οι αρτηρίες κατά τη διάρκεια της αυξημένης ροής αίματος. Εξέτασαν επίσης πόσο αποτελεσματικά ο εγκέφαλος διατηρούσε σταθερή κυκλοφορία του αίματος κατά τη διάρκεια αλλαγών στην αρτηριακή πίεση.
Αύξηση των τριγλυκεριδίων
Μετά από μόλις τέσσερις ώρες, τα λιπίδια στο αίμα των συμμετεχόντων, ιδιαίτερα τα τριγλυκερίδια, αυξήθηκαν απότομα και στις δύο ηλικιακές ομάδες. Στους νεότερους άνδρες, τα επίπεδα αυξήθηκαν από 0,88 σε 2,26 mmol/L. Στους μεγαλύτερους άνδρες, αυξήθηκαν από 1,39 σε 2,92 mmol/L.
Ταυτόχρονα, η λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων δέχτηκε πλήγμα. Η διαστολή που προκαλείται από τη ροή μειώθηκε ελαφρώς: κατά περίπου 0,7 ποσοστιαίες μονάδες στους νέους άνδρες και 1,2 ποσοστιαίες μονάδες στους μεγαλύτερους άνδρες.
Αν και αυτοί οι αριθμοί μπορεί να φαίνονται μικροί, αντανακλούν μια μετρήσιμη μείωση στο πόσο ευέλικτες και ευαίσθητες ήταν οι αρτηρίες λίγες ώρες μετά από το φαγητό.
Αλλά ο εγκέφαλος έδειξε επίσης μη ικανοποιητικά σημάδια. Οι ερευνητές διαπίστωσαν αύξηση στον «δείκτη παλμικότητας» του εγκεφάλου, μια μέτρηση που δείχνει πόσο άκαμπτα έχουν γίνει τα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου. Η μεγαλύτερη ακαμψία σημαίνει ότι τα αγγεία είναι λιγότερο ικανά να απορροφούν τις αλλαγές στην πίεση, κάτι που μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο και άλλα εγκεφαλικά προβλήματα.
Το χειρότερο είναι ότι η ικανότητα του εγκεφάλου να διατηρεί σταθερή τη ροή του αίματος ήταν μειωμένη, ιδιαίτερα στους μεγαλύτερους σε ηλικία συμμετέχοντες. Αυτά τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι τα λιπαρά γεύματα μπορεί να θέσουν προσωρινά σε κίνδυνο ένα κρίσιμο προστατευτικό σύστημα του εγκεφάλου και ότι ο γερασμένος εγκέφαλος μπορεί να είναι πιο ευάλωτος.
Τι πρέπει να προσέχουν όσοι έχουν περάσει εγκεφαλικό επεισόδιο
Οι επιπτώσεις είναι ιδιαίτερα σημαντικές για όσους έχουν περάσει κάποιο εγκεφαλικό επεισόσιο ή για τα άτομα που διατρέχουν γενικότερα κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου.
Οι ερευνητές σημείωσαν ότι «θα πρέπει επίσης να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στη διατροφή ασθενών με εγκεφαλικό επεισόδιο», καθώς το σύστημα ρύθμισης της ροής του αίματος στον εγκέφαλο είναι ήδη υποβαθμισμένο μετά από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι οι άνδρες σε αυτή τη μελέτη ήταν σχετικά σε καλή φόρμα. Οι περισσότεροι είχαν καρδιοαναπνευστική ικανότητα άνω του μέσου όρου για την ηλικία τους. Αυτό σημαίνει ότι οι αρνητικές επιπτώσεις μπορεί να είναι ακόμη μεγαλύτερες σε άτομα που κάνουν καθιστική ζωή ή σε άτομα με προϋπάρχοντα προβλήματα υγείας.
