Η τακτική κατανάλωση καφέ ή τσαγιού σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες ενδέχεται να αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνων που επηρεάζουν τον οισοφάγο, τον σωλήνα που μεταφέρει την τροφή από τον λαιμό στο στομάχι, σύμφωνα με νέα μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο British Journal of Cancer.
Οι ερευνητές εξέτασαν δεδομένα περίπου 450.000 Βρετανών, και διαπίστωσαν ότι όσοι κατανάλωναν οκτώ ή περισσότερα φλιτζάνια πολύ ζεστό τσάι ή καφέ την ημέρα είχαν σχεδόν έξι φορές περισσότερες πιθανότητες να διαγνωστούν με πλακώδες καρκίνωμα οισοφάγου (ESCC) σε μέσο διάστημα παρακολούθησης 12 ετών, σε σύγκριση με όσους δεν κατανάλωναν ζεστά ροφήματα.
Πόσο μεγάλος είναι ο κίνδυνος από τα ζεστά ροφήματα
Οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να αξιολογήσουν τη θερμοκρασία που προτιμούσαν για τα ζεστά ροφήματα. Περίπου το 17% επέλεξε «πολύ ζεστό», το 66,5% «ζεστό» και το 15,3% «χλιαρό». Οι γυναίκες ήταν πιο πιθανό από τους άνδρες να επιλέξουν το «πολύ ζεστό», το οποίο, σύμφωνα με τους ερευνητές, ορίζεται ως θερμοκρασία άνω των 65°C.
Αυξημένος κίνδυνος παρατηρήθηκε επίσης σε όσους έπιναν περισσότερα από οκτώ φλιτζάνια την ημέρα. Ο κίνδυνος αυξανόταν 2,52 φορές σε όσους κατανάλωναν τέσσερα ή περισσότερα πολύ ζεστά ροφήματα την ημέρα, 3,67 φορές για όσους έπιναν τέσσερα έως έξι φλιτζάνια και 4,75 φορές για όσους κατανάλωναν έξι έως οκτώ φλιτζάνια.
Σε δημοσίευσή τους οι ερευνητές κατέληξαν: «Διαπιστώσαμε ότι όσοι στο Ηνωμένο Βασίλειο προτιμούσαν να πίνουν το τσάι ή τον καφέ τους ζεστό ή πολύ ζεστό, εμφάνιζαν υψηλότερη συχνότητα ESCC σε σχέση με όσους δεν κατανάλωναν ζεστά ροφήματα ή προτιμούσαν να τα πίνουν χλιαρά».
Οι ειδικοί επισήμαναν ότι η βιολογική εξήγηση για τη σχέση ανάμεσα στα πολύ ζεστά ροφήματα και τον κίνδυνο καρκίνου του οισοφάγου παραμένει ασαφής. Ωστόσο, πρόσθεσαν: «Μία υπόθεση είναι ότι η συχνή έκθεση σε πολύ ζεστά ροφήματα προκαλεί τραυματισμούς στα κύτταρα, οι οποίοι συμβάλλουν στην ανάπτυξη καρκίνου στον οισοφάγο. Μια μελέτη σε ζώα έδειξε ότι η κατανάλωση πολύ ζεστού νερού (70°C) είχε προαγωγική δράση όγκων σε προκαρκινικές βλάβες του οισοφάγου σε αρουραίους».
Μια παρόμοια μελέτη το 2019 σε ανθρώπους που ζούσαν στο Ιράν ανακάλυψε ότι όσοι έπιναν τσάι σε θερμοκρασία ίση ή άνω των 60°C είχαν αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του οισοφάγου. Αντίστοιχες μελέτες στη Μέση Ανατολή, την Αφρική και την Ασία έχουν επίσης ενισχύσει τη σύνδεση ανάμεσα στην κατανάλωση πολύ ζεστών ροφημάτων και την ανάπτυξη καρκίνου του οισοφάγου.
Το Cancer Research UK είχε επισημάνει τότε ότι οι 60°C είναι «πολύ πιο καυτοί από τους περισσότερους καφέδες ή τσάγια που καταναλώνουμε συνήθως». Στην ανάλυσή της πρόσθετε: «Αν αφήνετε το τσάι να κρυώσει για λίγα λεπτά πριν το πιείτε, ακόμη και κατά τη διάρκεια του βρασίματος, ή αν προσθέτετε κρύο γάλα, τότε δεν αυξάνετε τον κίνδυνο καρκίνου του οισοφάγου».
Πόσο ζεστό καφέ μπορείτε να πίνετε
Ο κίνδυνος καρκίνου μπορεί να εξαρτάται από το πόσο ζεστό υγρό πίνετε σε μία συνεδρία και με πόση ταχύτητα. Φαίνεται ότι η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας με μιας είναι πιο πιθανό να προκαλέσει θερμικό τραυματισμό στον οισοφάγο.
Σε μία μελέτη, οι ερευνητές μέτρησαν τη θερμοκρασία μέσα στον οισοφάγο ανθρώπων που έπιναν καυτό καφέ σε διαφορετικές θερμοκρασίες. Διαπίστωσαν ότι το μέγεθος της γουλιάς είχε μεγαλύτερη σημασία από τη θερμοκρασία του ροφήματος. Μία πολύ μεγάλη γουλιά (20 ml) καφέ στους 65°C αύξησε τη θερμοκρασία στον οισοφάγο έως και κατά 12°C. Με την πάροδο του χρόνου, οι μεγάλες γουλιές μπορούν να οδηγήσουν σε επαναλαμβανόμενους θερμικούς τραυματισμούς που φθείρουν τα κύτταρα.
Μια μικρή γουλιά καφέ μία στο τόσο στους 65°C δεν είναι πιθανό να προκαλέσει μακροπρόθεσμα προβλήματα. Όμως, η συστηματική κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων πολύ ζεστών ροφημάτων μπορεί με τα χρόνια να αυξήσει σημαντικά τον κίνδυνο καρκίνου του οισοφάγου.
Ποια είναι η ασφαλής θερμοκρασία;
Οι θερμοκρασίες παρασκευής ροφημάτων, όπως ο καφές, είναι συνήθως πολύ υψηλές, συχνά κοντά στο σημείο βρασμού του νερού. Για παράδειγμα, τα ζεστά ροφήματα σε πακέτο συχνά σερβίρονται σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες (γύρω στους 90°C) ώστε να προλαβαίνουν να κρυώσουν όταν οι καταναλωτές τα πίνουν αργότερα στο γραφείο ή στο σπίτι.
Μια μελέτη υπολόγισε την ιδανική θερμοκρασία για τον καφέ, λαμβάνοντας υπόψη τον κίνδυνο θερμικού τραυματισμού στον οισοφάγο αλλά και τη διατήρηση της γεύσης. Οι ερευνητές κατέληξαν ότι η βέλτιστη θερμοκρασία είναι 57,8°C.
