Οι καρδιαγγειακές παθήσεις, όπως η καρδιακή ανεπάρκεια, το έμφραγμα και το εγκεφαλικό, αποτελούν την κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως. Παράλληλα, υπολογίζεται ότι περίπου το 85% των θανάτων που σχετίζονται με τις καρδιαγγειακές παθήσεις οφείλεται σε έμφραγμα και εγκεφαλικό, ενώ περισσότερα από 64 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο ζουν με καρδιακή ανεπάρκεια.
Παλαιότερες έρευνες έχουν δείξει ότι υπάρχουν αρκετοί τροποποιήσιμοι παράγοντες που αφορούν τον τρόπο τρόπου μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο καρδιακών προβλημάτων. Μεταξύ αυτών είναι το κάπνισμα, η παχυσαρκία, η υψηλή αρτηριακή πίεση, η υψηλή χοληστερίνη, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, η κακή διατροφή με πολλά υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα και ο καθιστικός τρόπος ζωής.
Μια νέα μελέτη σε περισσότερους από 9.000 ενήλικες έδειξε ότι πάνω από το 99% όσων εμφάνισαν έμφραγμα, καρδιακή ανεπάρκεια ή εγκεφαλικό είχαν τουλάχιστον έναν από τους τέσσερις βασικούς καρδιαγγειακούς παράγοντες κινδύνου (υψηλή αρτηριακή πίεση, αυξημένη χοληστερίνη, υψηλό σάκχαρο νηστείας ή χρήση καπνού) σε μη ιδανικά επίπεδα πριν από το επεισόδιο.
Όπως έδειξαν τα ευρήματα της μελέτης, που δημοσιεύτηκε στο Journal of the American College of Cardiology, συχνότερος από αυτούς τους παράγοντες κινδύνου ήταν η υπέρταση.
Ποιοι είναι οι 4 βασικοί καρδιαγγειακοί παράγοντες κινδύνου
Για τη μελέτη αυτή, οι ερευνητές ανέλυσαν στοιχεία από περισσότερους από 9 εκατομμύρια ενήλικες στη Νότια Κορέα και σχεδόν 7.000 ενήλικες στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Οι συμμετέχοντες παρακολουθήθηκαν για έως και 20 χρόνια, γεγονός που επέτρεψε στους επιστήμονες να δουν πώς εξελίσσονταν οι μετρήσεις τους σε αρτηριακή πίεση, χοληστερίνη, σάκχαρο και κάπνισμα πριν εμφανιστεί το πρώτο καρδιαγγειακό πρόβλημα.
«Ορισμένες πρόσφατες μελέτες υποστήριξαν ότι οι βασικοί τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου ‘συχνά’ απουσίαζαν από άτομα που εμφάνισαν έμφραγμα ή άλλες καρδιακές και αγγειακές παθήσεις», εξήγησε ο Philip Greenland, καθηγητής Καρδιολογίας και προληπτικής ιατρικής στο Northwestern University Feinberg School of Medicine και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.
«Αμφιβάλαμε γι’ αυτό και θεωρήσαμε ότι αυτές οι έρευνες δεν είχαν λάβει υπόψη παλαιότερες εκθέσεις σε παράγοντες κινδύνου, οι οποίες μπορούν να μελετηθούν μόνο μέσα από μακροχρόνια δεδομένα», πρόσθεσε.
Οι τέσσερις βασικοί παράγοντες κινδύνου που μελέτησαν οι ερευνητές, με βάση τους ορισμούς της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας, ήταν:
- αρτηριακή πίεση 120/80 mm Hg ή υψηλότερη, ή υπό αγωγή
- σάκχαρο νηστείας 100 mg/dL ή υψηλότερο, διάγνωση διαβήτη ή υπό αγωγή
- παλαιότερη ή τρέχουσα χρήση καπνού
- ολική χοληστερίνη 200 mg/dL ή υψηλότερη, ή υπό αγωγή
«Αυτοί είναι οι βασικοί και τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου», ανέφερε ο Greenland. «Άλλοι πιθανοί παράγοντες κινδύνου, όπως η κληρονομικότητα ή συγκεκριμένοι δείκτες αίματος (π.χ. C-αντιδρώσα πρωτεΐνη), δεν είναι τροποποιήσιμοι. Άρα, εφόσον σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις εντοπίζονται οι τροποποιήσιμοι παράγοντες, υπάρχει σαφής ευκαιρία για πρόληψη».
Η υπέρταση είναι ο πιο συχνός παράγοντας κινδύνου
Η μελέτη κατέληξε ότι πάνω από το 99% των συμμετεχόντων είχε τουλάχιστον έναν παράγοντα κινδύνου σε μη υγιή επίπεδα πριν εμφανίσει καρδιακή ανεπάρκεια, εγκεφαλικό ή έμφραγμα.
Η υπέρταση ήταν ο συχνότερος παράγοντας κινδύνου, επηρεάζοντας πάνω από το 95% των συμμετεχόντων από τη Νότια Κορέα και πάνω από το 93% των συμμετεχόντων από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
«Αυτό είναι σημαντικό γιατί η υπέρταση είναι εύκολα ανιχνεύσιμη αλλά ασυμπτωματική, και συχνά παραβλέπεται», σχολίασε ο Greenland. «Τα ευρήματά μας δείχνουν πόσο αναγκαίο είναι να αναγνωρίζεται και να αντιμετωπίζεται».
Οι ερευνητές σημείωσαν επίσης ότι ακόμη και στις γυναίκες κάτω των 60 ετών, οι οποίες θεωρούνται γενικά χαμηλού κινδύνου για καρδιαγγειακές παθήσεις, πάνω από το 95% είχε τουλάχιστον έναν μη ιδανικό παράγοντα πριν εμφανίσει εγκεφαλικό ή καρδιακή ανεπάρκεια.
«Όπως γνωρίζουμε εδώ και πολλά χρόνια, υπάρχει ένας μικρός αριθμός τροποποιήσιμων παραγόντων κινδύνου για την καρδιοπάθεια, και σχεδόν πάντα τουλάχιστον ένας — συχνά περισσότεροι — είναι παρών πριν από τα καρδιαγγειακά επεισόδια. Οι ασθενείς θα πρέπει να βεβαιώνονται ότι αυτοί οι τέσσερις παράγοντες ελέγχονται σε κάθε ιατρική επίσκεψη, και αν υπάρχει έστω και μικρή απόκλιση, να λαμβάνονται μέτρα για τη διόρθωσή της ώστε να προληφθεί το έμφραγμα, το εγκεφαλικό ή η καρδιακή ανεπάρκεια», τόνισε ο Greenland.
«Το επόμενο βήμα είναι να βελτιωθεί η εφαρμογή όσων ήδη γνωρίζουμε», πρόσθεσε.
