Σχεδόν μία στις πέντε λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος (UTIs) σε μια ομάδα ασθενών στη Νότια Καλιφόρνια συνδέθηκε με E. coli από μολυσμένο κρέας, σύμφωνα με μια νέα μελέτη. Οι ερευνητές επισημαίνουν, ότι το πρόβλημα θα μπορούσε να αφορά ευρύτερα τις ΗΠΑ.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το 18% από περισσότερες από 2.300 λοιμώξεις του ουροποιητικού που εξετάστηκαν, σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο περιοδικό mBio, συνδέονταν με στελέχη E. coli που βρέθηκαν σε δείγματα κρέατος από σούπερ μάρκετ της ίδιας περιοχής. Τα κρέατα που βρέθηκαν πιο συχνά μολυσμένα με E. coli ήταν η γαλοπούλα και το κοτόπουλο, ακολουθούμενα από το χοιρινό και το βοδινό, όπως αναφέρει η μελέτη.
Η ανακάλυψη αυτή αλλάζει τον τρόπο που βλέπουμε το μολυσμένο κρέας, όχι απλώς ως πρόβλημα ασφάλειας τροφίμων, αλλά και ως πιθανή αιτία κοινών λοιμώξεων.
Πώς προκαλείται η ουρολοίμωξη
Οι λοιμώξεις του ουροποιητικού προκαλούνται όταν βακτήρια εισέλθουν στην ουρήθρα και μολύνουν το ουροποιητικό σύστημα, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC). Επηρεάζουν δυσανάλογα τις γυναίκες και τους ηλικιωμένους, σύμφωνα με το CDC. Αν και οι περισσότερες λοιμώξεις αντιμετωπίζονται με αντιβιοτικά, οι πιο σοβαρές μπορεί να φτάσουν στα νεφρά ή στο αίμα και να γίνουν απειλητικές για τη ζωή.
«Είναι αρκετά συχνό, μία στις πέντε, και με καλύτερη ασφάλεια τροφίμων θα μπορούσαμε να το μειώσουμε», δήλωσε ο Lance Price, καθηγητής περιβαλλοντικής υγείας στο Πανεπιστήμιο George Washington.
Εντοπισμός της μόλυνσης μέσω γονιδιακών αποτυπωμάτων
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τη μέθοδο της «γονιδιωματικής απόδοσης» (genomic attribution), συγκρίνοντας το DNA ασθενών με ευρήματα E.coli που βρέθηκαν σε κρέας, ώστε να εκτιμήσουν πόσες λοιμώξεις προέρχονται από ζώα. Αναλύοντας χιλιάδες βακτηριακά γονιδιώματα, διαπίστωσαν ότι περίπου 18% των περιπτώσεων έφεραν γενετικό αποτύπωμα που προερχόταν από ζώα, ποσοστό που αυξανόταν στο 21% σε περιοχές με χαμηλότερο εισόδημα. Η γαλοπούλα ήταν το πιο συχνά μολυσμένο κρέας, ακολουθούμενο από κοτόπουλο, χοιρινό και βοδινό.
Σε σούπερ μάρκετ φτωχότερων περιοχών βρέθηκαν συσκευασίες κοτόπουλου γεμάτες με φυσιολογικό ορό, αυτό το υγρό μπορεί να εξαπλώσει τα βακτήρια παντού. Προσθέτει βάρος, αλλά ίσως κάνει και τους ανθρώπους να αρρωσταίνουν.
Η ομάδα βρήκε επίσης υψηλότερα ποσοστά μόλυνσης σε μεγάλες, φθηνές συσκευασίες (value packs). Δεν είναι σαφές αν αυτό οφείλεται στις πρακτικές επεξεργασίας ή στις συνθήκες των καταστημάτων, αλλά το μοτίβο δείχνει ότι οι καταναλωτές με λιγότερες επιλογές ενδέχεται να εκτίθενται σε μεγαλύτερο κίνδυνο.
Πώς ερμηνεύουν οι ειδικοί τα ευρήματα
Η Tara Smith, καθηγήτρια επιδημιολογίας μολυσματικών ασθενειών στο Πανεπιστήμιο Kent State, η οποία δεν συμμετείχε στη μελέτη, είπε ότι τα αποτελέσματα είναι «αρκετά πειστικά» δείχνοντας «ότι τουλάχιστον κάποιες από αυτές τις λοιμώξεις E. coli προέρχονται από ζώα».
«Όταν έρχεσαι σε επαφή με αυτά τα βακτήρια, αγγίζοντας ωμό κρέας ή τρώγοντάς το μισοψημένο, μπορούν να εγκατασταθούν στο έντερό σου και να μείνουν εκεί», εξήγησε. «Οι περισσότερες λοιμώξεις του ουροποιητικού προέρχονται από τη δική σου εντερική χλωρίδα. Όταν αυτή η χλωρίδα περιλαμβάνει βακτήρια από ζώα, εκεί βρίσκεται η σύνδεση».
Η Betsy Foxman, καθηγήτρια επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, προέτρεψε σε προσεκτική ερμηνεία των αποτελεσμάτων. «Φυσικά είναι πιθανό», ανέφερε, «αλλά πόσο πρέπει να ανησυχούμε;» Η Foxman αμφισβήτησε αν το ποσοστό 18% ίσως είναι υπερεκτιμημένο, σημειώνοντας ότι οι λοιμώξεις του ουροποιητικού επηρεάζονται από παράγοντες όπως η ηλικία, η σεξουαλική δραστηριότητα, οι ορμόνες και άλλα.
«Η πραγματική απόδειξη θα ήταν μια επιδημία λοιμώξεων του ουροποιητικού που να συνδέεται με ένα συγκεκριμένο προϊόν», τόνισε, αν και συμφώνησε ότι η μελέτη ενισχύει τα στοιχεία πως τα βακτήρια από τα ζώα της τροφικής αλυσίδας κυκλοφορούν πιο ευρέως απ’ όσο συνειδητοποιούν οι περισσότεροι.
Οι άνθρωποι που ζουν σε περιοχές χαμηλού εισοδήματος είχαν 60% υψηλότερο κίνδυνο να προσβληθούν από τροφιμογενείς λοιμώξεις του ουροποιητικού σε σύγκριση με όσους ζουν σε πιο εύπορες περιοχές, σύμφωνα με τη μελέτη.
Η έρευνα δείχνει πώς η υγεία ανθρώπων, ζώων και περιβάλλοντος είναι αλληλένδετη. Τα ίδια στελέχη E. coli που μολύνουν ανθρώπους, προσβάλλουν και τα ζώα εκτροφής. Αν εξαλείφαμε αυτά τα βακτήρια στα ζώα, μέσω εμβολίων ή άλλων τρόπων, θα υπήρχε αμοιβαίο όφελος. Η μελέτη αποκαλύπτει επίσης πώς οι γεωργικές και πολιτικές αποφάσεις επηρεάζουν ολόκληρη την τροφική αλυσίδα. Αν και οι ΗΠΑ έχουν απαγορεύσει τη χρήση αντιβιοτικών για την αύξηση βάρους των ζώων, οι φάρμες τα χρησιμοποιούν ακόμα για πρόληψη ασθενειών σε συνθήκες υπερπληθυσμού.
Αυτά τα ζώα μπορούν να αναπτύξουν ανθεκτικότητα, και όταν οι άνθρωποι εκτεθούν αργότερα, κάποιες φορές τα φάρμακα δεν λειτουργούν.
Οι ρυθμιστικές αρχές θα πρέπει να αντιμετωπίζουν το βακτήριο E. coli στο κρέας ως σοβαρό κίνδυνο για τη δημόσια υγεία. Καλύτερη υγιεινή στα σφαγεία, αυστηρότερα πρότυπα μόλυνσης και πιο αποτελεσματικοί έλεγχοι θα μπορούσαν να βοηθήσουν. Ο εμβολιασμός των ζώων ενάντια στα στελέχη που εντοπίζονται συχνότερα στους ανθρώπους θα μπορούσε να προστατεύσει και τα ζώα και τους ανθρώπους.
Κανένας από τους ειδικούς δεν συνιστά πανικό ή πλήρη αποχή από το κρέας. Όπως επισημαίνουν οι ερευνητές, ακόμα και τα λαχανικά που λιπαίνονται με κοπριά μπορούν να φέρουν παρόμοια βακτήρια. Το μήνυμα δεν είναι αποχή, αλλά επαγρύπνηση: να θεωρούμε κάθε ωμό κρέας ως πιθανώς μολυσμένο μέχρι να ψηθεί καλά.
Οι καταναλωτές, δεν πρέπει να φέρουν μόνοι τους όλη την ευθύνη. Οι ρυθμιστικές αρχές και η βιομηχανία δεν θα κάνουν τίποτα αν δεν αναγνωρίσουν πρώτα τον κίνδυνο. Αν όμως το κάνουν, μπορούν να αναπτύξουν συστήματα που θα εμποδίζουν αυτά τα βακτήρια να μπουν στην τροφική αλυσίδα.
