Τα τσιμπήματα από τσούχτρες είναι συχνά και στις περισσότερες περιπτώσεις δεν χρειάζεται να δείτε γιατρό. Ωστόσο, το τσίμπημα ορισμένων ειδών, όπως της μωβ μέδουσας, μπορεί να είναι επικίνδυνο και να προκαλέσει σοβαρή αντίδραση ή ακόμη και θάνατο. Είναι σημαντικό να γνωρίζετε τι να κάνετε σε περίπτωση που σας τσιμπήσει μέδουσα.

Ήδη και σύμφωνα με την χθεσινή ανακοίνωση από το το Ελληνικό Παρατηρητήριο Βιοποικιλότητας, από τη Χαλκίδα και το Βόρειο Ευβοϊκό, το πρόβλημα είναι ιδαίτερα έντονο. Η Βόρεια Εύβοια αντιμετωπίζει ήδη πολύ σοβαρό πρόβλημα, καθώς λειτουργεί σαν έξοδος του Παγασητικού προς τα ανοικτά, ενώ ο Παγασητικός συνεχίζει να έχει παρουσία της μέδουσας, κυρίως στις ανατολικές ακτές του. Η έξαρση έχει φτάσει μέχρι και τις Βόρειες Σποράδες, με επιβεβαιωμένες παρουσίες σε Σκιάθο και Σκόπελο. Για αυτό αν κολυμπάτε ή επισκέπτεστε παραλίες στις παραπάνω περιοχές, να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί. Ας δούμε όμως ποια είναι τα συμπτώματα από τσιμπήματα μεδουσών; Καταρχήν, τα συμπτώματα εξαρτώνται από το είδος της μέδουσας.

Μπλε μέδουσα

Τα τσιμπήματά της είναι πολύ επώδυνα αλλά συνήθως δεν απαιτούν ιατρική παρέμβαση. Στην Ελλάδα, μπορεί να εμφανιστεί σε διάφορες ακτές του Αιγαίου ή του Ιονίου κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.

Συμπτώματα:

• Έντονος πόνος που μπορεί να διαρκέσει μία ή περισσότερες ώρες
• Ερυθρή γραμμή στο σημείο επαφής με τα πλοκάμια της μέδουσας, που μπορεί να διαρκέσει μέρες

Μωβ μέδουσες

Οι μωβ μέδουσες (Pelagia noctiluca) είναι γνωστές και ως «μαλλιαρές» μέδουσες ή τσούχτρες.

Αυτά τα τσιμπήματα συνήθως προκαλούν:

• Πόνο που διαρκεί ώρες
• Ερυθρότητα και γραμμές στο δέρμα που διαρκούν μέρες

Κυβομέδουσες (πιο επικίνδυνες)

Σπάνιες στην Ελλάδα, αλλά εάν εμφανιστούν (π.χ. λόγω μεταφοράς με θαλάσσια ρεύματα), μπορούν να προκαλέσουν:

• Σοβαρό πόνο
• Κοκκινωπές γραμμές σαν μαστιγώματα
• Σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να επηρεαστεί η καρδιά και να προκληθεί ακόμη και θάνατος μέσα σε 20–30 λεπτά

Υπάρχει επίσης το σύνδρομο Irukandji, που προκαλείται από αυτές. Τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν 20–30 λεπτά μετά το τσίμπημα και περιλαμβάνουν:

• Ισχυρό πόνο σε πλάτη, κοιλιά, στήθος και στους μύες
• Ταχυκαρδία, υπέρταση
• Άγχος, ναυτία, εμετούς
• Σε σοβαρές περιπτώσεις, καρδιακές επιπλοκές

Τι προκαλούν τα τσιμπήματα των μεδουσών;

Τα τσιμπήματα συμβαίνουν όταν τα πλοκάμια της μέδουσας έρθουν σε επαφή με το δέρμα. Οι νηματοκύστες (μικρά κύτταρα με δηλητήριο) εκτοξεύουν τοξίνες στο δέρμα. Η σοβαρότητα εξαρτάται από το είδος της μέδουσας και την ποσότητα πλοκαμιών που ήρθαν σε επαφή με το δέρμα.

Πότε πρέπει να δείτε γιατρό;

Απευθυνθείτε σε γιατρό αν:

• Ο πόνος είναι έντονος και δεν υποχωρεί
• Έχετε άλλα συμπτώματα, όπως ναυτία, μυϊκό πόνο, ταχυκαρδία κ.λπ.
• Αν υποψιάζεστε σύνδρομο Irukandji ή έχετε επηρεαστεί έντονα από τσίμπημα μέδουσας, καλέστε άμεσα το ΕΚΑΒ ή πηγαίνετε σε νοσοκομείο

Πρώτες βοήθειες για τσιμπήματα από μέδουσες

• Ξεπλύνετε την περιοχή με θαλασσινό νερό (όχι γλυκό νερό)
• Αφαιρέστε τυχόν πλοκάμια ή ξεπλύνετέ τα με θαλασσινό νερό (φορέστε γάντια)
• Μην χρησιμοποιείτε ξύδι σε αυτά τα τσιμπήματα, καθώς αυτό μπορεί να επιδεινώσει τον πόνο

Σε περίπτωση σοβαρού περιστατικού, εάν σας τσιμπήσει κυβομέδουσα:

• Αν το άτομο είναι αναίσθητο, εφαρμόστε κάρπα
• Αφαιρέστε τα πλοκάμια με το χέρι ή με θαλασσινό νερό
• Ρίξτε ξύδι στο σημείο του τσιμπήματος (απενεργοποιεί τις νηματοκύστες)
• Εφαρμόστε παγοκύστη
• Πηγαίνετε άμεσα στο νοσοκομείο. Ενδέχεται να απαιτηθεί να σας χορηγηθεί κάποιος ορός, ισχυρά παυσίπονα ή παρακολούθηση καρδιακής λειτουργίας.

Επιπλοκές από τσιμπήματα

Τα τσιμπήματα από κοινές μέδουσες μπορεί να προκαλέσουν φουσκάλες που χρειάζονται περιποίηση με επιθέματα. Σπανιότερα, μπορεί να προκύψουν:

• Ναυτία
• Εμετός
• Κοιλιακός και μυϊκός πόνος
• Δυσκολία στην αναπνοή

Αυτό συμβαίνει σε λιγότερο από 1% των περιπτώσεων.