Το ζεστό περιβάλλον που δημιουργείται στα πόδια μας όταν φοράμε κάλτσες, είναι το πιο κατάλληλο για να αναπτυχθούν μικρόβια. Συνήθως, τα μικρόβια αυτά αναπτύσσονται μεταξύ των δαχτύλων των ποδιών λόγω των ιδρωτοποιών αδένων που υπάρχουν σε εκείνη την περιοχή. Έτσι, κάθε φορά που βγάζουμε τις κάλτσες μας δεν θα πρέπει να ξεχνάμε τα μικρόβια που «κουβαλούν».
Τα πόδια όχι μόνο φιλοξενούν μια τεράστια ποικιλία μικροοργανισμών – έως και 1.000 διαφορετικά είδη – αλλά φέρουν επίσης ένα ευρύτερο φάσμα μυκητιασικών ειδών από οποιοδήποτε άλλο μέρος του σώματος.
Αυτό σημαίνει ότι τα πόδια μας δεν είναι απλώς ιδρωμένα ή μυρίζουν αλλά έχουν μία βιοποικιλομορφία. Επειδή τα πόδια μας λοιπόν είναι πλούσια σε μικρόβια, οι κάλτσες γίνονται ο ιδανικός χώρος για να αναπτυχθούν αυτά τα βακτήρια και οι μύκητες.
Μελέτες δείχνουν ότι οι κάλτσες φιλοξενούν τόσο αβλαβείς «κατοίκους» του δέρματος, όπως αρνητικούς στην κοαγκουλάση σταφυλόκοκκους, όσο και δυνητικά επικίνδυνα παθογόνα, όπως Ασπέργιλλο, Σταφυλόκοκκο, Κάντιντα, Ιστόπλασμα και Κρυπτόκοκκο. Αυτά τα μικρόβια ευδοκιμούν στον ζεστό, υγρό χώρο ανάμεσα στα δάχτυλα των ποδιών, τρεφόμενα με ιδρώτα και νεκρά κύτταρα του δέρματος.
Τα υποπροϊόντα τους, όπως τα πτητικά λιπαρά οξέα και οι ενώσεις θείου, είναι αυτά που δίνουν στα ιδρωμένα πόδια, τις κάλτσες και τα παπούτσια αυτή την … περίφημη οσμή. Δεν είναι ο ίδιος ο ιδρώτας που μυρίζει, αλλά ο μικροβιακός μεταβολισμός αυτού του ιδρώτα.
Το μικροβίωμα των καλτσών δεν επηρεάζεται μόνο από τα πόδια - αντανακλά και το περιβάλλον μας. Οι κάλτσες συλλέγουν μικρόβια από κάθε επιφάνεια στην οποία περπατάμε, συμπεριλαμβανομένων των δαπέδων του σπιτιού, των χαλιών γυμναστικής, των αποδυτηρίων, ακόμη και του κήπου. Λειτουργούν ως μικροβιακά σφουγγάρια, συλλέγοντας βακτήρια και μύκητες από το χώμα, το νερό, τις τρίχες και τα κατοικίδια ζώα, καθώς και τη γενική σκόνη. Σε μια μελέτη, διαπιστώθηκε ότι οι κάλτσες που φορέθηκαν για 12 ώρες είχαν τον υψηλότερο αριθμό βακτηρίων και μυκήτων από οποιοδήποτε άλλο ρούχο που ελέγχθηκε.
Οι κάλτσες μπορούν επίσης να διαδραματίσουν βασικό ρόλο στην εξάπλωση μυκητιασικών λοιμώξεων όπως το Tinea pedis (πιο γνωστό ως πόδι του αθλητή), μια εξαιρετικά μεταδοτική πάθηση που επηρεάζει κυρίως τα δάχτυλα των ποδιών, αλλά μπορεί να εξαπλωθεί στις φτέρνες, τα χέρια ή ακόμα και στη βουβωνική χώρα. Η λοίμωξη προκαλείται από δερματόφυτα, δηλαδή μύκητες οι οποίοι αγαπούν τα ζεστά, υγρά περιβάλλοντα - ακριβώς το είδος που βρίσκεται σε ιδρωμένες κάλτσες και στενά παπούτσια.
Με βάση τα παραπάνω δεν μπορεί να αμφισβητηθεί το γεγονός ότι όταν πρόκειται για το πλύσιμο των καλτσών, η υγιεινή έχει τη μεγαλύτερη σημασία. Μελέτες δείχνουν ότι το πλύσιμο σε θερμοκρασία 30 με 40°C μπορεί να μην επαρκεί για την εξόντωση βακτηρίων και μυκήτων. Στην πραγματικότητα, οι κάλτσες που δεν καθαρίζονται επαρκώς μπορούν να λειτουργήσουν ως φορείς μόλυνσης, ειδικά σε νοικοκυριά με ευάλωτα άτομα. Η ιδανική λοιπόν, θερμοκρασία πλυσίματος που προτείνεται είναι στους 60 βαθμούς Κελσίου.
