Τα φρούτα και τα λαχανικά της εποχής είναι πιο φρέσκα, πιο νόστιμα και συνήθως πιο θρεπτικά, καθώς προλαβαίνουν να ωριμάσουν φυσικά πριν από τη συγκομιδή και να φτάσουν στο πιάτο σας με περισσότερα αρώματα και θρεπτικά συστατικά. Το να τρώτε εποχιακά σημαίνει ότι επιλέγετε προϊόντα που έχουν μόλις μαζευτεί από την περιοχή σας, κάτι που δεν ωφελεί μόνο την υγεία σας αλλά και τους ντόπιους παραγωγούς και το περιβάλλον συνολικά.
Στα σούπερ μάρκετ θα βρείτε φρέσκα φρούτα και λαχανικά όλο τον χρόνο, όμως όταν αυτά δεν είναι στην εποχή τους, είναι πιο πιθανό να έχουν εισαχθεί από άλλες χώρες και να έχουν ταξιδέψει για μέρες μέχρι να φτάσουν στον πάγκο. Κατά τη διαδικασία αυτή χάνουν μέρος της διατροφικής τους αξίας, ενώ η ποιότητά τους συχνά δεν συγκρίνεται με εκείνη των προϊόντων που καταναλώνονται αμέσως μετά τη συγκομιδή.
«Τα εποχιακά προϊόντα παραμένουν στο δέντρο, στο φυτό ή στο κλήμα μέχρι να ωριμάσουν πλήρως και έτσι μας δίνουν περισσότερη γεύση και περισσότερα θρεπτικά συστατικά. Όταν, αντίθετα, πρέπει να μεταφερθούν σε μεγάλες αποστάσεις, χάνεται μέρος αυτών», εξήγησε η Judy Simon, κλινική διαιτολόγος-διατροφολόγος και πιστοποιημένη εκπαιδεύτρια υγείας στην Nutrition Clinic του UW Medical Center στο Σιάτλ.
Τα οφέλη για την υγεία σας
Οι Διατροφικές Οδηγίες για τους Αμερικανούς συστήνουν στους ενήλικες να καταναλώνουν καθημερινά 1,5–2 φλιτζάνια (1 φλιτζάνι αντιστοιχεί σε σχεδόν 240 ml) φρούτα και 2–3 φλιτζάνια λαχανικά, ωστόσο η πραγματικότητα δείχνει ότι οι περισσότεροι δεν φτάνουν ποτέ αυτά τα επίπεδα. Η κατανάλωση εποχιακών προϊόντων μπορεί να σας βοηθήσει να αυξήσετε με φυσικό τρόπο την ποικιλία στη διατροφή σας, ώστε να δώσετε στον οργανισμό σας μεγαλύτερο εύρος βιταμινών, μετάλλων και φυτικών ουσιών που όχι μόνο στηρίζουν τη συνολική υγεία αλλά και ενδέχεται να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.
«Η ποικιλία στη διατροφή ενισχύεται όταν προσαρμόζετε τις επιλογές σας ανάλογα με την εποχή, γιατί διαφορετικά υπάρχει ο κίνδυνος να τρώτε συνεχώς τα ίδια πράγματα», είπε στο Very Well Health η Sherry Gray, κλινική διαιτολόγος και υπεύθυνη διατροφικής εκπαίδευσης στο Πανεπιστήμιο του Κονέκτικατ.
Η ίδια τόνισε ότι τα εποχιακά τρόφιμα βοηθούν το σώμα να προσαρμόζεται καλύτερα στις μεταβολές του καιρού, δίνοντας ως παράδειγμα το καρπούζι, που το καλοκαίρι προσφέρει ενυδάτωση και δροσιά, ενώ τα πιο «βαριά» χειμωνιάτικα λαχανικά όπως τα παντζάρια και οι γλυκοπατάτες προσφέρουν περισσότερη ενέργεια για τις κρύες μέρες.
«Αν αγοράζετε τοπικά και φρέσκα, η γεύση είναι σίγουρα καλύτερη και η θρεπτική αξία ανώτερη σε σχέση με προϊόντα που έχουν μεταφερθεί από μακριά», πρόσθεσε η Gray. Όταν τα φρούτα και τα λαχανικά χρειάζεται να ταξιδέψουν για μέρες, η θερμοκρασία και οι συνθήκες αποθήκευσης μπορεί να οδηγήσουν σε απώλεια βιταμινών και μετάλλων αλλά και σε αλλοιώσεις στην εμφάνιση, ενώ για να διατηρηθεί η ποιότητά τους συχνά εφαρμόζονται μέθοδοι όπως θερμική επεξεργασία, βρώσιμες επιστρώσεις ή ουσίες που επιταχύνουν την ωρίμανση.
Διαφορετικά εποχιακά προϊόντα ανάλογα με την περιοχή
Η εποχικότητα εξαρτάται πάντα από το κλίμα κάθε τόπου και δεν είναι ίδια σε όλες τις περιοχές.
«Αυτό που θεωρείται εποχιακό σε ένα μέρος δεν είναι εποχιακό σε ένα άλλο, καθώς κάθε περιοχή έχει τις δικές της καλλιεργητικές περιόδους», είπε η Jennie Schmidt, κλινική διαιτολόγος και παραγωγός στη Schmidt Farms στο Μέριλαντ.
Φρέσκα εποχιακά προϊόντα μπορείτε να βρείτε σε πάγκους παραγωγών, στις λαϊκές αγορές, σε σούπερ μάρκετ, αλλά και σε τοπικές φάρμες που προσφέρουν τη δυνατότητα να μαζέψετε μόνοι σας φρούτα και λαχανικά, σημείωσε η ίδια.
Τι ισχύει για τα κατεψυγμένα και τα κονσερβοποιημένα οπωροκηπευτικά;
Αν και τα φρέσκα προϊόντα της εποχής προσφέρουν τη μεγαλύτερη θρεπτική αξία, οι κατεψυγμένες και οι κονσερβοποιημένες επιλογές εξακολουθούν να θεωρούνται υγιεινές, ιδιαίτερα όταν δεν υπάρχουν διαθέσιμα τοπικά φρέσκα προϊόντα.
«Έχουμε καλλιεργήσει τόσο φρέσκα λαχανικά όσο και λαχανικά για κονσερβοποίηση και κατάψυξη», είπε η Schmidt. «Η επεξεργασία τους γίνεται συνήθως μέσα σε 24 ώρες από τη συγκομιδή, γεγονός που σημαίνει ότι τα κατεψυγμένα και τα κονσερβοποιημένα αποτελούν πραγματικά θρεπτικές επιλογές, ειδικά τους μήνες που δεν υπάρχει μεγάλη ποικιλία φρέσκων προϊόντων».