Έχετε ακούσει ποτέ τον όρο «τροφές της ευτυχίας»; Αν όχι, να ξέρετε ότι υπάρχει και αφορά τις τροφές που επηρεάζουν τη διάθεση και την ψυχική μας υγεία.
Η Felice Jacka από το Food and Mood Centre στο Πανεπιστήμιο Deakin, στο Geelong της Αυστραλίας λέει ότι αν και «βομβαρδιζόμαστε» μέσω ελκυστικών διαφημίσεων από γλυκά, παγωτά, πίτσες, μπέργκερ κα, «είναι ένας μύθος ότι αυτές οι τροφές θα μας κάνουν ευτυχισμένους».
Τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια, η Jacka και οι συνάδελφοί της έχουν πρωτοπορήσει στον τομέα της διατροφικής ψυχιατρικής. Μελετούν πώς διάφορες τροφές επηρεάζουν τη διάθεση και την ψυχική υγεία των ανθρώπων. Και έχουν διαπιστώσει ότι ορισμένες τροφές είναι ικανές να μας προστατέψουν από την κατάθλιψη, ενώ άλλες «χαλούν» τη διάθεσή μας και αυξάνουν τον κίνδυνο κατάθλιψης.
Υπάρχουν ολοένα και περισσότερες ενδείξεις ότι τα γλυκά και τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα εμπίπτουν ξεκάθαρα στη δεύτερη κατηγορία. Μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι οι άνθρωποι μπορεί να αισθάνονται άγχος, ευερεθιστότητα, θυμό ή λήθαργο αρκετές ώρες μετά την κατανάλωση τροφών που είναι γεμάτες με επεξεργασμένους υδατάνθρακες και σάκχαρα.
«Για παράδειγμα, κάποια πρωινά του Σαββατοκύριακου, πηγαίνω σε ένα εστιατόριο και τρώω βάφλα. Μέχρι τις 10 η ώρα, νιώθω απαίσια», λέει η παιδογαστρεντερολόγος Δρ. Kara Margolis από το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, η οποία μελετά πώς η υγεία του εντέρου συνδέεται με τις διαταραχές της διάθεσης. Επίσης, μακροπρόθεσμα πάρα πολλές από αυτές τις τροφές μπορεί να επηρεάσουν την ψυχική υγεία.
Μεγάλες επιδημιολογικές μελέτες σε διάφορους πολιτισμούς έχουν δείξει ότι μια δίαιτα πλούσια σε υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα και επεξεργασμένους υδατάνθρακες αυξάνει τον κίνδυνο κατάθλιψης ενός ατόμου. «Μπορούμε να δούμε ότι σχετίζεται με 20 έως 30% υψηλότερο κίνδυνο», λέει η Margolis. Ταυτόχρονα, αρκετές τυχαιοποιημένες μελέτες ελέγχου έχουν διαπιστώσει ότι όταν οι άνθρωποι αφαιρούν τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα από τη διατροφή τους και τα αντικαθιστούν με περισσότερα ολόκληρα και ελάχιστα επεξεργασμένα τρόφιμα, η κατάθλιψή τους μειώνεται.
Ας δούμε τώρα πώς τα φασόλια και οι φακές, που αρκετοί αποφεύγουν να καταναλώσουν για διάφορους λόγους, μπορούν να κάνουν «θαύματα» στη διάθεσή μας. Η Δρ. Meroë Morseat, από το Κέντρο Καρκίνου MD Anderson του Πανεπιστημίου του Τέξας προτρέπει τους καταναλωτές να τρώνε φασόλια και φακές.
«Το μικροβίωμά σας λατρεύει τα φασόλια», διευκρινίζει η ίδια και προσθέτει: «Στην έρευνά μας, βλέπουμε ότι μια πολύ μικρή ποσότητα φασολιών στη διατροφή μπορεί στην πραγματικότητα να επηρεάσει σημαντικά το μικροβίωμά σας με καλό τρόπο».
Σε αντίθεση με πολλά λαχανικά, δεν χρειάζεται να τρώτε πολλά φασόλια για να πάρετε μια μεγάλη δόση φυτικών ινών. Για παράδειγμα, ένα τέταρτο του φλιτζανιού μαγειρεμένα μαύρα φασόλια περιέχει περίπου πέντε έως επτά γραμμάρια φυτικών ινών. Τα ξερά φασόλια και οι φακές είναι επίσης ένας εξαιρετικά οικονομικός τρόπος για να ενισχύσετε τις φυτικές ίνες στη διατροφή σας, λέει η Hannah Holscher, επιστήμονας μικροβιώματος και διαιτολόγος στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόις Urbana-Champaign.
«Τις κρύες μέρες του χειμώνα, απλώς διαλέξτε την αγαπημένη σας σούπα, διαλέξτε τα αγαπημένα σας όσπρια και προσθέστε τα στη σούπα», προσθέτει. Οι φακές μαγειρεύονται γρήγορα επειδή δεν χρειάζονται μούλιασμα.
Μόλις προσαρμοστεί το μικροβίωμά σας, τα βακτήρια θα σας ευχαριστήσουν βελτιώνοντας τη διάθεσή σας μακροπρόθεσμα. Άλλωστε, μελέτες δείχνουν ότι όταν τα βακτήρια του εντέρου σας είναι χαρούμενα, σας κάνουν και εσάς χαρούμενους
