HIV: Χαμόγελα αισιοδοξίας για δύο νέα εμβόλια mRNA

HIV: Χαμόγελα αισιοδοξίας για δύο νέα εμβόλια mRNA
Παρασκευή, 01/08/2025 - 18:46

Αν και οι κλινικές δοκιμές είναι σε πολύ αρχικό στάδιο, οι επιστήμονες αισιοδοξούν ότι βρίσκονται στο σωστό δρόμο για την καταπολέμηση του HIV.

Κλινική δοκιμή πρώιμου σταδίου δίνει ελπίδες για την αποτελεσματικότητα των νέων εμβολίων mRNA, που βρίσκονται σε πειραματικό στάδιο κατά του ιού HIV. Οι δοκιμές ξεκίνησαν σε ζώα και επεκτάθηκαν σε ανθρώπους.

Πιο συγκεκριμένα, τα αποτελέσματα από κλινικές δοκιμές πρώιμου σταδίου έδειξαν ότι το 80% των συμμετεχόντων που έλαβαν ένα από τα δύο υποψήφια εμβόλια κατά του HIV, τα οποία βρίσκονται σε πειραματικό στάδιο παρήγαγαν αντισώματα κατά των ιικών πρωτεϊνών. Αυτή η εξέλιξη αναδεικνύει τα οφέλη των εμβολίων mRNA κατά του ιού HIV.

Να σημειωθεί ότι στο πλαίσιο της κλινικής δοκιμής, τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύει το Nature, ελέγχθηκαν δύο υποψήφια εμβόλια κατά του HIV με τεχνολογία mRNA. Η συγκεκριμένη κλινική δοκιμή είναι μόλις η τρίτη στη σειρά που δοκιμάζει εμβόλια mRNA κατά του HIV.

«Αυτές είναι οι πρώτες μελέτες, επομένως είναι πολύ, πολύ σημαντικές», λέει η λοιμωξιολόγος Sharon Lewin, επικεφαλής του Ινστιτούτου Peter Doherty για Λοιμώξεις και Ανοσία στη Μελβούρνη της Αυστραλίας.

Ο αριθμός των ασθενών με HIV παγκοσμίως

Περίπου 41 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως ζουν με τον ιό HIV, για τον οποίο δεν υπάρχει επί του παρόντος εμβόλιο. Για να σχεδιάσουν εμβόλια κατά ενός ιού, οι ερευνητές συχνά μελετούν πώς το σώμα απομακρύνει τον παθογόνο παράγοντα από το σύστημά του, σημειώνει η Lewin.

Αλλά ο HIV επιτίθεται στο ανοσοποιητικό σύστημα και ο οργανισμός σπάνια καταφέρνει να τον απομακρύνει. Ως αποτέλεσμα, οι υποψήφιοι ασθενείς για τα εμβόλια κατά του ιού πρέπει να υποβληθούν σε πολλές δοκιμές εν μέσω σφαλμάτων.

Το πρώτο εμβόλιο mRNA εγκρίθηκε το 2020, για την COVID-19. Σε σύγκριση με άλλους τρόπους χορήγησης, τα εμβόλια mRNA μπορούν να τροποποιηθούν με χαμηλό κόστος γρήγορα – μέσα σε μερικούς μήνες, όχι χρόνια - γεγονός που επιτρέπει στους ερευνητές να δοκιμάσουν διαφορετικές στρατηγικές.

Τα εμβόλια λειτουργούν παρέχοντας οδηγίες στα κύτταρα, με τη μορφή mRNA, για την παραγωγή συγκεκριμένων πρωτεϊνών που συνήθως βρίσκονται στην επιφάνεια των ιών. Αυτό προκαλεί μια ανοσολογική απόκριση, η οποία βοηθά το σώμα να αναγνωρίσει και να εξαλείψει έναν ιό σε περίπτωση που εκτεθεί στον πραγματικό ιό.

Η διαφορά των συμβατικών εμβολίων από αυτά με τεχνολογία mRNA

Ο HIV χρησιμοποιεί μια πρωτεΐνη «περιβλήματος» στην εξωτερική του μεμβράνη για να συνδέεται και να μολύνει τα κύτταρα. Στην πρόσφατη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Science Translational Medicine, μια ομάδα ερευνητών, συμπεριλαμβανομένου του William Schief από την Scripps Research στη Λα Χόγια της Καλιφόρνια, ο οποίος εργάζεται στον σχεδιασμό πρωτεϊνών, διεξήγαγε μια μικρή δοκιμή, συγκρίνοντας δύο προσεγγίσεις εμβολίων.

Στη μία, την τυπική μέθοδο για υποψήφια εμβόλια κατά του HIV, το κύτταρο κατευθύνεται να παράγει πρωτεΐνες περιβλήματος που κυκλοφορούν ελεύθερα. Στην άλλη, το εμβόλιο mRNA δίνει εντολή στο κύτταρο να παράγει πρωτεΐνες περιβλήματος που είναι προσκολλημένες στην κυτταρική μεμβράνη - παρόμοια με τον τρόπο που βρίσκονται στον ζωντανό ιό. Οι συγγραφείς περιγράφουν αντίστοιχες δοκιμές σε ζώα αυτής της μεθόδου – και των αποτελεσμάτων της - σε συνοδευτική εργασία.

Στη δοκιμή συμμετείχαν 108 υγιείς ενήλικες ηλικίας μεταξύ 18 και 55 ετών σε δέκα τοποθεσίες μελέτης στις Ηνωμένες Πολιτείες. Εξετάστηκαν δύο υποψήφια εμβόλια συνδεδεμένα με μεμβράνη και ένα ακόμη υποψήφιο, μη συνδεδεμένο. Οι συμμετέχοντες έλαβαν τρεις δόσεις ενός μόνο εμβολίου, σε χαμηλή ή υψηλή δόση, με διαφορά αρκετών εβδομάδων. Το εμβόλιο που έλαβαν επιλέχθηκε τυχαία. Τα εμβόλια παρέχονταν από τη φαρμακευτική εταιρεία Moderna στο Κέιμπριτζ της Μασαχουσέτης, όπου ο Schief είναι αντιπρόεδρος για τον σχεδιασμό πρωτεϊνών.

Τα μέχρι στιγμής συμπεράσματα είναι ενθαρρυντικά, αν και απαιτούνται περαιτέρω έρευνες.

Τελευταία τροποποίηση στις 01/08/2025 - 18:13