Η απώλεια δοντιών στον άνθρωπο δεν είναι μόνο αντιαισθητική αλλά μπορεί να δημιουργήσει περαιτέρω προβλήματα, πέρα από τις δυσκολίες στη μάσηση.
Μια νέα μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Χιροσίμα διαπίστωσε ότι τα ηλικιωμένα ποντίκια χωρίς γομφίους είχαν μετρήσιμη γνωστική εξασθένηση, ακόμη και όταν οι διατροφικές τους συνήθειες δεν άλλαξαν.
Τα αποτελέσματα δημοσιεύθηκαν στο Archives of Oral Biology. «Η απώλεια δοντιών είναι συχνή στους ηλικιωμένους πληθυσμούς, ωστόσο η άμεση νευρολογική της επίδραση παραμένει ασαφής», δήλωσε η Rie Hatakeyama, μεταδιδακτορική ερευνήτρια στη Μεταπτυχιακή Σχολή Βιοϊατρικών και Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου της Χιροσίμα (HU) και πρώτη συγγραφέας της μελέτης. «Η μελέτη μας εξετάζει εάν η ίδια η απώλεια δοντιών, ανεξάρτητα από διατροφικές ελλείψεις, όπως μια δίαιτα χαμηλή σε πρωτεΐνες, μπορεί να προκαλέσει γνωστική εξασθένηση σε αρσενικά ποντίκια», πρόσθεσε.
Οι ερευνητές για να διερευνήσουν πώς η ικανότητα μάσησης και η διατροφή επηρεάζουν από κοινού τον εγκέφαλο, χρησιμοποίησαν αρσενικά ποντίκια με τάση γήρανσης και τα κατέταξαν σε μία από τις παρακάτω τέσσερις κατηγορίες: δίαιτα με φυσιολογική πρωτεΐνη χωρίς εξαγωγή δοντιού, δίαιτα χαμηλή σε πρωτεΐνη χωρίς εξαγωγή δοντιού, μοριακή εξαγωγή με δίαιτα με φυσιολογική πρωτεΐνη και μοριακή εξαγωγή με δίαιτα χαμηλή σε πρωτεΐνη. Μετά από έξι μήνες, τα ποντίκια υποβλήθηκαν σε δοκιμασίες συμπεριφοράς και λεπτομερείς αναλύσεις του εγκεφαλικού τους ιστού για δείκτες φλεγμονής, νευρωνικής απώλειας και γονιδιακής έκφρασης που σχετίζεται με τον κυτταρικό θάνατο.
Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά: τα ποντίκια που έχασαν τους γομφίους τους εμφάνισαν σημαντική μείωση της μνήμης, παρόλο που ακολούθησαν την ίδια διατροφή με τις ομάδες ελέγχου. «Αυτό υποδηλώνει ότι η μειωμένη μασητική διέγερση, και όχι η πρόσληψη πρωτεΐνης από τη διατροφή, συμβάλλει στην γνωστική επιδείνωση», διευκρίνισε η Hatakeyama. «Είναι εκπληκτικό το γεγονός ότι ένα περιφερειακό συμβάν στο στόμα μπορεί να επηρεάσει τόσο βαθιά το κεντρικό νευρικό σύστημα», συμπλήρωσε.
Η ανάλυση του εγκεφαλικού ιστού υποστήριξε αυτά τα ευρήματα συμπεριφοράς. Τα αποτελέσματα δεν έδειξαν καμία αλληλεπίδραση μεταξύ της απώλειας δοντιών και της δίαιτας χαμηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνες στα επίπεδα της αναλογίας mRNA Bax/Bcl-2, ενός δείκτη που αντιπροσωπεύει τον κυτταρικό θάνατο έναντι της επιβίωσης.
Αντίθετα, η απώλεια δοντιών από μόνη της αύξησε αυτή την αναλογία, υποδεικνύοντας μια μετατόπιση προς την προ-αποπτωτική δραστηριότητα ή δραστηριότητα που προάγει τον κυτταρικό θάνατο στον εγκέφαλο. Η απώλεια δοντιών προκάλεσε φλεγμονή και απώλεια κυττάρων στις περιοχές CA1 και οδοντωτής έλικας του ιππόκαμπου - περιοχές απαραίτητες για την μνήμη.
Εν τω μεταξύ, οι επιπτώσεις μιας δίαιτας χαμηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνες περιορίστηκαν στην περιοχή CA3, η οποία παίζει ρόλο στην ολοκλήρωση των μοτίβων. Αυτά τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι η μείωση της μάσησης προκαλεί οδούς προ-κυτταρικού θανάτου στον εγκέφαλο.
Αυτή η μελέτη έρχεται να προσθέσει νέα στοιχεία, επιβεβαιώνοντας το γεγονός ότι η στοματική υγεία είναι βαθιά συνδεδεμένη με την υγεία του εγκεφάλου και ότι η προστασία της ικανότητας μάσησης μπορεί να είναι μια απλή αλλά ισχυρή στρατηγική για τη διατήρηση της γνωστικής λειτουργίας αργότερα στη ζωή.
