«Η ιστοσελίδα των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC) για τον αυτισμό και τα εμβόλια ενημερώθηκε την Τετάρτη [σ.σ.: 19 Νοεμβρίου] με ανακριβείς και παραπλανητικές πληροφορίες», γράφει πρόσφατο δημοσίευμα του αμερικανικού CNN.

Ειδικότερα, επιστημονικά δεδομένα στην επίσημη ιστοσελίδα του CDC αντικαταστάθηκαν από θέσεις του αντιεμβολιαστικού κινήματος, οι οποίες αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο τα εμβόλια να προκαλούν αυτισμό. Πλέον, στην κορυφή της σελίδας αναφέρεται ότι «ο ισχυρισμός πως τα εμβόλια δεν προκαλούν αυτισμό δεν βασίζεται σε αποδείξεις», καθώς, όπως σημειώνεται, «οι μελέτες δεν έχουν αποκλείσει πλήρως την πιθανότητα τα εμβόλια της βρεφικής ηλικίας να προκαλούν αυτισμό».

«Η συγκεκριμένη γλωσσική τακτική χρησιμοποιείται συχνά για να δημιουργεί αμφιβολίες σχετικά με την ασφάλεια των εμβολίων. Δεν μπορεί να υπάρξει επιστημονική μελέτη που να αποδεικνύει ότι κάτι δεν προκαλεί κάτι άλλο», εξήγησε η Alison Singer, πρόεδρος και συνιδρύτρια του Autism Science Foundation.

«Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε ως επιστημονική κοινότητα είναι να δείξουμε το πλήθος των μελετών και την καθαρότητα των στοιχείων. Όλες συμφωνούν. Είναι απολύτως σαφείς και πρέπει να προχωρήσουμε παρακάτω», πρόσθεσε.

Η ίδια τόνισε ότι η συντριπτική πλειονότητα των επιστημονικών αποδείξεων δείχνει ότι τα εμβόλια δεν προκαλούν αυτισμό.

«Κανένας περιβαλλοντικός παράγοντας δεν έχει μελετηθεί περισσότερο ως πιθανή αιτία αυτισμού από τα εμβόλια, τόσο ως προς τα συστατικά τους όσο και ως προς την αντίδραση του οργανισμού σε αυτά», ανέφερε το Ίδρυμα Επιστήμης του Αυτισμού σε ανακοίνωσή του.

Ο παιδίατρος Paul Offit συμφώνησε. Σε ανάρτησή του στο Substack την Πέμπτη, ο Offit, διευθυντής του Κέντρου Εκπαίδευσης για τα Εμβόλια στο Παιδιατρικό Νοσοκομείο της Φιλαδέλφειας, σχολίασε ότι οι επιστημονικές μελέτες «δεν μπορούν ποτέ να αποδείξουν το “ποτέ”».

«Αν ο Robert F. Kennedy Jr. ήθελε να είναι ειλικρινής με το κοινό, θα έγραφε στην ιστοσελίδα του CDC ότι και οι κοτομπουκιές ίσως προκαλούν αυτισμό, καθώς αυτό επίσης δεν έχει αποδειχθεί ποτέ ψευδές», σημείωσε σαρκαστικά ο Offit.

Ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών, Andrew Nixon, δήλωσε την Πέμπτη: «Ενημερώνουμε την ιστοσελίδα του CDC ώστε να αντικατοπτρίζει την επιστήμη που βασίζεται στα υψηλότερα πρότυπα αποδείξεων».

Ωστόσο, ο επίτροπος της Υπηρεσίας Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA), Marty Makary, ανέφερε πρόσφατα ότι δεν πιστεύει πως τα εμβόλια προκαλούν αυτισμό.

«Κανένα φάρμακο δεν είναι απολύτως ασφαλές», είπε. «Πρέπει να θυμόμαστε ότι ο απόλυτος λόγος γύρω από τέτοια ζητήματα δημιουργεί δυσπιστία. Όταν λέμε πως δεν υπάρχει καμία πιθανότητα επιπλοκής από ένα εμβόλιο, αυτό δεν ακούγεται αληθινό. Πρέπει να είμαστε ειλικρινείς και ταπεινοί».

Τι δείχνουν οι μελέτες

Άλλα σημεία της ενημερωμένης σελίδας του CDC υποστηρίζουν ότι μελέτες που δείχνουν σύνδεση μεταξύ εμβολίων και αυτισμού έχουν αγνοηθεί από τις υγειονομικές αρχές. Όπως τονίζει το CNN, αυτό είναι ψευδές: «οι μελέτες που ισχυρίστηκαν κάτι τέτοιο αποδείχθηκαν είτε κακής ποιότητας είτε δόλιες. Αντίθετα, υπάρχουν πολλές αξιόπιστες μελέτες που δεν βρήκαν καμία τέτοια σχέση».

Μία από τις μεγαλύτερες σχετικές έρευνες δημοσιεύτηκε το 2019. Ερευνητές στη Δανία ανέλυσαν περισσότερα από 650.000 παιδιά που γεννήθηκαν μεταξύ 1999 και 2011, παρακολουθώντας τα από την ηλικία του ενός έτους έως το 2013. Περίπου 6.500 παιδιά διαγνώστηκαν με αυτισμό.

Όταν οι ερευνητές συνέκριναν τα παιδιά που είχαν κάνει το εμβόλιο MMR (ιλαράς, παρωτίτιδας και ερυθράς) με εκείνα που δεν το είχαν κάνει, δεν βρήκαν καμία διαφορά στον κίνδυνο εμφάνισης αυτισμού. Το ίδιο ίσχυε ακόμη κι όταν ελήφθησαν υπόψη παράγοντες όπως άλλα εμβόλια, οικογενειακό ιστορικό ή διαφορετικοί τύποι αυτισμού.

«Η μελέτη αυτή δείχνει ξεκάθαρα ότι το εμβόλιο MMR δεν αυξάνει τον κίνδυνο αυτισμού», ανέφεραν οι συγγραφείς.

Παρόλα αυτά, η συγκεκριμένη μελέτη δεν περιλαμβάνεται στη νέα ενότητα του CDC με τίτλο «κατάσταση των αποδείξεων» για τα εμβόλια MMR. Αντί γι’ αυτό, γίνεται αναφορά σε παλαιότερες ανασκοπήσεις και εγείρονται ερωτήματα για το αλουμίνιο, συστατικό που προστίθεται σε ορισμένα εμβόλια για ενίσχυση της ανοσολογικής απόκρισης.

Οι ενημερώσεις του CDC αναφέρουν και μία νεότερη δανική μελέτη, δημοσιευμένη το 2025, η οποία δεν εντόπισε καμία σύνδεση ανάμεσα στο αλουμίνιο των παιδικών εμβολίων και σε 50 διαφορετικές ασθένειες, συμπεριλαμβανομένων των νευροαναπτυξιακών διαταραχών όπως ο αυτισμός. Παρ’ όλα αυτά, η σελίδα του CDC επιχειρεί να αμφισβητήσει τη μελέτη, εστιάζοντας σε λεπτομέρειες ενός συμπληρωματικού πίνακα και αναφέροντας ότι «χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση» για την έκθεση στο αλουμίνιο και τις χρόνιες ασθένειες.

Η σελίδα σημειώνει επίσης ότι το Υπουργείο Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών έχει ξεκινήσει νέα εκτεταμένη έρευνα για τα αίτια του αυτισμού, περιλαμβάνοντας και διερεύνηση πιθανών βιολογικών μηχανισμών ή αιτιωδών συνδέσεων.

Η Singer σχολίασε ότι πρόκειται για σπατάλη πολύτιμων ερευνητικών πόρων και αποπροσανατολισμό από την ισχυρή επιστημονική βάση, που δείχνει πως οι περισσότερες περιπτώσεις αυτισμού οφείλονται σε γονιδιακούς παράγοντες που επηρεάζουν την ανάπτυξη του εγκεφάλου του εμβρύου.

Επικίνδυνη παραπληροφόρηση

Ο Peter Hotez, διευθυντής του Κέντρου Ανάπτυξης Εμβολίων στο Παιδιατρικό Νοσοκομείο του Τέξας και συγγραφέας του βιβλίου «Τα εμβόλια δεν προκάλεσαν τον αυτισμό της Rachel» για τη διάγνωση της κόρης του, δήλωσε ότι οι αλλαγές στη σελίδα του CDC ακολουθούν το γνωστό μοτίβο της παραπληροφόρησης.

«Έχουν αποφασίσει ότι θέλουν να αποδείξουν πως τα εμβόλια προκαλούν αυτισμό και συνεχίζουν να προβάλλουν αβάσιμους ισχυρισμούς», είπε, αναφερόμενος στην ανυπόστατη μελέτη που συνέδεε το MMR με τον αυτισμό και στο ανακληθέν άρθρο του Rolling Stone του 2005, στο οποίο ο Kennedy ισχυριζόταν ότι το συντηρητικό θειομερσάλη προκαλεί αυτισμό.

Ισχυρισμοί για το αλουμίνιο στα εμβόλια έχουν επίσης διαψευστεί, τόνισε ο Hotez.

«Πρόκειται για επικίνδυνη παραπληροφόρηση που πρέπει να αποσυρθεί άμεσα», υπογράμμισε.

Ο Demetre Daskalakis, ο οποίος παραιτήθηκε πρόσφατα από τη θέση του διευθυντή του Εθνικού Κέντρου Εμβολιασμού και Αναπνευστικών Νοσημάτων του CDC, χαρακτήρισε τις αλλαγές «εθνική ντροπή».

«Η εργαλειοποίηση της φωνής του CDC επιδεινώνεται. Πρόκειται για κατάσταση έκτακτης ανάγκης στη δημόσια υγεία», έγραψε.

Ο Daskalakis ανέφερε ότι οι επιστήμονες του οργανισμού αιφνιδιάστηκαν πλήρως από την αλλαγή της σελίδας.

«Αυτή η παραποίηση της επιστήμης υπό το όνομα του CDC είναι ο λόγος που παραιτήθηκα, μαζί με συναδέλφους μου», είπε ο ίδιος στο CNN.

Αλλά και ο παιδίατρος Sean O’Leary, πρόεδρος της Επιτροπής Λοιμωδών Νοσημάτων της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής, δήλωσε ότι τέτοιες κινήσεις υπονομεύουν την εμπιστοσύνη προς τις υγειονομικές αρχές.

«Φοβάμαι ότι αυτό θα οδηγήσει σε λιγότερους εμβολιασμούς και παιδιά που θα υποφέρουν από ασθένειες που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί», είπε.

Πρόκειται για τη νεότερη ενέργεια της κυβέρνησης Τραμπ που τροποποιεί τη μακροχρόνια πολιτική των ΗΠΑ σχετικά με τα εμβόλια και καλλιεργεί αμφιβολίες γύρω από τον εμβολιασμό.

Ο Kennedy έχει προσλάβει γνωστούς αντιεμβολιαστές συνεργάτες (μεταξύ τους τον David Geier, ερευνητή που έχει τιμωρηθεί επειδή ασκούσε ιατρική χωρίς άδεια) για να επανεξετάσουν κυβερνητικά δεδομένα με σκοπό να στηρίξουν θεωρίες συνωμοσίας σχετικά με δήθεν κινδύνους των εμβολίων.

Το ποσοστό των παιδικών εμβολιασμών έχει μειωθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες, επιτρέποντας την επανεμφάνιση νοσημάτων όπως η ιλαρά και ο κοκίτης. Σε τηλεδιάσκεψη με πολιτειακούς αξιωματούχους τη Δευτέρα, οι ειδικοί του CDC που ασχολούνται με την ιλαρά προειδοποίησαν ότι η χώρα κινδυνεύει να χάσει το καθεστώς της ως κράτος που έχει εξαλείψει τη συνεχή μετάδοση της ασθένειας.