Η παχυσαρκία εξελίσσεται σιωπηλά σε μία από τις μεγαλύτερες απειλές για τη δημόσια υγεία παγκοσμίως. Αν και για δεκαετίες θεωρούνταν κυρίως αισθητικό ή ατομικό ζήτημα, σήμερα οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου: η παχυσαρκία δεν είναι απλώς αποτέλεσμα κακών συνηθειών, αλλά μια χρόνια νόσος με σοβαρές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις.
Σύμφωνα με διεθνείς οργανισμούς υγείας, τα ποσοστά παχυσαρκίας αυξάνονται με ανησυχητικούς ρυθμούς, ιδιαίτερα στις ανεπτυγμένες χώρες αλλά και στις αναπτυσσόμενες κοινωνίες που υιοθετούν δυτικού τύπου διατροφικά πρότυπα. Η εύκολη πρόσβαση σε επεξεργασμένα τρόφιμα, η καθιστική ζωή, η υπερβολική χρήση οθονών και το άγχος της σύγχρονης καθημερινότητας δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα.
Η παχυσαρκία συνδέεται άμεσα με σοβαρές ασθένειες, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, η υπέρταση και ορισμένες μορφές καρκίνου. Παράλληλα, επηρεάζει την ψυχική υγεία, καθώς συχνά συνοδεύεται από κοινωνικό στιγματισμό, χαμηλή αυτοεκτίμηση και κατάθλιψη.
Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η παιδική παχυσαρκία. Παιδιά που μεγαλώνουν με κακές διατροφικές συνήθειες είναι πολύ πιθανό να μεταφέρουν το πρόβλημα στην ενήλικη ζωή τους, επιβαρύνοντας τα συστήματα υγείας στο μέλλον. Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα πρόληψης, οι επόμενες γενιές θα ζήσουν λιγότερα και λιγότερο υγιή χρόνια.
Πρόγραμμα πρόληψης
Χθες ξεκίνησε η αποστολή των πρώτων SMS προς 30.000 δικαιούχους που θα λάβουν δωρεάν πρόσβαση σε καινοτόμα φάρμακα για την παχυσαρκία, στο πλαίσιο ενός ευρύτερου Εθνικού Προγράμματος Πρόληψης και Αντιμετώπισης του Καρδιαγγειακού Κινδύνου.
Τι προβλέπει το πρόγραμμα:
- Οι ενδιαφερόμενοι με δείκτη μάζας σώματος (BMI) άνω του 40 ή άνω του 37 με συνοδά νοσήματα (π.χ. διαβήτη, καρδιαγγειακά) θα λάβουν SMS με ηλεκτρονικό παραπεμπτικό για να επισκεφτούν ειδικό γιατρό (ενδοκρινολόγο ή παθολόγο).
- Το παραπεμπτικό δίνει πρόσβαση σε δωρεάν φάρμακα για την παχυσαρκία, ιατρική επίσκεψη σε δημόσια δομή και διατροφική συμβουλευτική.
- Οι πρώτες ειδοποιήσεις αποστέλλονται σε 13.000 άτομα στις 23–24 Δεκεμβρίου, ενώ τα υπόλοιπα SMS θα σταλούν στις 28–29 Δεκεμβρίου.
Αυτή η πρωτοβουλία, χρηματοδοτούμενη από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αναδεικνύει ότι η πολιτεία αρχίζει να αντιμετωπίζει την παχυσαρκία όχι μόνο ως προσωπική επιλογή αλλά ως κοινωνικό και υγειονομικό πρόβλημα που απαιτεί οργανωμένη παρέμβαση.
Τι σημαίνουν όλα αυτά για το μέλλον;
Η παχυσαρκία, αν δεν αντιμετωπιστεί συνολικά -με αλλαγές στον τρόπο ζωής και με ολοκληρωμένες πολιτικές υγείας- κινδυνεύει όντως να γίνει «η νόσος του μέλλοντος».
Η πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες, όταν συνοδεύεται από πρόληψη, εκπαίδευση και υποστήριξη, μπορεί να αλλάξει το μομέντουμ και να περιορίσει την έκταση του προβλήματος.
Η ενσωμάτωση τέτοιων προγραμμάτων στα εθνικά συστήματα υγείας δείχνει ότι η μάχη κατά της παχυσαρκίας ξεπερνά την ατομική ευθύνη -και μεταφέρεται στην πρόληψη, την πρόνοια και τη δημόσια υγεία.
Είναι λοιπόν η παχυσαρκία η νόσος του μέλλοντος; Πολλοί επιστήμονες πιστεύουν πως ναι -όχι επειδή δεν μπορεί να προληφθεί, αλλά επειδή η κοινωνία δεν έχει ακόμη αντιμετωπίσει τις βαθύτερες αιτίες της. Η λύση δεν βρίσκεται μόνο στην ατομική ευθύνη, αλλά και σε πολιτικές που προωθούν την υγιεινή διατροφή, τη φυσική δραστηριότητα, την εκπαίδευση και τη σωστή ενημέρωση.
Η παχυσαρκία αποτελεί καθρέφτη του σύγχρονου τρόπου ζωής. Το ερώτημα δεν είναι αν θα γίνει η νόσος του μέλλοντος, αλλά αν το μέλλον θα επιλέξει να τη θεραπεύσει ή να τη συνηθίσει.
