Μια νέα μελέτη υποστηρίζει ότι, όσο μεγαλώνουμε, η χρονική στιγμή που τρώμε πρωινό μπορεί να αποκαλύπτει σημαντικά στοιχεία για τη συνολική μας υγεία και τη μακροζωία. Σύμφωνα με τα ευρήματα, όσοι τρώνε πρωινό αργότερα μέσα στην ημέρα έχουν αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν προβλήματα όπως κατάθλιψη, κόπωση και στοματικά θέματα, αλλά και μεγαλύτερο κίνδυνο πρόωρου θανάτου.
«Η μελέτη μας έδειξε ότι οι αλλαγές στην ώρα των γευμάτων των ηλικιωμένων, ειδικά στο πρωινό, θα μπορούσαν να αποτελούν έναν εύκολο δείκτη της συνολικής τους υγείας», εξήγησε ο Hassan Dashti, διατροφολόγος και κιρκάδιος βιολόγος στο Massachusetts General Hospital. «Η διατήρηση ενός σταθερού προγράμματος γευμάτων μπορεί να ενταχθεί σε ευρύτερες στρατηγικές που προάγουν την υγιή γήρανση και τη μακροζωία».
Τι έδειξε η μελέτη
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Communications Medicine, παρακολούθησε σχεδόν 3.000 ενήλικες στο Ηνωμένο Βασίλειο, ηλικίας 42 έως 94 ετών, για περισσότερα από 20 χρόνια. Οι συμμετέχοντες δήλωσαν πότε έτρωγαν συνήθως πρωινό, μεσημεριανό και βραδινό, καθώς και πληροφορίες για τον ύπνο, την εργασία και τη γενική τους υγεία.
Με την πάροδο των χρόνων, οι ώρες των γευμάτων μετατοπίζονταν σταδιακά προς αργότερα. Κάθε επιπλέον δεκαετία ζωής συνδεόταν με καθυστέρηση περίπου οκτώ λεπτών στο πρωινό και τεσσάρων λεπτών στο βραδινό, ενώ το συνολικό «παράθυρο διατροφής» (ο χρόνος μεταξύ του πρώτου και του τελευταίου γεύματος) μειωνόταν.
Η καθυστέρηση στο πρωινό συνδέθηκε με περισσότερα χρόνια προβλήματα υγείας και υψηλότερο κίνδυνο θανάτου στη διάρκεια της παρακολούθησης. Κάθε επιπλέον ώρα καθυστέρησης στην ώρα του πρωινού σχετιζόταν με 8% έως 11% αυξημένο κίνδυνο θανάτου.
«Η καθυστερημένη κατανάλωση γευμάτων, ειδικά του πρωινού, φαίνεται να σχετίζεται με προβλήματα υγείας και αυξημένο κίνδυνο θνησιμότητας στους ηλικιωμένους», ανέφερε ο Dashti. «Τα αποτελέσματα δίνουν νέο νόημα στη φράση “το πρωινό είναι το πιο σημαντικό γεύμα της ημέρας”, ιδιαίτερα για τους μεγαλύτερους σε ηλικία».
Ποια είναι η καλύτερη ώρα για πρωινό;
Αν και η μελέτη δεν αποδεικνύει ότι το να τρώτε νωρίς παρατείνει τη ζωή, οι ειδικοί συμφωνούν ότι ένα σταθερό, πρώιμο πρωινό φαίνεται ωφέλιμο.
«Ο μεταβολισμός μας είναι προγραμματισμένος να λειτουργεί καλύτερα όταν τρώμε σύντομα μετά το ξύπνημα», εξήγησε η Courtney M. Peterson, αναπληρώτρια καθηγήτρια διατροφής στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Harvard. Η παράλειψη ή η καθυστέρηση του πρωινού μπορεί να προκαλέσει απότομες αυξήσεις του σακχάρου αργότερα μέσα στην ημέρα, οι οποίες ενδέχεται να βλάψουν τα αγγεία, να αυξήσουν τη φλεγμονή και να ενισχύσουν τον κίνδυνο χρόνιων παθήσεων όπως ο διαβήτης τύπου 2 και τα καρδιαγγειακά νοσήματα.
Με άλλα λόγια, καλό είναι να τρώτε μέσα σε μία με δύο ώρες από τη στιγμή που ξυπνάτε. Αυτό βοηθά να συγχρονιστεί το εσωτερικό βιολογικό ρολόι του οργανισμού, συμβάλλοντας σε καλύτερο μεταβολισμό και ποιοτικότερο ύπνο στη διάρκεια της ημέρας.
Γιατί η συνέπεια έχει σημασία
Οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι δεν έχει σημασία μόνο πότε τρώτε, αλλά και πόσο σταθερά διατηρείτε αυτό το πρόγραμμα. Η τακτική ώρα γευμάτων βοηθά στη ρύθμιση του κιρκάδιου ρυθμού, του εσωτερικού 24ώρου ρολογιού που ελέγχει λειτουργίες όπως η πέψη και η παραγωγή ορμονών.
«Μια ζωή προσανατολισμένη στην υγεία περιλαμβάνει τακτική άσκηση, ποιοτικό ύπνο, θετικές κοινωνικές σχέσεις και μια σταθερή διατροφική ρουτίνα», εξήγησε ο Nate Wood, διευθυντής Κλινικής Διατροφής στη Σχολή Ιατρικής του Πανεπιστημίου Yale. «Δεν έχει σημασία μόνο τι τρώτε, αλλά και πότε το τρώτε».
Όταν τρώτε πρωινό και βραδινό νωρίτερα, ευθυγραμμίζετε τις ώρες των γευμάτων με τους φυσικούς ρυθμούς του οργανισμού, μειώνετε την πιθανότητα υπερφαγίας αργά το βράδυ και βελτιώνετε την ποιότητα του ύπνου.
Αν και δεν έχει αποδειχθεί ακόμη ότι το να τρώτε πρωινό νωρίς παρατείνει τη ζωή, τα δεδομένα δείχνουν ότι αποτελεί δείκτη καλύτερης υγείας και ενδεχομένως παράγοντα που συμβάλλει στη μακροζωία.
«Οι καθημερινές μας συνήθειες, όταν γίνονται με συνέπεια, έχουν μεγαλύτερη επίδραση στην υγεία απ’ όσο φανταζόμαστε», σημείωσε ο Wood. «Το να βρίσκετε χρόνο για ένα υγιεινό, σταθερό πρωινό μπορεί να είναι μία από αυτές τις μικρές, καθημερινές επιλογές που τελικά συμβάλλουν σε μια πιο μακρά και υγιή ζωή».
