Οι περισσότεροι άνθρωποι που ζουν με σκλήρυνση κατά πλάκας έρχονται αντιμέτωποι με έντονη κόπωση. Αν και δεν υπάρχει κάποιο «μαγικό χάπι» που να εξαλείφει πλήρως την κόπωση, ορισμένες βιταμίνες φαίνεται πως μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείρισή της.
Πώς οι βιταμίνες μπορούν να βοηθήσουν τους ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας
«Επειδή η σκλήρυνση κατά πλάκας προκαλεί βλάβες στα νεύρα και διαταράσσει τη μετάδοση των σημάτων τους, ο οργανισμός χρειάζεται περισσότερη ενέργεια για να εκτελέσει τις ίδιες δραστηριότητες που πριν γίνονταν πιο εύκολα. Οι βιταμίνες βοηθούν το σώμα να μετατρέπει τους υδατάνθρακες, τις πρωτεΐνες και τα λίπη των τροφών σε ενέργεια», εξήγησε στο Web MD η Mona Bostick, διατροφολόγος με εξειδίκευση στη σκλήρυνση κατά πλάκας. Η επαρκής πρόσληψη βιταμινών μπορεί να αποτρέψει την επιπλέον εξάντληση.
Σύμφωνα με την ίδια, κάποιες βιταμίνες μπορούν επίσης να μειώσουν συμπτώματα που επιδεινώνουν την κόπωση ή διαταράσσουν τον ύπνο, όπως μυϊκή δυσκαμψία, σπασμούς, προβλήματα στην ουροδόχο κύστη, μούδιασμα, αίσθημα μυρμηγκιάσματος ή κατάθλιψη. Για παράδειγμα, αν ο πόνος τη νύχτα είναι πιο ήπιος, μπορεί να κοιμάστε καλύτερα και να αισθάνεστε πιο ξεκούραστοι την επόμενη μέρα.
Οι σημαντικότερες βιταμίνες για την κόπωση στη σκλήρυνση κατά πλάκας
Οι κατάλληλες βιταμίνες μπορούν να μειώσουν την κόπωση και να βελτιώσουν τη διάθεση. Σε κάθε περίπτωση, ο καλύτερος τρόπος για να τις προσλάβετε είναι μέσω μιας ισορροπημένης διατροφής. «Οι φυσικές τροφές παρέχουν τα θρεπτικά συστατικά σε σωστή αναλογία βιταμινών, μετάλλων και άλλων ουσιών που συνεργάζονται μεταξύ τους και στηρίζουν την υγεία πιο αποτελεσματικά από τα συμπληρώματα», τόνισε η διατροφολόγος.
Αν, ωστόσο, δεν λαμβάνετε επαρκείς ποσότητες μιας βιταμίνης, μπορεί να χρειαστεί να πάρετε συμπλήρωμα. Συζητήστε το πάντα με τον γιατρό σας, καθώς υψηλές δόσεις κάποιων βιταμινών και μετάλλων μπορεί να επιδεινώσουν τα συμπτώματα ή να αλληλεπιδράσουν με φάρμακα.
Σύμφωνα με μελέτες, οι παρακάτω βιταμίνες φαίνεται να ανακουφίζουν ορισμένα συμπτώματα της σκλήρυνσης κατά πλάκας και να βελτιώνουν την κόπωση.
Βιταμίνη D
Έρευνες δείχνουν ότι η επαρκής πρόσληψη βιταμίνης D μπορεί να μειώσει την εξάντληση. Μια ανασκόπηση πέντε μελετών διαπίστωσε ότι τα άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας που έπαιρναν τακτικά συμπλήρωμα βιταμίνης D (από 1 μικρογραμμάριο έως 50.000 διεθνείς μονάδες τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα) ανέφεραν 18% λιγότερη κόπωση σε σχέση με εκείνους που δεν έπαιρναν.
Η βιταμίνη D βοηθά στη ρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος και στη μείωση της φλεγμονής, σύμφωνα με την Εθνική Εταιρεία Σκλήρυνσης Κατά Πλάκας των ΗΠΑ. Η επαρκής πρόσληψη μπορεί να περιορίσει τις εξάρσεις της νόσου και συμπτώματα όπως ο πόνος και η κόπωση.
Η συνιστώμενη ποσότητα είναι τουλάχιστον 600 IU ημερησίως για ενήλικες και 800 IU για άτομα άνω των 70 ετών. Ωστόσο, περισσότεροι από τέσσερις στους δέκα ενήλικες δεν έχουν επαρκή επίπεδα. Αν οι εξετάσεις δείξουν χαμηλές τιμές, ο γιατρός μπορεί να συστήσει 2.000-5.000 IU την ημέρα ή 50.000 IU μία φορά την εβδομάδα για έως τρεις μήνες.
Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη D:
Η βιταμίνη D παράγεται φυσικά όταν το δέρμα εκτίθεται στον ήλιο, σημείωσε η Bostick. Υπάρχει επίσης σε ορισμένες τροφές, όπως:
- Σολομός: 570 IU ανά 85 γρ.
- Μανιτάρια: 366 IU ανά ½ φλιτζάνι
- Αυγό: 44 IU ανά αυγό
Βιταμίνη B9 (φυλλικό οξύ)
Χρειάζεστε 400 μικρογραμμάρια φυλλικού οξέος την ημέρα, ωστόσο έρευνα έδειξε ότι τα άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας καταναλώνουν κατά μέσο όρο μόλις 224 μικρογραμμάρια φυλλικού οξέος την ημέρα.
Ο οργανισμός απορροφά πιο εύκολα το φυλλικό οξύ που υπάρχει σε εμπλουτισμένες τροφές και συμπληρώματα, χρειάζεστε 240 μικρογραμμάρια φυλλικού οξέος ημερησίως. Δεν πρέπει να υπερβαίνετε τα 1.000 μικρογραμμάρια την ημέρα.
Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη B9:
- Σπανάκι: 131 μικρογραμμάρια ανά 1 φλιτζάνι μαγειρεμένο
- Μαυρομάτικα φασόλια: 105 μικρογραμμάρια ανά ½ φλιτζάνι
- Ρύζι: 90 μικρογραμμάρια ανά φλιτζάνι
- Λαχανάκια Βρυξελλών: 78 μικρογραμμάρια ανά 1 φλιτζάνι μαγειρεμένο
Βιταμίνη A
Η βιταμίνη A μπορεί να μειώσει τη φλεγμονή που προκαλεί η σκλήρυνση κατά πλάκας και να προστατεύσει τον εγκέφαλο. Αν και χρειάζεται περισσότερη έρευνα, πρώιμα δεδομένα δείχνουν ότι ίσως βοηθά στη μείωση της κατάθλιψης και της κόπωσης.
Οι γυναίκες χρειάζονται 700 μικρογραμμάρια και οι άνδρες 900 μικρογραμμάρια την ημέρα. Η βιταμίνη A βρίσκεται σε ζωικά προϊόντα, ενώ τα φυτικά τρόφιμα περιέχουν β-καροτένιο, το οποίο ο οργανισμός μετατρέπει σε βιταμίνη A.
Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη A:
- Γλυκοπατάτα: 1.403 μικρογραμμάρια ανά τεμάχιο
- Σπανάκι: 573 μικρογραμμάρια ανά ½ φλιτζάνι μαγειρεμένο
- Καρότα: 459 μικρογραμμάρια ανά ½ φλιτζάνι
- Γάλα: 142 μικρογραμμάρια ανά φλιτζάνι
Η υπερβολική πρόσληψη βιταμίνης A μπορεί να γίνει τοξική. Οι ειδικοί συστήνουν να μην ξεπερνάτε τα 3.000 μικρογραμμάρια την ημέρα.
Βιταμίνες που χρειάζονται προσοχή στη σκλήρυνση κατά πλάκας
Σε υψηλές δόσεις, κάποιες βιταμίνες μπορεί να προκαλέσουν ανεπιθύμητες ενέργειες ή να επιδεινώσουν την κόπωση.
Βιταμίνη C:
Αν και μπορεί να προσφέρει οφέλη, η υπερβολική ποσότητα μπορεί να έχει το αντίθετο αποτέλεσμα. Έρευνες δείχνουν ότι οι πολύ υψηλές δόσεις προκαλούν τοξική αντίδραση που αυξάνει τη φλεγμονή και επιδεινώνει τα συμπτώματα. Οι ενήλικες δεν πρέπει να ξεπερνούν τα 2.000 mg ημερησίως.
Βιοτίνη (βιταμίνη B7):
Έρευνες δείχνουν ότι η υψηλή δόση βιοτίνης δεν βελτιώνει τα συμπτώματα της σκλήρυνσης κατά πλάκας και σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να τα επιδεινώσει. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι το ένα τρίτο των ατόμων με προϊούσα μορφή της νόσου που λάμβαναν 300 mg ημερησίως παρουσίασαν αύξηση συμπτωμάτων όπως αδυναμία ή πτώσεις.
