Δεν είναι μυστικό ότι οι φίλοι μάς κάνουν καλό. Σύμφωνα με την Mayo Clinic, οι φιλίες είναι σημαντικές γιατί βοηθούν στην αντιμετώπιση της μοναξιάς, προσφέρουν χαρά και ευτυχία, μειώνουν το στρες και ενισχύουν την αυτοπεποίθηση.
Όμως, έχει σημασία πόσους φίλους έχετε;
Όπως φαίνεται, ναι. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο του 2020 στο περιοδικό Adultspan Journal διαπίστωσε ότι γυναίκες ηλικίας 31 έως 77 ετών, οι οποίες ήταν ικανοποιημένες με τον αριθμό των φίλων τους και είχαν ευρύτερο κοινωνικό κύκλο, ανέφεραν υψηλότερα επίπεδα ικανοποίησης από τη ζωή τους.
Αλλά πόσους φίλους χρειάζεται πραγματικά να έχει κανείς; Και πώς μπορεί να μοιάζει ένας υγιής κύκλος φίλων;
Η έρευνα δείχνει ότι μπορούμε να έχουμε μόνο λίγους πραγματικά στενούς φίλους
Ξέρετε εκείνους τους φίλους που καλείτε πρώτους όταν έχετε κάτι συναρπαστικό να μοιραστείτε; Ή εκείνους που καταλαβαίνουν αμέσως όταν δεν είστε καλά; Αυτοί είναι οι στενοί σας φίλοι. Δεν θα είναι όλοι οι γνωστοί σας τόσο κοντά σας και αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό.
«Έχουμε περιορισμένο χρόνο και ενέργεια για να διατηρούμε στενές φιλίες», εξήγησε η ψυχολόγος Irene S. Levine, που δραστηριοποιείται στην κομητεία Westchester της Νέας Υόρκης.
Αν και μπορείτε να έχετε δεκάδες γνωστούς ή ακόμα και ουσιαστικές σχέσεις, ο ερευνητής Robin Dunbar επισήμανε ότι ο μέσος αριθμός στενών φίλων που έχουν οι περισσότεροι άνθρωποι είναι περίπου πέντε. Η εκτίμηση αυτή βασίζεται σε θεωρία που έχει αναπτύξει ο ίδιος εδώ και δεκαετίες, σύμφωνα με την οποία οι άνθρωποι οργανώνουν τον κοινωνικό τους κύκλο σε ιεραρχικά επίπεδα, με τρία έως πέντε άτομα στον πιο στενό τους κύκλο.
Άλλες μελέτες επιβεβαιώνουν αυτό το εύρος. Μια παλαιότερη έρευνα (στην οποία συμμετείχε και ο Dunbar) έδειξε ότι ο αριθμός των «εσωτερικών φίλων» είναι κατά μέσο όρο 3,5. Οι ερευνητές κατέληξαν σε αυτό το συμπέρασμα αναλύοντας δεδομένα από τηλεφωνικές κλήσεις, όπου η συχνότητα επικοινωνίας αντιστοιχούσε στο επίπεδο συναισθηματικής εγγύτητας.
«Το να έχετε τρεις έως έξι στενούς φίλους είναι πραγματικά το “γλυκό σημείο” για να αποκομίσετε τα οφέλη της φιλίας στην ευτυχία», ανέφερε η Suzanne Degges-White, καθηγήτρια και πρόεδρος του τμήματος Συμβουλευτικής και Ανώτερης Εκπαίδευσης στο Northern Illinois University και εκ των συγγραφέων της μελέτης του Adultspan Journal. «Είναι ένας αριθμός σχέσεων που μπορεί να διαχειριστεί η πλειονότητα των ανθρώπων και αντικατοπτρίζει έναν σταθερό ρυθμό κοινωνικής δραστηριότητας, κάτι που επίσης συμβάλλει στην ικανοποίηση από τη ζωή».
Η κοινωνιολόγος και σύμβουλος σχέσεων Jan Yager ανέφερε ότι η δική της έρευνα στο πλαίσιο της διδακτορικής της διατριβής έδειξε πως οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν, κατά μέσο όρο, έναν έως δύο καλύτερους φίλους και τέσσερις έως έξι στενούς φίλους.
Ενδιαφέρον είναι ότι η Degges-White τόνισε πως, σύμφωνα με τα ευρήματά της, το να έχετε περισσότερους από έξι στενούς φίλους δεν αυξάνει σημαντικά την ικανοποίηση από τη ζωή σε σχέση με το να έχετε τρεις έως έξι.
Οι πιο χαλαρές σχέσεις έχουν επίσης σημασία
Το 1973, ο κοινωνιολόγος Mark Granovetter εισήγαγε την έννοια της «δύναμης των χαλαρών δεσμών» στο American Journal of Sociology, υποστηρίζοντας ότι, εκτός από την ποιότητα, έχει σημασία και ο συνολικός αριθμός των κοινωνικών σχέσεων.
Η Yager εκτίμησε ότι ο δεύτερος κύκλος φίλων (οι πιο χαλαρές γνωριμίες πέρα από τους στενούς φίλους) μπορεί να περιλαμβάνει έως και 25 άτομα ή και περισσότερα. Και αυτοί οι δεσμοί παίζουν σημαντικό ρόλο στη ζωή σας.
«Κανένα άτομο δεν μπορεί να καλύψει όλες τις ανάγκες ενός ανθρώπου σε επίπεδο φιλίας», εξήγησε η Levine. «Ένας ευρύτερος κύκλος φίλων βοηθά στην κάλυψη διαφορετικών αναγκών, μειώνει την πίεση στις στενές σχέσεις και λειτουργεί ως δίχτυ ασφαλείας όταν χάνονται σημαντικές φιλίες».
Αυτοί οι φίλοι μπορεί να προέρχονται, για παράδειγμα, από μια αθλητική ομάδα ή μια εκκλησιαστική κοινότητα. Προηγούμενη μελέτη έδειξε ότι η συμμετοχή σε τέτοιες ομάδες ενίσχυε το αίσθημα νοήματος και ασφάλειας, ενώ όσο περισσότερες ομάδες συμμετείχαν οι άνθρωποι, τόσο πιο ικανοποιημένοι δήλωναν από τη ζωή τους.
Οι πιο χαλαρές φιλίες προσφέρουν πράγματα που δεν προσφέρουν οι στενές. Για παράδειγμα, μπορεί να κρατάτε τις πιο βαθιές συζητήσεις για τους στενούς σας φίλους, ενώ με τους πιο χαλαρούς φίλους οι συζητήσεις είναι πιο ανάλαφρες. Αυτοί οι δεσμοί προσφέρουν επίσης νέες οπτικές. «Υπάρχει κάτι το αναζωογονητικό στο να βρισκόμαστε ανάμεσα σε διαφορετικούς ανθρώπους, να ακούμε νέες ιδέες και να λέμε “Δεν το είχα σκεφτεί έτσι”», ανέφερε η ανθρωπολόγος Michelle Anne Parsons, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Northern Arizona University, που έχει μελετήσει τη σχέση ανάμεσα στη μοναξιά και στις χαλαρές κοινωνικές επαφές.
Αν ο αριθμός των φίλων σας διαφέρει;
Το να έχετε τρεις έως έξι στενούς φίλους δεν είναι αυστηρός κανόνας, οπότε δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας αν ο αριθμός σας είναι διαφορετικός. Σύμφωνα με την έρευνα American Perspectives Survey, περίπου οι μισοί ερωτηθέντες δήλωσαν ότι έχουν τρεις ή λιγότερους στενούς φίλους, ενώ το 13% είπε ότι έχουν δέκα ή περισσότερους.
«Πρέπει να θυμόμαστε ότι οι φιλίες είναι τόσο διαφορετικές όσο και οι άνθρωποι», ανέφερε η Degges-White. «Για τους περισσότερους, τρεις έως έξι στενοί φίλοι φαίνεται να είναι ο “σωστός αριθμός”, όμως αυτό μπορεί να περιλαμβάνει και τον/την σύντροφο ή κάποιο μέλος της οικογένειας».
Μπορεί, επίσης, να ανήκετε σε εκείνους που είναι απόλυτα ικανοποιημένοι με λιγότερους φίλους. «Το αν έχετε αρκετούς φίλους είναι κάτι απολύτως προσωπικό», είπε η Yager. «Κάποιοι άνθρωποι αισθάνονται καλά με έναν ή δύο στενούς φίλους και έναν καλύτερο φίλο, ή μπορεί να μην θεωρούν κανέναν ως “καλύτερο φίλο”».
«Οι περισσότεροι το καταλαβαίνουμε μέσα μας», εξήγησε η Degges-White. Στη μελέτη της, ρώτησε τους συμμετέχοντες αν ένιωθαν ότι είχαν επαρκή αριθμό στενών φίλων. Περίπου το 57% απάντησε θετικά (με μέσο όρο 3,99 φίλους), ενώ το 43% ανέφερε ότι είχε πολύ λίγους (με μέσο όρο δύο φίλους).
