Κανείς δεν αμφισβητεί τη σημασία ενός καλού ύπνου, αν όμως αναρωτηθείτε ποια στάση ύπνου είναι η καλύτερη, οι απόψεις διαφέρουν.

Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν μια αγαοπημένη στάση, που εξαρτάται από την ηλικία, το βάρος, το μέγεθος του σώματος, το στρώμα, τα μαξιλάρια και το αν μοιράζονται το κρεβάτι. Ωστόσο, λίγοι σκέφτονται ότι η στάση ύπνου μπορεί να επηρεάζει την υγεία τους, όπως εξηγούν οι ειδικοί του Harvard. Η στάση στην οποία κοιμάστε μπορεί να επηρεάσει όχι μόνο το πόσο ξεκούραστα κοιμάστε, αλλά και διάφορες παθήσεις.

Περισσότεροι από 6 στους 10 ενήλικες κοιμούνται στο πλάι, κάτι που κάνει αυτή τη στάση την πιο συνηθισμένη. Η ύπτια στάση, δηλαδή ανάσκελα, ακολουθεί σε δημοτικότητα, σύμφωνα με το Sleep Foundation, έναν οργανισμό που παρέχει επιστημονικά τεκμηριωμένες πληροφορίες και οδηγίες για καλύτερη ποιότητα ύπνου. Αντίθετα, ο ύπνος μπρούμυτα έχει αρκετά μειονεκτήματα και, όπως αναφέρει το Sleep Foundation, δεν συνιστάται για τους περισσότερους ανθρώπους.

Ακόμη κι αν πιστεύετε ότι κοιμάστε μόνο στο πλάι ή ανάσκελα, μπορεί να κάνετε λάθος, σύμφωνα με τον John Winkelman, καθηγητή ψυχιατρικής στη Διεύθυνση Ιατρικής Ύπνου της Ιατρικής Σχολής του Harvard.

«Έχω εξετάσει χιλιάδες μελέτες ύπνου και σπάνια βλέπει κανείς κάποιον να κοιμάται στην ίδια στάση όλη τη νύχτα. Όλοι έχουμε κύκλους ύπνου διάρκειας περίπου 90 λεπτών και όταν αλλάζουμε στάδιο ύπνου, συνήθως αλλάζουμε και στάση», ανέφερε ο ίδιος.

Τα συμπτώματα πολλών παθήσεων μπορεί να επηρεάζονται από τη στάση ύπνου. Ο Dr. Winkelman εξήγησε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των δύο πιο συνηθισμένων στάσεων.

Ύπνος στο πλάι: πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα

• Διευκολύνει την αναπνοή. Ο ύπνος στο πλάι θεωρείται η πιο κατάλληλη στάση για την αναπνοή, καθώς βοηθά να μείνει ο αεραγωγός ανοιχτός. Μπορεί να μειώσει το ροχαλητό και να περιορίσει την υπνική άπνοια, αφού η γλώσσα και οι μαλακοί ιστοί δεν πέφτουν προς τα πίσω.
• Μειώνει τη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Ο ύπνος στο αριστερό πλάι αποτρέπει την παλινδρόμηση οξέος, η οποία εμφανίζεται όταν τα οξέα του στομάχου επιστρέφουν στον οισοφάγο και συνήθως επιδεινώνεται τη νύχτα. Αυτή η στάση κάνει δυσκολότερη τη μετακίνηση των οξέων προς τον αεραγωγό.
• Είναι η ιδανική στάση κατά την εγκυμοσύνη. Ο ύπνος στο πλάι, ειδικά στο αριστερό πλευρό, βοηθά τη ροή του αίματος προς τη μήτρα και μειώνει το πρήξιμο στα πόδια και τους αστραγάλους, σύμφωνα με το American College of Obstetricians and Gynecologists.
• Μπορεί να επιβαρύνει τις αρθρώσεις. Η σπονδυλική στήλη δεν ευθυγραμμίζεται πλήρως όταν κοιμάστε στο πλάι, κάτι που μπορεί να προκαλέσει πόνο στον αυχένα, την πλάτη ή τα ισχία. Αν, επιπλέον, αποκοιμηθείτε πάνω στο χέρι σας, μπορεί να ξυπνήσετε με μούδιασμα. «Άτομα με ορθοπεδικά προβλήματα, κυρίως στον ώμο, συχνά δεν μπορούν να κοιμηθούν για πολλή ώρα στη συγκεκριμένη πλευρά, γιατί πονάει», ανέφερε ο Dr. Winkelman.

Ύπνος ανάσκελα: πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα

• Ευθυγραμμίζει τη σπονδυλική στήλη. Όσοι κοιμούνται ανάσκελα τείνουν να ξυπνούν με λιγότερους πόνους σε αυχένα, πλάτη ή ισχία, καθώς η στάση αυτή μειώνει την πίεση στη σπονδυλική στήλη και στις αρθρώσεις. Τα οφέλη αυτά ενισχύονται αν τοποθετήσετε ένα μικρό μαξιλάρι κάτω από τη μέση ή τα γόνατα. «Για τους περισσότερους ανθρώπους, ο ύπνος ανάσκελα αποτρέπει την πλάγια πίεση στη σπονδυλική στήλη», εξήγησε ο Dr. Winkelman.
• Μπορεί να επιδεινώσει την αναπνοή. Ο ύπνος ανάσκελα θεωρείται μία από τις χειρότερες στάσεις για όσους ροχαλίζουν ή έχουν υπνική άπνοια. «Συμβουλεύω τα άτομα με αποφρακτική υπνική άπνοια να αποφεύγουν αυτή τη στάση», ανέφερε. «Οι μαλακοί ιστοί στο πίσω μέρος του λαιμού πέφτουν προς τα πίσω σαν φελλός, και η βαρύτητα δεν βοηθά». Το ίδιο ισχύει και για όσους έχουν καρδιακή ανεπάρκεια, πνευμονικά προβλήματα ή περιττό βάρος στον κορμό, καθώς μπορεί να νιώθουν δυσφορία ή δύσπνοια όταν κοιμούνται ανάσκελα. «Δυσκολεύονται να επεκτείνουν τους πνεύμονές τους», πρόσθεσε. «Μπορεί να αισθάνονται σαν να τους πιέζει κάτι στο στήθος».
• Μπορεί να επιδεινώσει τη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Ο ύπνος ανάσκελα διευκολύνει την επιστροφή των οξέων του στομάχου προς τον οισοφάγο. «Ο ύπνος με το πάνω μέρος του σώματος ελαφρώς ανυψωμένο είναι πιο έξυπνη επιλογή», είπε ο Dr. Winkelman. «Έτσι η βαρύτητα βοηθά».
• Δεν συνιστάται στην εγκυμοσύνη. Η ύπτια στάση δεν ενδείκνυται, ιδιαίτερα όσο προχωρούν οι μήνες. Οι γυναικολόγοι συστήνουν να αποφεύγεται ο ύπνος ανάσκελα στο δεύτερο και τρίτο τρίμηνο, γιατί το βάρος του εμβρύου μπορεί να πιέσει τη σπονδυλική στήλη και τα μεγάλα αιμοφόρα αγγεία. Αν ωστόσο ξυπνήσετε ανάσκελα, δεν χρειάζεται να ανησυχήσετε· πιθανότατα ξυπνήσατε επειδή η στάση αυτή δεν είναι πλέον άνετη. Απλώς γυρίστε στο πλάι.

Το συμπέρασμα

Αν εξακολουθείτε να πιστεύετε ότι η δική σας στάση ύπνου είναι η καλύτερη, καλό είναι να το συζητήσετε με τον γιατρό σας, ειδικά αν έχετε κάποιο πρόβλημα υγείας που μπορεί να επηρεάζεται από τον τρόπο που κοιμάστε. Ωστόσο, δεν υπάρχει μια «πιο υγιεινή» στάση ύπνου, όπως τόνισε ο Dr. Winkelman.

«Μάλλον πρέπει να το βλέπουμε εξατομικευμένα. Το σώμα σας σάς δείχνει τι είναι καλύτερο για εσάς», κατέληξε.