Οι γυναίκες θα πρέπει να φροντίζουν να λαμβάνουν επαρκή ποσότητα ωμέγα λιπαρών οξέων μέσω της διατροφής τους, σύμφωνα με ερευνητές που εντόπισαν ασυνήθιστα χαμηλά επίπεδα αυτών των ενώσεων σε όσες είχαν διαγνωστεί με νόσο Αλτσχάιμερ.
Η σύσταση βασίζεται σε ανάλυση δειγμάτων αίματος από ασθενείς με Αλτσχάιμερ και υγιή άτομα, η οποία αποκάλυψε ότι τα επίπεδα ακόρεστων λιπαρών, όπως αυτά που περιέχουν ωμέγα λιπαρά οξέα, ήταν έως και 20% χαμηλότερα στις γυναίκες με τη νόσο.
Αντίστοιχα χαμηλά επίπεδα δεν παρατηρήθηκαν στους άνδρες με Αλτσχάιμερ, γεγονός που υποδηλώνει ότι μπορεί να υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα στον τρόπο που η ασθένεια εκδηλώνεται και επηρεάζει τη φυσιολογία του οργανισμού.
«Η διαφορά ανάμεσα στα φύλα ήταν το πιο σοκαριστικό και απρόσμενο εύρημα», δήλωσε η δρ Κριστίνα Λεχίδο-Κουίγκλεϊ, εκ των βασικών συγγραφέων της μελέτης στο King’s College London, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Alzheimer’s & Dementia. «Υπάρχει ένδειξη ότι η μειωμένη παρουσία αυτών των ενώσεων μπορεί να είναι αιτιολογικός παράγοντας για το Αλτσχάιμερ, αλλά χρειάζεται κλινική μελέτη για να το επιβεβαιώσει».
Η νόσος Αλτσχάιμερ εμφανίζεται με διπλάσια συχνότητα στις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες. Παράγοντες όπως το μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής των γυναικών, οι διαφορές στις ορμόνες, στις ανοσολογικές αποκρίσεις και στις εκπαιδευτικές ευκαιρίες μπορεί να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της νόσου.
Τι ανακάλυψε η μελέτη
Στη συγκεκριμένη μελέτη, οι επιστήμονες ανέλυσαν τα επίπεδα λιπιδίων στο αίμα 306 ατόμων με Αλτσχάιμερ, 165 ατόμων με ήπια γνωστική διαταραχή και 370 υγιών ατόμων που αποτέλεσαν την ομάδα ελέγχου. Τα λιπίδια μπορεί να είναι κορεσμένα ή ακόρεστα, με τα πρώτα να θεωρούνται γενικά ανθυγιεινά και τα δεύτερα ως πιο ευεργετικά.
Οι γυναίκες με Αλτσχάιμερ είχαν υψηλότερα επίπεδα κορεσμένων λιπιδίων και χαμηλότερα επίπεδα ακόρεστων λιπιδίων σε σχέση με τις γνωστικά υγιείς γυναίκες, μοτίβο που δεν εμφανίστηκε στους άνδρες. Η Λεχίδο-Κουίγκλεϊ εξήγησε ότι αν οι αλλαγές οφείλονται στο ήπαρ ή στο μεταβολισμό, πιθανότατα λιγότερα ωμέγα λιπαρά οξέα φτάνουν στον εγκέφαλο των γυναικών. «Και αυτά τα λιπίδια τρέφουν τον εγκέφαλο», πρόσθεσε.
Οι δίαιτες πλούσιες σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, όπως η μεσογειακή διατροφή, έχουν συνδεθεί εδώ και χρόνια με οφέλη για την καρδιά, τον εγκέφαλο και άλλα όργανα. Μια μελέτη του 2022 έδειξε ότι μεσήλικες με υψηλότερα επίπεδα ωμέγα-3 λιπαρών οξέων στο αίμα είχαν καλύτερη γνωστική λειτουργία σε σχέση με άλλους.
Ωστόσο, αρκετές κλινικές δοκιμές έχουν δείξει ότι η χορήγηση συμπληρωμάτων ωμέγα-3 σε ηλικιωμένους δεν βελτίωσε τη γνωστική λειτουργία ούτε ενίσχυσε τις νοητικές ικανότητες σε άτομα που είχαν ήδη διαγνωστεί με άνοια.
Η Λεχίδο-Κουίγκλεϊ δήλωσε ότι θα ήθελε να δει μια κλινική μελέτη που να εξετάζει εάν τα συμπληρώματα μπορούν να καθυστερήσουν την εμφάνιση της νόσου Αλτσχάιμερ ειδικά σε γυναίκες με χαμηλά επίπεδα ακόρεστων λιπαρών οξέων, προσθέτοντας ότι η μείωση μπορεί να αρχίσει να εμφανίζεται ήδη από τη δεκαετία των 50. Μέχρι τότε, υπογράμμισε ότι οι γυναίκες θα πρέπει να διασφαλίζουν την πρόσληψη ωμέγα λιπαρών οξέων μέσω της διατροφής τους.
Τρία τα βασικά ωμέγα-3 λιπαρά οξέα
Υπάρχουν τρία βασικά ωμέγα-3 λιπαρά οξέα: το άλφα-λινολενικό οξύ (ALA), το δοκοσαεξανοϊκό οξύ (DHA) και το εικοσαπενταενοϊκό οξύ (EPA). Το άλφα-λινολενικό οξύ συναντάται σε φυτικές τροφές, όπως οι σπόροι chia, ο λιναρόσπορος και τα καρύδια. Το δοκοσαεξανοϊκό και το εικοσαπενταενοϊκό προέρχονται κυρίως από τα ψάρια. Το NHS συνιστά την κατανάλωση δύο μερίδων ψαριού την εβδομάδα (140 γρ. η κάθε μερίδα), εκ των οποίων η μία να είναι λιπαρό ψάρι, ώστε να εξασφαλίζεται επαρκής πρόσληψη των συγκεκριμένων λιπαρών οξέων.
Η δρ Τζούλια Ντάντλεϊ από το Alzheimer’s Research UK, που συνέβαλε στη χρηματοδότηση της μελέτης, τόνισε ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να αποσαφηνιστούν οι μηχανισμοί πίσω από τις διαφορές ανάμεσα στα φύλα και να διερευνηθεί αν αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως η διατροφή, μπορούν να συμβάλλουν στην πρόληψη της νόσου. «Η κατανόηση του πώς η ασθένεια δρα διαφορετικά στις γυναίκες θα μπορούσε να βοηθήσει τους γιατρούς να προσαρμόσουν στο μέλλον τις θεραπείες και τις ιατρικές συστάσεις», σημείωσε.
