Η μεταβολικά σχετιζόμενη στεατωτική νόσος του ήπατος είναι μια κατάσταση κατά την οποία το σώμα αποθηκεύει λίπος στο ήπαρ, προκαλώντας φλεγμονή. Το λιπώδες ήπαρ αποτελεί μία από τις πιο συχνές μορφές χρόνιας ηπατικής νόσου, και η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία είναι καθοριστικής σημασίας.

Μέρικα από τα πιο συχνά συμπτώματά της είναι:

• πόνος στο άνω δεξί μέρος της κοιλιάς
• έντονη κόπωση
• απώλεια όρεξης
• πρήξιμο στην κοιλιά
• ανεξήγητη απώλεια βάρους
• κιτρίνισμα του δέρματος και των ματιών

Η βιταμίνη που μπορεί να βοηθήσει το ήπαρ

Η βιταμίνη Β3, γνωστή και ως νιασίνη, βρίσκεται σε τροφές όπως το κόκκινο κρέας, τα πουλερικά, τα ψάρια, το καστανό ρύζι, τα εμπλουτισμένα δημητριακά και ψωμιά, οι ξηροί καρποί, οι σπόροι, τα όσπρια και οι μπανάνες. Και, όπως δείχνουν τα ευρήματα, μπορεί να συμβάλει στην αναστροφή του λίπους στο συκώτι.

Η μελέτη που εξέτασε το θέμα αυτό εστίασε στη συσσώρευση του miR-93 (ενός τύπου RNA) και διαπίστωσε ότι η αυξημένη πρόσληψη βιταμίνης Β3 οδήγησε σε χαμηλότερα επίπεδα miR-93.

«Τα χαμηλότερα επίπεδα miR-93 συνδέθηκαν με μειωμένη συσσώρευση λίπους στο ήπαρ σε ποντίκια», εξήγησε στο Parade ο ηπατολόγος Amol Rangnekar από το MedStar Georgetown Transplant Institute. «Η θεραπεία με νιασίνη (βιταμίνη Β3) φάνηκε να μειώνει τα επίπεδα miR-93 και, κατ’ επέκταση, τη συσσώρευση λίπους στο ήπαρ».

«Υπάρχουν επίσης στοιχεία που δείχνουν ότι η νιασίνη μπορεί να μειώσει τη δράση των ενζύμων που συνθέτουν τα λιπίδια», πρόσθεσε ο Wajahat Mehal, καθηγητής ιατρικής στη Yale School of Medicine και διευθυντής του Yale Fatty Liver Disease Program.

Πώς η βιταμίνη B3 βοηθά τους ασθενείς με λιπώδες ήπαρ

«Αρχικά, η νιασίνη βοηθά στη μείωση των τριγλυκεριδίων στο αίμα και στη ρύθμιση του μεταβολισμού των λιπιδίων. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μικρότερη εναπόθεση λίπους στο ήπαρ. Επιπλέον, επειδή η B3 έχει αντιοξειδωτική δράση, μπορεί να μειώσει το οξειδωτικό στρες στο ήπαρ, περιορίζοντας έτσι τη φλεγμονή που προκαλεί το λιπώδες ήπαρ», εξήγησε ο ηπατολόγος Hardeep Singh από το Providence St. Joseph Hospital στην Καλιφόρνια.

Ωστόσο, οι ερευνητές τόνισαν ότι τα ευρήματα δεν αποτελούν οριστική λύση, ειδικά για τον άνθρωπο. «Πρόκειται για προκαταρκτική μελέτη που έγινε σε ποντίκια. Αν και είναι ένα ενδιαφέρον εύρημα, χρειάζονται επιπλέον μελέτες σε ανθρώπους για να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια, προτού μπορέσουμε να προτείνουμε τη συστηματική χρήση της βιταμίνης», τόνισε ο Rangnekar.

Εξάλλου, οι μέχρι τώρα μελέτες δεν δίνουν όλες τα ίδια αποτελέσματα. Για παράδειγμα, σε έρευνα του 2024 στο περιοδικό Nutrients οι συγγραφείς ανέφεραν ότι «απαιτείται περαιτέρω μελέτη για να επιβεβαιωθεί μια αιτιώδης σχέση», ενώ μια άλλη μελέτη του ίδιου έτους στο BMC Public Health έδειξε ότι η νιασίνη μείωνε τον κίνδυνο εμφάνισης λίπους στο συκώτι μέχρι ένα σημείο, αλλά πέρα από αυτό, ο κίνδυνος αυξανόταν.

Πόση βιταμίνη Β3 πρέπει να λαμβάνετε

Οι διαθέσιμες πληροφορίες δεν επαρκούν ώστε να προσδιοριστεί συγκεκριμένη ποσότητα βιταμίνης Β3 για την αναστροφή του λιπώδους ήπατος.

Για το γενικό πληθυσμό, η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη βιταμίνης Β3 εξαρτάται από την ηλικία, το φύλο και την κατάσταση υγείας. Οι διεθνείς οδηγίες δίνουν τις εξής τιμές ως συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη:

• Άνδρες: περίπου 16 mg
• Γυναίκες: περίπου 14 mg
• Έγκυες γυναίκες: περίπου 18 mg
• Θηλάζουσες γυναίκες: περίπου 17 mg
• Για παιδιά και εφήβους, οι ανάγκες είναι μικρότερες (από 6 έως 12 mg ημερησίως ανάλογα με την ηλικία).

Η ανώτατη ανεκτή ημερήσια δόση για ενήλικες είναι 35 mg νιασίνης από συμπληρώματα, καθώς μεγαλύτερες ποσότητες μπορεί να προκαλέσουν παρενέργειες όπως εξάψεις, φαγούρα, στομαχικές ενοχλήσεις, αύξηση ηπατικών ενζύμων ή, σε σπάνιες περιπτώσεις, βλάβη στο ήπαρ.

Πώς μπορείτε να αντιμετωπίσετε το λίπος στο συκώτι

Η βασική προσέγγιση στη θεραπεία, όπως ανέφεραν οι Singh και Mehal, είναι οι αλλαγές στη διατροφή και η απώλεια βάρους, όπου αυτό κρίνεται αναγκαίο. Ο Singh συνέστησε να προτιμάτε άπαχες πηγές πρωτεΐνης (όπως ψάρι, κοτόπουλο και γαλοπούλα), να περιορίζετε το κόκκινο κρέας και τους υδατάνθρακες, να καταναλώνετε περισσότερα καλά λιπαρά και να πίνετε σκέτο καφέ.