Το δενδρολίβανο χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες τόσο στη μαγειρική όσο και στην παραδοσιακή ιατρική, με το άρωμα και τις ιδιότητές του να το καθιστούν ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα βότανα της Μεσογείου. Το αφέψημα που παρασκευάζεται από τα φύλλα του δεν αποτελεί απλώς ένα ζεστό ρόφημα, αλλά ένα ρόφημα με ιστορία, το οποίο έχει συνδεθεί με αντιφλεγμονώδη δράση και ευρύτερα οφέλη για την υγεία.

Τα τελευταία χρόνια, το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας έχει στραφεί εκ νέου στο τσάι δενδρολίβανου, καθώς μελέτες εξετάζουν τη δράση των βιοδραστικών ενώσεών του στον εγκέφαλο, το σάκχαρο στο αίμα, τη διάθεση και τη μνήμη. Παρακάτω, θα δείτε τι δείχνουν τα διαθέσιμα δεδομένα για το αρχαίο αυτό αφέψημα και ποια είναι τα πιθανά οφέλη του για τον οργανισμό σας, χωρίς υπερβολές και με βάση όσα γνωρίζουμε μέχρι σήμερα.

Τα οφέλη που προσφέρει το τσάι από δενδρολίβανο

1. Πλούσιο σε αντιοξειδωτικές, αντιμικροβιακές και αντιφλεγμονώδεις ενώσεις

Τα αντιοξειδωτικά είναι ουσίες που βοηθούν τον οργανισμό να προστατευθεί από το οξειδωτικό στρες και τη φλεγμονή, δύο καταστάσεις που έχουν συνδεθεί με την εμφάνιση χρόνιων νοσημάτων, όπως ο καρκίνος, τα καρδιαγγειακά νοσήματα και ο διαβήτης τύπου 2, σύμφωνα με το Health Line.

Τέτοιες ενώσεις συναντώνται σε πληθώρα φυτικών τροφίμων, όπως τα φρούτα, τα λαχανικά και τα βότανα, με το δενδρολίβανο να αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα, καθώς το τσάι που παρασκευάζεται από αυτό περιέχει ουσίες με αντιφλεγμονώδη και αντιμικροβιακή δράση.

Η αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδης δράση του δενδρολίβανου αποδίδεται κυρίως στις πολυφαινόλες που περιέχει, όπως το ροσμαρινικό και το καρνοσικό οξύ, οι οποίες φαίνεται να παίζουν καθοριστικό ρόλο στις ευεργετικές του ιδιότητες.

Χάρη στην ισχυρή αντιοξειδωτική του ικανότητα, το ροσμαρινικό οξύ χρησιμοποιείται συχνά ως φυσικό συντηρητικό, συμβάλλοντας στην παράταση της διάρκειας ζωής ευπαθών τροφίμων.

Παράλληλα, οι ενώσεις που περιέχει το τσάι δενδρολίβανου φαίνεται να εμφανίζουν αντιμικροβιακές ιδιότητες, οι οποίες μπορεί να βοηθούν στην αντιμετώπιση λοιμώξεων, ενώ τα φύλλα του φυτού χρησιμοποιούνται εδώ και χρόνια στην παραδοσιακή ιατρική για την αντιβακτηριακή τους δράση και τη συμβολή τους στην επούλωση πληγών.

Επιπλέον, ερευνητές έχουν εξετάσει τη δράση του ροσμαρινικού και του καρνοσικού οξέος σε σχέση με τον καρκίνο, διαπιστώνοντας ότι οι δύο αυτές ουσίες μπορεί να εμφανίζουν αντικαρκινική δράση και να επιβραδύνουν την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων στη λευχαιμία, τον καρκίνο του μαστού και του προστάτη.

2. Μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του σακχάρου στο αίμα

Το αυξημένο σάκχαρο στο αίμα, όταν παραμένει αρρύθμιστο, μπορεί να προκαλέσει σοβαρές βλάβες στα μάτια, την καρδιά, τα νεφρά και το νευρικό σύστημα, γεγονός που καθιστά τη σωστή ρύθμισή του ιδιαίτερα σημαντική για τα άτομα με διαβήτη.

Σύμφωνα με μελέτες, ορισμένες από τις ενώσεις που περιέχονται στο τσάι δενδρολίβανου φαίνεται να συμβάλλουν στη μείωση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα, στοιχείο που υποδηλώνει ότι το βότανο θα μπορούσε να έχει πιθανή εφαρμογή στη διαχείριση της υπεργλυκαιμίας.

Παρότι οι έρευνες που εστιάζουν αποκλειστικά στο τσάι δενδρολίβανου είναι περιορισμένες, εργαστηριακές και ζωικές μελέτες για το ίδιο το φυτό δείχνουν ότι το καρνοσικό και το ροσμαρινικό οξύ δρουν με τρόπο παρόμοιο με την ινσουλίνη.

Πιο συγκεκριμένα, τα διαθέσιμα δεδομένα δείχνουν ότι οι ουσίες αυτές μπορούν να αυξήσουν την πρόσληψη γλυκόζης από τα μυϊκά κύτταρα, γεγονός που οδηγεί σε χαμηλότερα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.

3. Μπορεί να βελτιώσει τη διάθεση και τη μνήμη

Το στρες και το άγχος αποτελούν συχνό μέρος της καθημερινότητας για πολλούς ανθρώπους.

Αν και οι μελέτες που εξετάζουν ειδικά το τσάι δενδρολίβανου είναι περιορισμένες, τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι τόσο η κατανάλωση όσο και η εισπνοή ενώσεων του δενδρολίβανου μπορεί να επηρεάσει θετικά τη διάθεση και τη λειτουργία της μνήμης.

Σε μία μελέτη, η λήψη 500 mg δενδρολίβανου δύο φορές την ημέρα για 1 μήνα συνδέθηκε με σημαντική μείωση των επιπέδων άγχους, καθώς και με βελτίωση της μνήμης και της ποιότητας του ύπνου σε φοιτητές, σε σύγκριση με εικονικό φάρμακο.

Αντίστοιχα, σε μελέτη διάρκειας 2 μηνών με 66 εργαζόμενους σε βιομηχανικό περιβάλλον, όσοι κατανάλωναν καθημερινά 2 κουταλάκια του γλυκού, περίπου 4 γρ., δενδρολίβανου διαλυμένα σε 150 ml νερού ανέφεραν σαφώς χαμηλότερα επίπεδα επαγγελματικής εξουθένωσης σε σχέση με όσους δεν κατανάλωναν τίποτα.

Ακόμη και το άρωμα του δενδρολίβανου φαίνεται να έχει ευεργετική επίδραση, καθώς μελέτη σε 20 υγιείς νεαρούς ενήλικες έδειξε ότι η εισπνοή του για 4 έως 10 λεπτά πριν από μια νοητική δοκιμασία βελτίωσε τη συγκέντρωση, την απόδοση και τη διάθεση.

Επιπλέον, έρευνα σε 20 υγιείς ενήλικες έδειξε ότι η εισπνοή ελαίου δενδρολίβανου διέγειρε τη λειτουργία του εγκεφάλου και βελτίωσε τη διάθεση, ενώ παράλληλα παρατηρήθηκε αύξηση της εγκεφαλικής δραστηριότητας, της αρτηριακής πίεσης, των καρδιακών παλμών και του ρυθμού της αναπνοής.

Το εκχύλισμα δενδρολίβανου φαίνεται επίσης να επηρεάζει θετικά τη διάθεση, καθώς συμβάλλει στη διατήρηση της ισορροπίας της εντερικής μικροχλωρίδας και στη μείωση της φλεγμονής στον ιππόκαμπο, περιοχή του εγκεφάλου που σχετίζεται με τα συναισθήματα, τη μάθηση και τη μνήμη.

4. Μπορεί να υποστηρίζει την υγεία του εγκεφάλου

Εργαστηριακές και ζωικές μελέτες έχουν δείξει ότι οι ενώσεις του τσαγιού δενδρολίβανου μπορεί να προστατεύουν τα εγκεφαλικά κύτταρα, συμβάλλοντας στην αποτροπή του κυτταρικού θανάτου και στη διατήρηση της εγκεφαλικής λειτουργίας.

Παράλληλα, σε πειραματικά μοντέλα έχει φανεί ότι το δενδρολίβανο μπορεί να υποστηρίζει την αποκατάσταση μετά από καταστάσεις που προκαλούν εγκεφαλική βλάβη, όπως το εγκεφαλικό επεισόδιο.

Άλλες έρευνες υποδηλώνουν ότι μπορεί να περιορίζει τις αρνητικές επιδράσεις της γήρανσης του εγκεφάλου και να προσφέρει προστατευτική δράση έναντι νευροεκφυλιστικών νοσημάτων, όπως η νόσος Αλτσχάιμερ.

5. Μπορεί να προστατεύει την όραση και την υγεία των ματιών

Αν και οι μελέτες που εξετάζουν άμεσα το τσάι δενδρολίβανου και την υγεία των ματιών είναι περιορισμένες, ορισμένα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι οι ενώσεις του μπορεί να έχουν ευεργετική επίδραση στην όραση.

Ζωικές μελέτες έχουν δείξει ότι η προσθήκη εκχυλίσματος δενδρολίβανου σε άλλες θεραπευτικές παρεμβάσεις μπορεί να επιβραδύνει την εξέλιξη οφθαλμικών παθήσεων που σχετίζονται με την ηλικία.

Σε μία μελέτη, η προσθήκη εκχυλίσματος δενδρολίβανου σε συνδυασμούς αντιοξειδωτικών φάνηκε να συμβάλλει στην επιβράδυνση της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας, μιας από τις πιο συχνές αιτίες απώλειας όρασης.

Άλλες πειραματικές μελέτες δείχνουν ότι το ροσμαρινικό οξύ μπορεί να καθυστερεί την εμφάνιση καταρράκτη και να μειώνει τη βαρύτητά του, περιορίζοντας τη σταδιακή θόλωση του φακού του ματιού που μπορεί να οδηγήσει σε τύφλωση.

Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι περισσότερες από αυτές τις έρευνες βασίστηκαν σε συμπυκνωμένα εκχυλίσματα, γεγονός που δεν επιτρέπει ασφαλή συμπεράσματα για την επίδραση του απλού τσαγιού δενδρολίβανου ή για την ποσότητα που θα απαιτούνταν.